Căn bệnh ung thư "vua bóng đá" Pele mắc phải: Đàn ông ít vận động, ăn uống không lành mạnh đừng nên chủ quan, có 5 dấu hiệu sau cần đi khám sớm

Theo các chuyên gia, chỉ có một tỷ lệ nhỏ gây ra căn bệnh ung thư này là do di truyền còn các yếu tố về lối sống đóng một vai trò quan trọng và được coi là nguyên nhân số 1 gây ra căn bệnh này.

Biểu tượng bóng đá Brazil Pele vừa qua đời ở tuổi 82 do suy đa tạng sau thời gian dài chiến đấu với căn bệnh ung thư ruột kết. Tài tử Chadwick Boseman cũng chống chọi với căn bệnh ung thư ruột kết trong suốt 4 năm trước khi qua đời năm 2020.

Trên thực tế, ung thư ruột kết hay ung thư đại trực tràng là loại ung thư phổ biến thứ ba ở Hoa Kỳ và nguyên nhân gây tử vong cao thứ 3. Nó thường bắt đầu dưới dạng các tế bào khối u nhỏ, không phải ung thư mà được gọi là polyp, hình thành bên trong ruột kết. Theo thời gian, một số polyp có thể trở thành ung thư ruột kết.

Theo các chuyên gia, chỉ có một tỷ lệ nhỏ (5-10%) ung thư ruột kết là do di truyền còn các yếu tố về lối sống đóng một vai trò quan trọng và được coi là nguyên nhân số 1 gây ra căn bệnh này.

Lối sống ảnh hưởng thế nào đến nguy cơ mắc ung thư ruột kết?

Lối sống ít vận động: The Eat This Not That, có bằng chứng cho thấy những người đàn ông xem TV hơn 4 tiếng mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư ruột kết cao hơn những người xem ít hơn một giờ. Khi xem TV, những người này có thể hút thuốc, uống rượu và ăn vặt nhiều hơn.

Tiến sĩ Neil Murphy, trưởng nhóm nghiên cứu tại Cơ quan Quốc tế Nghiên cứu Ung thư tại Pháp cho biết: “Ít vận động cũng có liên quan đến tăng cân và mỡ trong cơ thể. Mỡ cơ thể dư thừa có thể ảnh hưởng đến nồng độ hormone trong máu và các hóa chất khác ảnh hưởng đến cách tế bào của chúng ta phát triển, từ đó làm tăng nguy cơ ung thư ruột”.

Chế độ ăn không lành mạnh: Theo Stanford Healthcare, chế độ ăn nhiều chất xơ, hạn chế thịt đỏ, thịt chế biến và rượu đã được chứng minh là làm giảm nguy cơ ung thư đại trực tràng.

Nghiên cứu của BMJ với hơn 200.000 người trong suốt 25 năm chỉ ra những người đàn ông ăn nhiều thực phẩm chế biến sẵn có khả năng được chẩn đoán mắc bệnh ung thư ruột kết cao hơn 29% ngay cả khi các yếu tố khác đã được xem xét .

Tiến sĩ Radhika Smith giải thích rằng thực phẩm siêu chế biến có thể ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư ruột kết do các thành phần như chất bảo quẩn, chất phụ gia có khả năng gây ung thư có hại được tìm thấy nhiều trong những thực phẩm này.

Thích uống rượu: Nhiều nghiên cứu cho thấy những người uống 3,5 ly rượu mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư ruột kết cao hơn 50% so với những người uống ít hoặc kiêng hoàn toàn. Theo Tiến sĩ Mark Pochapin, Giáo sư và Giám đốc khoa tiêu hóa Trung tâm Y tế NYU Langone, “Nếu bạn nghiện rượu thì nó không chỉ ảnh hưởng đến ruột kết mà con là vấn đề với cả cơ thể bạn”.

Thừa cân hoặc béo phì: Thừa cân hoặc béo phì có liên quan chặt chẽ đến việc phát triển ung thư ruột kết, đặc biệt là ở thanh thiếu niên.

"Để các tế bào ung thư phát triển và tồn tại, chúng cần nhiên liệu", Suzana Savkovic, Tiến sĩ, PGS bệnh học và y học phòng thí nghiệm cho biết, "Những người thừa cân hoặc béo phì lưu trữ năng lượng dư thừa dưới dạng chất béo và các tế bào ung thư có thể lấy năng lượng từ cơ bắp và chất béo”.

Nghiện thuốc lá: Theo một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Ung thư Quốc tế, nguy cơ ung thư ruột kết tăng khoảng 50% do hút hơn 1 bao thuốc lá mỗi ngày ở cả nam và nữ. Đáng chú ý, những người đã ngừng hút thuốc vẫn có nguy cơ ngày cả khi họ đã không hút 10 năm. “Số lượng thuốc hút có thể là một yếu tố quan trọng hơn tổng số năm hút thuốc", bài báo này nêu.

Dấu hiệu cảnh báo bạn có nguy cơ ung thư ruột kết

Buồn nôn và nôn mửa: Theo Johns Hopkins Medicine, buồn nôn và nôn mửa có thể là dấu hiệu của ung thư ruột kết.

Cụ thể, "Buồn nôn và nôn mửa có thể xảy ra nếu một khối u ruột kết hoặc trực tràng làm tắc ruột và ức chế sự lưu thông của chất thải lỏng, rắn hoặc khí. Tắc nghẽn ruột cũng có thể kèm theo đau quặn bụng, chướng bụng và táo bón… Nếu bạn cảm thấy buồn nôn dai dẳng, có dấu hiệu mất nước hoặc nôn mửa kéo dài hơn 24 giờ, hãy đến ngay cơ sở y tế để được điều trị”.

Đau bụng: “Đau bụng không phải là một triệu chứng rất phổ biến liên quan đến ung thư đại trực tràng, nhưng nó có thể xảy ra”, Bác sĩ phẫu thuật đại trực tràng David Liska cho biết, "Vì vậy, nếu bạn bị đau bụng  liên tục trong một khoảng thời gian, thì cần phải đến gặp bác sĩ để kiểm tra ngay”.

Chảy máu trực tràng: Chảy máu trực tràng có thể xảy ra vì những lý do khác ngoài ung thư ruột kết, nhưng vẫn nên được bác sĩ kiểm tra để loại trừ bất cứ điều gì nguy hiểm.

"Nếu bất kỳ ai có bất kỳ thay đổi nào trong thói quen đại tiện,  hoặc bị chảy máu - ngay cả khi nghĩ đó là bệnh trĩ và mãi không hết - thì cần đi nội soi", bác sĩ phẫu thuật đại trực tràng Vikram Reddy cho biết.

Thay đổi trong thói quen đại tiện: Những thay đổi trong thói quen đại tiện - ví dụ, phân có sự bất thường - cần được xem xét một cách nghiêm túc.

"Ngay cả khi bạn đang ở độ tuổi 20 hay 30, bạn cũng nên đi kiểm tra nếu bạn bị chảy máu trực tràng, nếu bạn có bất kỳ thay đổi nào trong thói quen đại tiện. Bất kỳ thay đổi nào về khẩu vị (như cảm thấy "no" sớm), giảm cân hoặc đầy bụng", Haddon Pantel, bác sĩ phẫu thuật đại trực tràng ở Yale Medicine cho biết.

Mệt mỏi và sụt cân không rõ nguyên nhân: Không nên bỏ qua tình trạng sụt cân và mệt mỏi không rõ nguyên nhân, vì cả 2 đều là những triệu chứng có thể có của ung thư ruột kết.

Bác sĩ David Richards cho biết: “Sụt cân đột ngột và không rõ nguyên nhân, chảy máu trực tràng hoặc máu trong phân đều là những dấu hiệu đáng lo ngại, nhất là khi chúng xuất hiện đột ngột”

Theo Johns Hopkins Medicine, “Tiêu chảy kéo dài có thể gây sụt cân. Đau dạ dày và buồn nôn có thể làm giảm cảm giác thèm ăn khiến bạn không ăn đủ để duy trì cân nặng. Tất cả những vấn đề này, cũng như thiếu máu, có thể dẫn đến suy nhược".

Khi nào nên đi bác sĩ khám?

Nếu bạn có bất kỳ lo lắng nào về bệnh ung thư ruột kết, hãy tìm đến sự tư vấn của các chuyên gia y tế càng sớm càng tốt.

Phòng khám Cleveland khuyến nghị chúng ta nên khám sàng lọc thường xuyên ở độ tuổi trên 45. Vì khi đó có thể ngăn ngừa hoặc điều trị thành công tới 85% trường hợp ung thư đại trực tràng nếu được phát hiện kịp thời thông qua nội soi thông thường.

Tiến sĩ Lipman cho biết: “Nhìn chung, ung thư đại trực tràng có khả năng phòng ngừa cao và nếu được phát hiện sớm, đây cũng là một trong những loại ung thư có thể chữa khỏi cao nhất”.