Anna Kournikova: Một thương hiệu trường tồn

(Thethaovanhoa.vn) - Lần đầu tiên HLV quần vợt huyền thoại Nick Bollettieri nhìn thấy cô bé 10 tuổi

Anna Kournikova, ý tưởng đầu tiên bật lên trong đầu ông là: “Trời! Thiên thần nào đây”.

Ngay cả 1/4 thế kỷ sau đó, HLV giờ đã 84 tuổi này vẫn còn nhớ như in thời gian và địa điểm chính xác của cuộc gặp gỡ định mệnh ất: 8g50 sáng, Sân 40. “Cô bé nhỏ xíu nhảy vào sân bóng của tôi và nói: Cháu tới học tennis!” HLV nổi tiếng nghiêm khắc từng đào tạo ra những số 1 thế giới như Andre Agassi, Jim Courier và Monica Seles, nhớ lại.

Quái vật tí hon và thần tượng không cần vô địch

“Tôi nghĩ: Con ai thế này?” Bollettieri nói, tả lại tỉ mỉ hình ảnh cô bé nhỏ xíu tóc vàng thắt bím đầy tự tin đang la hét với ông. “Tôi không mắng nó, vì hiếm khi nào tôi phải đối mặt với một con quái vật tí hon như thế”.

Hơn một thập kỷ sau đó, ở tuổi 22, Kournikova từ giã quần vợt chuyên nghiệp vì một chấn thương lưng nghiêm trọng. Cô đã vươn lên hạng 8 thế giới, giành các Grand Slam đôi với Martina Hingis, và vào bán kết Wimbledon khi mới 16 tuổi. Nhưng chiến thắng lớn nhất của Kournikova không phải là trên sân quần vợt.

Các tay chơi bài poker sau thời Kournikova có hẳn một dây bài mang tên người đẹp Nga, ý chỉ là quân bài rất đẹp, nhưng lại không thắng. Tuy nhiên, tên gọi đó chưa chắc đã đúng. Không có những danh hiệu Grand Slam đơn, nhưng Kournikova đã trở thành hiện tượng quảng cáo và thương mại có lẽ là thành công nhất thế giới, khi so với thành tích thể thao.

Cô nhận được những hợp đồng tài trợ trị giá hàng triệu USD và sự yêu mến của những CĐV thậm chí không phải là người xem quần vợt. Cô thậm chí còn giành danh hiệu không chính thức đáng giá: VĐV nữ được tìm kiếm nhiều nhất hành tinh trên Google. Một con virus máy tính năm 2001 “Anna Kournikova” càng đóng góp vào sự nổi tiếng đó khi nó dụ dỗ những nạn nhân bằng một thư điện tử dẫn tới các liên kết hứa hẹn có hình khỏa thân của tay vợt này.

Giống như mọi chàng thanh thiếu niên treo ảnh lớn của Kournikova trên đầu giường sẽ khẳng định, cô đã làm thay đổi hoàn toàn quần vợt. “Các công nhân xây dựng xem tennis, doanh nhân xem tennis, không chỉ là hội viên ở các CLB tennis nữa”, Ken Merritt, người đã huấn luyện Kournikova ở Florida Academy (Học viện Florida) nổi tiếng của Bollettieri, nhớ lại. “Quần vợt nữ đã giành được rất nhiều hợp đồng truyền hình sau khi cô ấy bắt đầu ra sân. Anna đã làm được nhiều điều cho môn thể thao này ngoài những danh hiệu và thắng bại trên sân”.

Sự háo hức với “Thương hiệu Kournikova” trên phạm vi toàn cầu là không thể cưỡng lại, nhất là ở thời đại bùng phát internet lần thứ nhất vào những năm 1990. “Quần vợt nữ từ lâu đã bị coi là một môn thể thao của những biểu tượng tình dục, nhưng với Kournikova, điều đó còn được đẩy lên một đẳng cấp hoàn toàn khác”, David Skilling, tư vấn PR và tiếp thị cho các VĐV chuyên nghiệp, nói. “Và tôi không cho rằng đó là lỗi của Anna. Đó chỉ là cách truyền thông mô tả cô ấy và chạy theo đuôi cô ấy”.

Những nhà tổ chức các giải quần vợt chuyên nghiệp nhanh chóng lợi dụng hình ảnh ngôi sao của cô, thường đưa Kournikova vào chơi ở những sân lớn hơn nhiều so với xếp hạng thực tế của cô, phóng viên quần vợt Ben Rothenberg nhớ lại. “Tôi nghĩ nhiều VĐV nữ ghen tị với cô ấy, và có lẽ họ đúng”, ông nói. “Cô ấy được chú ý hơn rất nhiều, nhận được nhiều tài trợ hơn hẳn so với những tay vợt giỏi hơn”.

Các đối thủ phải hài lòng với cả một đội quân những người hâm mộ Kournikova trên các khán đài, và Bollettieri cho rằng đó cũng là lý do khiến cô thường là mục tiêu đánh bại của những tay vợt khác, quyết tâm hơn hẳn vì sự ghen tị. “Ở một giải lớn, nếu Anna Kournikova ra sân để tập, thì tất cả chỉ xem Anna Kournikova”, Bollettieri nói. “Cô ấy là người làm cho show diễn bắt đầu”.

Quái vật tiếp thị

Cũng chính sự chú ý quá mức của truyền thông và các thương hiệu cũng là lý do khiến Kournikova, lúc đó còn quá trẻ, không thể tập trung cho sự nghiệp, theo lời Skilling. Nếu Kournikova là một trong những khách hàng của Skilling ngày nay, tay giám đốc tiếp thị này nói ông sẽ giới hạn sự tiếp xúc của cô với truyền thông, tập trung hơn cho quần vợt và dứt khoát chia tay vị thế biểu tượng tình dục.

“Hiện tượng Kournikova trở thành một con quái vật tiếp thị quay lại ăn thịt chính mình. Có cảm giác mọi chuyện xảy ra quá nhanh, quá nhiều, và không thể bền vững”, Skilling phân tích. “Một VĐV chuyên nghiệp trải qua thời kỳ đỉnh cao rất ngắn, và họ phải đảm bảo đó là giai đoạn mà họ thi đấu với phong độ tốt nhất. Nên nếu bạn bị phân tán vì những chuyện ngoài lề, phong độ của bạn chắc chắn sẽ bị ảnh hưởng”.

Những HLV giỏi nhất là những người biết cách chia sẻ thời gian của tay vợt giữa các nhà tài trợ, tập luyện, phát triển và thi đấu, theo lời Bollettieri. Nhưng những thỏa thuận quảng cáo hàng triệu đô-la cũng là rất khó cưỡng lại với một cô gái chưa qua tuổi 20. “Các bậc cha mẹ khó mà cưỡng lại những đề nghị 4-5 triệu USD”, Bollettieri nói. “Nhất là khi với một cô con gái xinh như Anna Kournikova. Nhìn thấy cô ấy, ngay cả những ông chồng ngoan ngoãn nhất cũng sẽ muốn nổi loạn”.

Chỉ cần một danh hiệu đơn thôi, sự nghiệp thể thao của Kournikova chắc chắn đã khác, theo lời Rothenberg. “Có lẽ cô ấy nên tập trung cho thi đấu và chơi ở những giải nhỏ hơn”, ông nói. “Nhưng Kournikova không lên lịch thi đấu để vô địch. Cô luôn chơi những giải lớn nhất, trước những đối thủ mạnh nhất, có lẽ vì các giải đó mang tới mức phí tham dự cao hơn”.

Những ngày này, bạn nhiều khả năng thấy Kournikova xuất hiện trong vai trò HLV dạy thể dục trên chương trình truyền hình thực tế The Biggest Loser hay trên các báo lá cải với người bạn trai ca sĩ Enrique Iglesias, hơn là ở những sân quần vợt chuyên nghiệp, dù cô cũng ra sân ở các giải từ thiện. Đó đã là một sự nuối tiếc lớn, trước hết là của những người yêu quần vợt.

Trần Trọng

Chia sẻ