Nếu chưa đọc Người ngủ thuê sẽ dễ lầm tưởng đây là tác phẩm chứa đựng nhiều yếu tố sex nhằm “câu” người đọc. Tuy nhiên, Người ngủ thuê không có sex mà chứa đựng nhiều tâm trạng của người trẻ trong một cuộc sống đô thị đầy cô đơn.
“Người ngủ thuê” - một tứ truyện thông minh
Hiện nay, ở các đô thị lớn xuất hiện nhiều “nghề không giống ai”, chẳng hạn như nghề “nhậu thuê” mà báo chí từng đề cập. Một số người lắm tiền, trong các quan hệ làm ăn với đối tác, thường thuê chân dài đi theo mình để… nhậu. Càng nhan sắc và uống càng khỏe, nói chuyện có duyên thì giá một lần đi nhậu thuê như thế sẽ càng cao.
Người ngủ thuê, như tên truyện, đề cập đến một nghề… không giống ai. Trong một xã hội ở thì tương lai, có thể sẽ có những người bận rộn suốt ngày và sẽ có những người không biết dùng thời gian để làm gì ngoài… ngủ. Khi đó khoa học phát triển tạo ra một loại máy truyền năng lượng được tái tạo từ những người ngủ thuê sang những người thuê ngủ. Người ngủ thuê cứ việc… ngủ và người thuê ngủ không cần ngủ mà dành thời gian ngủ để làm việc khác.
Một người bình thường cần 8 giờ mỗi ngày để ngủ nhằm tái tạo năng lượng. Nhưng với người ngủ thuê, nhiều khi họ ngủ cả ngày cho các khách hàng thuê ngủ khác nhau, với mục đích duy nhất là kiếm tiền. Tuy nhiên, đây không phải là truyện giả tưởng mà mang lại nhiều ẩn dụ cho người đọc. Khi có người thuê ngủ và người ngủ thuê thì tất nhiên sinh ra dịch vụ với “hoa hồng 5%” môi giới giữa người cần mua giấc ngủ và người bán giấc ngủ. Những loại dịch vụ như thế thường được gọi là “cò” như các loại cò trong cuộc sống ngày nay.
Tứ truyện Người ngủ thuê của Nhật Phi được đánh giá là thông minh và mới lạ. Từ đó khiến người đọc liên tưởng đến tương lai, sẽ có việc thuê người ăn giúp mình hay làm các việc cá nhân khác, để bản thân họ dành thời gian làm những việc “lớn lao” hơn. Nhưng, trong một xã hội mà ngay cả việc ăn ngủ cũng phải thuê người làm giúp thì những người trong “chuỗi dịch vụ này” sẽ như thế nào ngoài sự cô đơn, khi mà người làm việc không hết còn kẻ chỉ lo ngủ?!
Chàng trai 9X “xì-tin”
Nhật Phi tên thật Đỗ Minh Quân, sinh năm 1991 tại Hà Nội. Chàng trai 9X này tự bạch rất “xì-tin”, nghe như các thí sinh thi hoa hậu “tường trình” trước khán giả, rằng: “Yêu cái đẹp. Ưa viết lách. Khoái ăn nhậu. Ghiền truyện tranh. Ham chơi game. Và sợ… độ cao”.
Tiếp xúc với Nhật Phi đêm trước khi trao giải Văn học tuổi 20 trong cuộc họp mặt Gia đình Áo trắng và các tác giả vào chung khảo cuộc thi này do NXB Trẻ tổ chức, mới thấy là chàng trai này “xì-tin” đúng thật như tự bạch của mình. Nhật Phi có ngoại hình “phúng phính” uống rất nhiệt tình và cầm micro hát rất say sưa.
Thế nhưng, văn chương của chàng trai này không hề “xì-tin” chút nào. Người ngủ thuê có đoạn: “Bởi vì đời người là hữu hạn. Con người từ thượng cổ đã luôn tìm kiếm thêm thời gian cho cuộc đời mình… Thủ phạm thực sự gây nên tấn bi kịch thời gian của con người chính là… giấc ngủ… Hãy thử tưởng tượng nếu như con người không phải ngủ, họ sẽ có thêm nhiều thời gian như thế nào. Họ sẽ sống được nhiều hơn, làm được nhiều hơn, và có thể tận hưởng cuộc sống ngay khi còn trẻ. Cuộc đời mỗi người sẽ tự nhiên trở nên dài rộng hơn mà không cần cố công tìm kiếm một phương thuốc trường sinh nào cả…”.
Nhật Phi cho biết “tứ truyện” Người ngủ thuê đến với anh sau cuộc nói chuyện với một người bạn, mà đoạn văn vừa trích dẫn ở trên thể hiện cuộc nói chuyện đó. Các giám khảo Văn học tuổi 20 cho rằng Người ngủ thuê thể hiện sự ẩn dụ thông minh của người viết. Hẳn nhiên, làm việc gì cũng cần sự thông minh, nhưng trong văn chương, đôi khi còn cần sự thật thà đến hồn nhiên, khờ dại. Có lẽ Nhật Phi có cả sự thông minh và hồn nhiên thể hiện qua Người ngủ thuê.
Thanh Kiều
Thể thao & Văn hóa