Bono - thủ lĩnh U2 và cuốn hồi ký 'bằng âm nhạc'

Bono, thủ lĩnh ban nhạc Ireland huyền thoại U2, đã phát hành cuốn hồi ký Surrender: 40 Songs, One Story vào hôm 1/11 vừa qua. Đúng như tiêu đề, cuộc đời ông trong cuốn sách được có thể khái quát qua cái tên của 40 bài hát.

Bono được Chính phủ Pháp tôn vinh

Tối 16/7, ca sĩ Bono của ban nhạc rock Ireland U2, đã được Chính phủ Pháp tôn vinh với Huân chương Văn học và Nghệ thuật.

Surrender: 40 Songs, One Story gợi lên những âm thanh hiếm có và có sức hút đặc biệt đối với người yêu nhạc. Có thể khẳng định rằng đây là cuốn tự truyện hiếm có trong lĩnh vực âm nhạc, kể chi tiết về cuộc đời của một huyền thoại như Bono.

Chia sẻ với độc giả kho tàng ký ức

Trong cuốn tự truyện vừa phát hành, nam ca sĩ U2 không viết theo các chương truyền thống mà viết thành 40 chương theo tên các bài hát, không liệt kê theo thứ tự thời gian. Trong số đó có những bản hit lớn nhất của U2 như Sunday Bloody Sunday, I Still Haven't Found What I'm Looking For cũng như Pride và One. Ý tưởng đưa cuộc sống gắn kết với các bài hát thật mới mẻ và cho phép Bono lục lại kho tàng ký ức của mình để chia sẻ chúng với độc giả.

Thú vị là khi đọc cuốn sách này, độc giả thậm chí có thể dựa trên các bài hát làm tiêu đề mỗi chương để tạo thành một “playlist” (danh sách các tệp video hoặc âm thanh có thể được phát lại trên trình phát đa phương tiện theo tuần tự hoặc theo thứ tự xáo trộn) và thưởng thức âm nhạc trước khi đọc sách.

Trong những chương đầu tiên của cuốn sách, Bono nhớ lại tuổi trẻ của mình. Sinh năm 1960 với tên Paul David Hewson, ông lớn lên ở Dublin. Mẹ Bono là bà Iris, có tính tình vui vẻ, còn cha ông là ca sĩ opera. Bono còn có một người anh trai hơn 7 tuổi. Khi Bono 14 tuổi, mẹ ông qua đời vì chứng phình động mạch. Mãi đến 4 thập kỷ sau, ông mới sáng tác ca khúc về mẹ mình, có tựa đề Iris.

Bono mô tả cha và hai anh em ông phải rất chật vật để đối diện với cuộc sống sau cái chết của mẹ. Sự đau buồn và mất mát đó khiến gia đình (chỉ còn lại toàn đàn ông) của ông gần như tan vỡ. Trong cuốn sách, Mono mô tả ông háo hức như thế nào khi cha thấy được nỗ lực của mình và ghi nhận chúng. Ông cũng kể rằng âm nhạc đã cuốn hút ông ra sao, cũng như những tình bạn thời thơ ấy. Ít người biết “Bono” là tên mà chính người bạn thân nhất đã đặt cho ông, bắt nguồn từ một cụm từ tiếng Latin có nghĩa là “giọng hát hay”.

Một ban nhạc huyền thoại hình thành

Vào năm 1976, 4 cậu bé 15 và 16 tuổi gặp nhau sau giờ học trong nhà bếp của Larry Mullen Jr. Lúc đó, Bono đã đưa ra một thông báo ở trường về việc tìm kiếm nhạc sĩ cho một ban nhạc.

Rồi Bono, Adam Clayton và David Evans “chui” vào căn phòng nhỏ với bộ khuếch đại và loa, chơi hết mình. Larry Mullen Jr. đánh trống còn to hơn âm thanh tạo ra từ những người còn lại. Bono kể lại, lúc đó ông có cảm giác rằng, tiếng ồn sẽ khiến ngôi nhà đổ sập.

Bono cũng dành những lời thán phục và thơ mộng cho nghệ sĩ guitar David Evans, người sau này được đặt cho biệt danh “The Edge”, mô tả nghệ sĩ là “sự trầm lặng của âm thanh và ánh sáng của màu sắc”.

Khi Bono viết về sự phát triển của U2, có rất nhiều điều hài hước. Ví dụ: khi ông mô tả cách họ đã cố gắng để thực hiện bản cover các bài hát của Beatles, Beach Boys hoặc Bob Dylan trước khi đối mặt với sự thật đáng buồn rằng mình không thành công và điều này đã khiến họ bắt đầu viết các bài hát riêng.

Những “bước đi trẻ con” của một “ban nhạc baby” khá lộn xộn nhưng Bono viết rằng đối với ông, nó giống như được tái sinh. Bono kể câu chuyện của ông và câu chuyện của U2 nhưng cuốn sách không phải là một cuốn hồi ký về “quá trình hình thành ban nhạc”. Ví dụ, trong chương “Sunday Bloody Sunday” (tạm dịch: Chủ nhật đẫm máu), ông chủ yếu viết về sức tác động của bài hát này trước sự đổ máu trong cuộc xung đột ở Bắc Ireland.

Mỗi chương là một câu chuyện thú vị

Trong chương “With Or Without You”, ông trầm ngâm nhớ về người vợ Ali, người mà ông đã gắn bó từ thời trung học. Bono cũng mô tả những rắc rối trong hôn nhân khi sống với một ngôi sao nhạc pop. Và đây cũng là cuốn sách Bono dành tặng riêng cho vợ.

Chương “One” là câu chuyện diễn ra ở Berlin. Đó là năm 1990. U2 đã trở thành một trong những ban nhạc thành công nhất trên thế giới. Trong Hansa Studios ở Berlin, các thành viên của U2 nghĩ về những thần tượng như Iggy Pop, David Bowie và Nick Cave khi họ từng có thời gian thu âm tại đây. Trong quá trình thu âm Achtung Baby (1991) - album phòng thu thứ 7 của U2 - ban nhạc đã trải qua giai đoạn khủng hoảng và có nguy cơ tan rã. May mắn thay, bài hát One đã ra đời và cứu ban nhạc.

Cụ thể, khi ấy, các thành viên đã nảy sinh xung đột về hướng phát triển chuyên môn của ban nhạc. Căng thẳng gần như khiến U2 tan rã cho đến khi họ đạt được bước đột phá với bản ngẫu hứng One - bài hát được viết sau khi các thành viên trong ban nhạc lấy cảm hứng từ hợp âm mà nghệ sĩ guitar “The Edge” đang chơi trong phòng thu. Lời bài hát, do chính Bono viết, được lấy cảm hứng từ mối quan hệ rạn nứt của các thành viên. Mặc dù phần ca từ có vẻ mô tả “sự mất đoàn kết”, nhưng chúng đã được giải thích theo những cách khác.

Còn trong chương “Pride”, Bono mô tả ngay trước khi bước sang thiên niên kỷ mới, ông đã tham gia với tư cách là một nhà vận động trong chiến dịch “Drop the Debt” (Bỏ nợ) - một phần của phong trào “Jubilee 2000”, yêu cầu các nước giàu nhất thế giới hủy bỏ các khoản nợ của những nước nghèo nhất.

Năm 2002, ông nói chuyện với các thành viên hàng đầu của chính phủ Mỹ, bao gồm cả Tổng thống George W. Bush, về việc hỗ trợ tài chính cho các nước đang phát triển. Chiến dịch của Bono đã dẫn đến việc Tổng thống Mỹ khi đó ký vào Chương trình cứu trợ khẩn cấp về AIDS - chương trình được ghi nhận là đã cứu sống hàng triệu người.

• U2 hủy kế hoạch biểu diễn trên truyền hình vì Bono gặp tai nạn
• Bono được Chính phủ Pháp tôn vinh
• Bono - U2 có thể mất 100 triệu bảng

Vì những hành động quan trọng như thế, cuốn Surrender có nhiều chương viết về những hoạt động tích cực của Bono và nhiều cuộc gặp gỡ của nghệ sĩ với những nhân vật như Steve Jobs, Barack Obama và Bill Gates. Trong cuốn sách, Bono thậm chí còn xin lỗi về chiến dịch năm 2014 với Apple, khi album Songs Of Innocence “bỗng dưng” hiện diện trên iPhone và tự động xuất hiện dưới dạng giao dịch mua trong iTunes của người dùng.

Là một trong những nghệ sĩ mang tính biểu tượng của thế giới âm nhạc và là người đồng sáng lập tổ chức “ONE and (RED)”, sự nghiệp của Bono đã được báo chí viết rất nhiều. Nhưng trong Surrender, chính Bono là người cầm bút và lần đầu tiên viết về cuộc đời đáng chú ý của mình.

Những người hâm mộ Bono và U2 chắc chắn sẽ hào hứng đọc sách. Nhưng sau tất cả, tính cách dễ xúc động của Bono là một trong những lý do khiến mọi người yêu mến ông. Viết bằng sự chân thành, tự suy tư và hài hước, Bono mở ra cánh cửa về cuộc sống của ông và gia đình, mang đến cho người đọc cái nhìn sâu sắc vào tâm hồn nghệ sĩ, vào thế giới của thơ ca, âm nhạc, tình yêu của ông và niềm tin đã duy trì qua thử thách.

Việt Lâm (tổng hợp)