Ca khúc 'Earth Song': Lời chất vấn đầy nước mắt của mẹ Trái đất

(Thethaovanhoa.vn) - Những ngày qua, người dân Nam Trung Bộ đang phải gồng mình lên chống chọi với hậu quả của cơn bão số 12. Nhìn lại vài năm gần đây, các hiện tượng thời tiết cực đoan, mà bão lũ là một điển hình tại Việt Nam cũng như trên khắp thế giới càng cho thấy sự bành trướng về tần suất cùng sức công phá khủng khiếp của bão lũ.

• Michael Jackson vẫn là "vua" kiếm tiền trong số các ngôi sao đã khuất
• Album mới của Michael Jackson: Phơi bày nỗi kinh hoàng trong tâm hồn 'vua' pop

Không phải chờ đến những hiện tượng cực đoan vài năm gần đây, và cũng không cần đến những hội nghị bàn tròn chính trị đểvấn đề môi trường trở thành đề tài nổi cộm. Những nghệ sĩ khắp thế giới với tầm ảnh hưởng thông qua tiếng nói âm nhạc của mình đã từng nhiều lần đưa cảm hứng môi trường vào trong các sáng tác của mình.

Có thể kể đến Mercy Mercy Me của Marvin Gaye, Monkey Gone To Heaven của Pixie hay Big Yellow Taxi của Joni Mitchell. Nhưng sản phẩm thành công nhất, cả trên khía cạnh danh hiệu, doanh số lẫn sức lan tỏa chính là Earth Song của Michael Jackson.

Xúc cảm từ nỗi đau mang tên Trái đất

Ông hoàng nhạc pop cho biết, Earth Song được viết trong một căn phòng khách sạn ở Áo, với cảm xúc đau đớn khi nghĩ đến hoàn cảnh khốn khổ của Trái đất: “Tôi cho rằng, Trái đất đang phải gồng mình lên để bù đắp cho sự thiếu quản lý tài nguyên của con người. Và nếu tình trạng mất cân bằng sinh thái cứ tiếp diễn, cùng hàng loạt vấn đề khác, mẹ Trái đất sẽ ngày càng tổn thương”.

Đó là đêm thứ hai Michael Jackson ở tại Áo nhân chuyến lưu diễn vòng quanh thế giớiBad World Tour. Nhìn ra ngoài ngoài khách sạn, Michael Jackson có thể nhận thấy những kiến trúc xa hoa, những viện bảo tàng, nhà hát… hoàn toàn xa lạ so với cuộc sống thời niên thiếu của ông tại Indiana, Mỹ. Thế nhưng giữa những khung cảnh hoa lệ đến vậy, tâm trí của ông lại lang thang với sự cô đơn và nao lòng khi nghĩ đến nhân loại.

“Đây là cơ hội của tôi để truyền tải tiếng nói từ hành tinh này đến với công chúng. Đây là bài ca của Trái đất, tất cả nguồn cảm hứng đều từ chính nơi đây” - Michael Jackson bổ sung thêm.

Nỗi đau đáu với vấn đề môi trường của ông hoàng nhạc pop còn được tác giả Joseph Vogel đặc tả trong cuốn sách Earth Song: Inside Michael Jackson's Magnum Opus (Earth Song: Bên trong tác phẩm vĩ đại của Michael Jackson). Một chia sẻ của Michael Jackson sau khi xem tin tức về những đợt thiên tai hoành hành trên khắp thế giới được Joseph Vogel ghi chép lại: “Một người bình thường sẽ không coi đó là chuyện của mình. Nhưng tôi luôn có cảm giác, những vấn đề ấy ở chính bên trong. Một đứa trẻ than khóc ở Ethiopia, con mòng biển vật lộn trong vụ tràn dầu thảm khốc…”. Michael có niềm tin tuyệt đối vào lý thuyết của John Donne rằng “không ai là một hòn đảo”, tức là tất cả hành tinh này đều kết nối chặt chẽ với nhau.

Tác giả Joseph Vogel còn cho biết, Michael Jackson từng cho dừng buổi tập nhảy khi bỗng chứng kiến hình ảnh một chú cá heo mắc lưới và ngay khi ấy đã thốt lên rằng: “Họ đang giết chết một điệu nhảy”.

Bức tranh toàn cảnh về một Trái đất đang chết mòn

Không văn vẻ, màu mè, không có những khẩu hiện đao to búa lớn vẫn thường thấy trên áo phông tuyên truyền, Earth Song của Michael Jackson là màn chất vấn đầy nước mắt, về thiên nhiên tươi đẹp đứng trước bờ vực đau thương (biển cả, bình minh, động vật hoang dã…), về hàng loạt những hành vi vô nhân tính của con người đối với Trái đất (tàn sát động vật, tàn phá rừng, sự lãnh cảm...).

Hơn hết, ông hoàng nhạc pop tận dụng triệt để những danh từ đặc tả sự đau đớn đến tận cùng, là máu và nước mắt “Trái đất khóc, bờ biển nhỏ lệ”, “Máu đã đổ vì chính chúng ta”… Nỗi đau lan tỏa qua âm nhạc từ sự rưng rưng xúc động khi hồi tưởng rồi tiến dần đến dữ dội và giằng xé, xen lẫn những tiếng thổn thức hẳn là đến từ tâm khảm của Michael Jackson.

Chất nhạc được sử dụng trong bài hát này đã từng gây hoang mang cho các nhà phê bình cũng như đài phát thanh khi mới ra mắt, với sự hòa quyện chưa từng có giữa opera, rock, phúc âm và blues.

MVEarth Song được nhiếp ảnh gia Nick Brandt thực hiện ở châu Phi, châu Mỹ và châu Âu. Video nằm trong số những MV tiêu tốn kinh phí cao nhất từ trước đến nay (chi phí cụ thể chưa được công khai), bắt đầu bằng cảnh quay dài qua rừng nhiệt đới tươi mát, thanh bình, sang đến cảnh khu rừng đã bị tàn phá chỉ còn lại những đống trò tàn, nóng bỏng.

Cảm xúc môi trường dần trở nên dày và nhanh hơn qua loạt cảnh về sau: Những chú voi gục ngã, người khai thác gỗ với bộ mặt của ác quỷ, khói từ các nhà máy, cá heo giãy dụa trong đau đớn, gió bão…Bên cạnh đó, vấn nạn chiến tranh cũng được lồng ghép vào trong MV.

Màn trình diễn cuối cùng của ông hoàng nhạc pop

Chính thức phát hành vào mùa Đông năm 1995, nằm trong album phòng thu thứ chín History: Past, Present and Future, Book I (1995), Earth Song được xem là thành tựu lớn nhất trong sự nghiệp nghệ thuật của Michael Jackson, một minh chứng rõ ràng tiếp theo cho sự tiên phong trong âm nhạc của ông hoàng nhạc pop, sau hàng loạt sáng tác về ý thức xã hội như We Are The World, Man In The Mirror, Heal The World.

Đây chính là bài hát cuối cùng Michael Jackson tập luyện cho tour diễn vòng quanh thế giới This Is It, buổi tập diễn ra vào đêm 25/6/2009, đồng thời được xem như bài hát cuối cùng Michael Jackson từng trình diễn khi còn sống.

Không được ra mắt dưới dạng đĩa đơn tại Mỹ, Earth Song vẫn tạo nên sức ảnh hưởng mạnh mẽ khi chiếm giữ ngôi vị quán quân tại BXH 15 nước trên thế giới cùng hơn 5 triệu bản được bán ra. Phần lớn ý kiến phê bình đều cho rằng ca khúc giống như một bài thánh ca, tác động mạnh mẽ đến nhận thức, hành động của con người trong việc thấu cảm với nỗi đau của thiên nhiên, từ đó có ý thức bảo vệ môi trường.

Bài hát được Michael Jackson đưa vào làm phần biểu diễn kết thúc trong tour diễn vòng quanh thế giới năm 1996 - 1997 History, với sự kết hợp đầy khéo léo cùng dàn hợp xướng thiếu nhi, biểu tượng của những gì trong sáng, vô tội và ngây thơ nhất sẽ phải gánh chịu hậu quả môi trường mà thế hệ đi trước để lại.

Michael Jackson vẫn là "vua" kiếm tiền trong số các ngôi sao đã khuất

Michael Jackson qua đời cách đây 8 năm, song ông vẫn kiếm được hàng triệu USD. Theo thống kê của tạp chí Forbes, Jackson đã đứng đầu danh sách các nhân vật danh tiếng đã khuất kiếm nhiều tiền nhất năm thứ 5 liên tiếp.

Hà My