Bên lề giải Hội Nhà văn Hà Nội: Tiếc vì giám khảo không đồng thuận

(Thethaovanhoa.vn) - Trong lễ trao giải sáng 10/10, nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên, Chủ tịch Hội Nhà văn Hà Nội, nhận trách nhiệm và bày tỏ sự tiếc nuối khi “hội đồng xét giải không đạt đồng thuận cao” ở 3 tác phẩm có chất lượng xứng đáng.

Đó là các cuốn sách: bản dịch tiểu thuyết Những đứa con của nửa đêm (Salman Rushdie, Nham Hoa dịch từ tiếng Anh), sách phê bình Không gian văn học đương đại (Đoàn Ánh Dương) và tản văn Có một phố vừa đi qua phố (Đinh Vũ Hoàng Nguyên).

Trong đó, 2 cuốn đầu được Hội Nhà văn Hà Nội vinh danh ở mục tác giả trẻ, Những đứa con của nửa đêm là giải dịch thuật và Không gian văn học đương đại giải phê bình. Còn Có một phố vừa đi qua phố trượt giải Văn xuôi (thuộc về tiểu thuyết Dằng dặc triền sông mưa của Đỗ Phấn).

Các tác giả và đại diện nhận giải thưởng. Ảnh: Nguyễn Đình Toán.

Tiếc vì sách hay không hội đủ số phiếu

Nhưng theo nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên, cả 3 cuốn sách nêu ở đầu bài đều là những tác phẩm có chất lượng, trong đó bản dịch của Nham Hoa và sách phê bình của Đoàn Ánh Dương “xứng đáng được giải chính thức ở bộ môn của mỗi cuốn”. Hai giải bộ môn mà ông Nguyên nói đến là giải Văn học dịch và giải Lý luận phê bình – là những giải thưởng chính, còn giải tác giả trẻ là giải phụ.

Phát biểu trong lễ trao giải sáng 10/10 tại Thư viện Hà Nội, nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên nói: “Đáng tiếc 2 cuốn sách đã không hội đủ số phiếu bầu để được giải. Đây là trách nhiệm của hội đồng xét giải đã không đạt được sự đồng thuận cao và trách nhiệm của chính tôi với tư cách Chủ tịch Hội và Chủ tịch hội đồng xét giải đã không thuyết phục được các thành viên đồng thuận”.

“Tuy nhiên, bằng việc trao giải thưởng tác giả trẻ cho Đoàn Ánh Dương và Nham Hoa, Hội Nhà văn Hà Nội đã khẳng định khả năng nghề nghiệp, tuyên dương giá trị tác phẩm của họ, và tin tưởng họ sẽ còn có những tác phẩm, dịch phẩm lớn hơn nữa ở phía trước. Tôi cũng tiếc cho cuốn Có một phố vừa đi qua phố của Đinh Vũ Hoàng Nguyên, một bloger đã qua đời ở tuổi 37”.

Cũng vì không hội đủ số phiếu, nên giải năm nay trống ở bộ môn Lý luận phê bình. Còn ở bộ môn Dịch thuật, dịch phẩm thắng giải là tiểu thuyết Hy vọng của K. Michalak do Lê Bá Thự dịch từ tiếng Ba Lan, được 4/7 số phiếu bầu.

Giải nên hướng đến người trẻ

Lên nhận giải Thơ cho tập Mỗi ngày sau một ngày, nhà thơ 78 tuổi Trần Nhật Lam (cũng là người đoạt giải cao tuổi nhất năm nay) nói: “Giải nên hướng đến những tác giả trẻ, đầy sức sống, dám đi vào thẳng vào thực tế cuộc sống. Các tác phẩm hiện nay mới đi quanh viền cuộc sống thôi”.

Có thể nói, lời đề nghị của nhà thơ Trần Nhật Lam cũng trùng với mong muốn của Hội Nhà văn Hà Nội, qua phát biểu của nhà phê bình Phạm Xuân Nguyên ở trên. Dù chưa đoạt giải chính, nhưng các gương mặt trẻ nói trên vẫn được Hội đánh giá cao và khích lệ.

Nhưng bên cạnh đó, giải năm nay có một đóng góp ý nghĩa khi vinh danh cả sự nghiệp của nhà văn, GS Trương Tửu. “Trương Tửu như cầu nối hôm qua và hôm nay trong giải thưởng 2014 của Hội, vì Trương Tửu rất say sưa cái mới, rất thích áp dụng lý thuyết mới. Ông đã từ nghiên cứu văn học mở rộng sang nghiên cứu văn hóa và nhiều khi đã dùng văn hóa giải thích, cắt nghĩa văn học. Đường hướng đó là cái thế hệ hiện nay cần có”.