Được giao thực hiện một bức chân dung của Pele vào năm 1977, nghệ sĩ Andy Warhol đã châm biếm: "Pele là một trong số ít người mâu thuẫn với lý thuyết của tôi: Thay vì 15 phút nổi tiếng, ông ấy sẽ có 15 thế kỷ".
Nó tóm tắt một cách độc đáo sự ngưỡng mộ dành cho cầu thủ bóng đá được nhiều người coi là vĩ đại nhất sân cỏ, người mà cả thế giới hiện đang thương tiếc sau sự ra đi của ông ở tuổi 82.
Sự nghiệp vĩ đại của Pele
Pele đương thời được coi là người giỏi nhất nhưng sự kính trọng dành cho cầu thủ người Brazil còn vượt ra ngoài sân vận động và đi vào các lĩnh vực thể thao, chính trị và văn hóa đại chúng. Không ai có thể nhớ một cách chắc chắn tuyệt đối rằng Edson Arantes do Nascimento đã chọn cái tên Pele như thế nào nhưng bốn chữ cái đó đã nhận được sự công nhận và tôn trọng khắp thế giới.
Cậu bé Pele lớn lên trong cảnh nghèo khó ở khu ổ chuột Tres Coracoes, con trai của cầu thủ bóng đá Joao Ramos do Nascimento (biệt danh Dondinho) và Celeste Arantes. Ông được đặt tên Edson Arantes do Nascimento theo tên của nhà phát minh người Mỹ Thomas Edison nhưng không có chữ 'i'.
Thừa hưởng gen bóng đá từ cha mình, Pele thường chơi trên đường phố với một chiếc tất nhét đầy báo và buộc bằng dây, hoặc bằng một quả bưởi. Tài năng của Pele là bẩm sinh. Huấn luyện viên đội trẻ của Pele đã tuyên bố với các giám đốc của câu lạc bộ nổi tiếng Santos rằng cậu bé 15 tuổi sẽ trở thành "cầu thủ bóng đá vĩ đại nhất thế giới".
Pele là cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất giải đấu khi mới 16 tuổi và sẽ ghi tổng cộng 643 bàn thắng sau 659 trận đấu cho Santos, câu lạc bộ của anh ấy trong 18 năm cho đến năm 1974 khi họ thống trị bóng đá Brazil. Đây là kỷ lục số bàn thắng ghi được cho một câu lạc bộ cho đến khi Lionel Messi vượt qua với bàn thắng thứ 644 cho Barcelona vào tháng 12 năm ngoái.
Nhưng chính những chiến công của Pele cho Brazil tại World Cup vào thời điểm truyền hình ra đời và phát triển, đã đưa tên tuổi ông trở nên nổi danh thế giới.
Mới 17 tuổi, Pele tham gia World Cup 1958. Khi đó, Pele chấn thương đầu gối nhưng các đồng đội của ông nhất quyết yêu cầu ông được chọn vào đội. Vào thời điểm đó, Pele là người trẻ nhất góp mặt tại World Cup. Ông ghi hai bàn trong trận chung kết khi Brazil đánh bại chủ nhà Thụy Điển 5-2. Pele bất tỉnh khi tiếng còi mãn cuộc vang lên và phải được đồng đội Garrincha vực dậy trước khi bật khóc vì sung sướng.
Pele bị chấn thương trong quá trình bảo vệ thành công chức vô địch của Brazil năm 1962, bỏ lỡ hầu hết các trận đấu, và ở Anh năm 1966 ông tiếp tục trở thành tâm điểm của những pha phạm lỗi khi Brazil bị loại sớm ngay từ vòng bảng. Pele miễn cưỡng tham gia chiến dịch năm 1970 và một lần nữa khiến Brazil tự hào. Pele thực sự là viên ngọc quý trên chiếc vương miện của họ.
Với TV màu trong nhiều phòng khách, người hâm mộ bị mê hoặc bởi Pele và các đồng đội áo vàng của ông khi các trận đấu được truyền trực tiếp từ Mexico đến khắp thế giới.
Vào những thời điểm khác nhau trong sự nghiệp của mình, Pele đã được các câu lạc bộ nổi tiếng của châu Âu như Real Madrid, Inter Milan, Juventus và MU theo đuổi nhưng ông vẫn ở lại với Santos ngay cả khi họ thường xuyên đi du đấu châu Âu để tận dụng danh tiếng của ông.
Hai năm sau khi giã từ sự nghiệp thi đấu quốc tế, Pele ký hợp đồng với New York Cosmos vào năm 1975 và chơi ở Giải bóng đá Bắc Mỹ (NASL). Đối với một quốc gia được cho là không quan tâm đến bóng đá, thật ngạc nhiên với hình ảnh khi Pele bị chấn thương giữa đám đông cổ động viên cuồng nhiệt trong một lần xuất hiện trước công chúng ở Boston.
Danh tiếng của Pele đã khiến ông trở thành một cái tên quen thuộc ngay cả ở Mỹ. Richard Nixon và Jimmy Carter là những Tổng thống Mỹ đã cho ông diện kiến tại Nhà Trắng.
Sự hiện diện của Pele đã giúp bóng đá phổ biến hơn ở Mỹ và thuyết phục những huyền thoại khác như George Best, Franz Beckenbauer và Johan Cruyff đến chơi ở đó.
Những người bạn tốt Muhammad Ali và Bobby Moore đã tham dự trận đấu cuối cùng trong sự nghiệp của Pele vào năm 1977, một trận đấu giao hữu giữa Cosmos và Santos. Khi mưa rơi xuống sân vận động trong hiệp hai, một tờ báo Brazil đã viết: "Ngay cả bầu trời cũng đang khóc".
Cuộc đời đầy màu sắc của Pele
Cuộc sống bên ngoài sân cỏ của Pele cũng đầy màu sắc như chiếc áo màu áo vàng trứ danh của Brazil.
Một số người cho rằng Pele đã làm hoen ố sự thuần khiết trong di sản bóng đá của mình thông qua chủ nghĩa thương mại - ông đã quảng cáo mọi thứ từ Coca-Cola đến Viagra - nhưng mặc dù ông là một trong những vận động viên được trả lương cao nhất trong thời đại của mình, thu nhập của ông vẫn kém so với thu nhập đáng kinh ngạc của ngôi sao thể thao ngày nay.
Ngay từ năm 1981, Pele đã quảng cáo trò chơi điện tử bóng đá của riêng mình trên bảng điều khiển Atari, quảng bá cho hãng Visa ở Hồng Kông, MasterCard ở Đức, Subway ở Mỹ và Coca-Cola ở khắp mọi nơi.
Người ta ước tính rằng thu nhập hàng năm của Pele trong suốt sự nghiệp thi đấu của ông là khoảng 150.000 USD. Sự giàu có của ông tăng lên đáng kể nhờ hợp đồng 3 năm trị giá 2,8 triệu USD tại New York. Kể cả sau khi nghỉ hưu, Pele vẫn nhận được các hợp đồng thương mại béo bở. Ước tính, ông đã kiếm thêm được 14 triệu USD.
Đã có nhiều bộ phim và phim tài liệu được ủy quyền về cuộc đời của Pele, trong khi vai chính của ông là trong bộ phim "Escape to Victory" năm 1981 đóng cùng với Michael Caine và Sylvester Stallone. Bộ phim xoay quanh câu chuyện về một đội bóng gồm các tù nhân Đồng minh thoát khỏi Đức Quốc xã trở nên được yêu thích. Ngoài đóng phim, Pele còn ca hát. Pele đã phát hành các đĩa đơn và album âm nhạc của riêng mình. Một ca khúc gần đây có tựa đề "Listen To The Old Man".
Ông cũng dấn thân vào chính trị, từng là Bộ trưởng thể thao của Brazil từ năm 1995 đến 1998, đồng thời từng là đại sứ của UNESCO và UNICEF cũng như đại sứ của Liên hợp quốc về sinh thái và môi trường. Pele được nhận tước Hiệp sĩ danh dự do Nữ hoàng Anh ban tặng ở Cung điện Buckingham năm 1997. Ông cũng lọt vào danh sách 100 nhân vật quan trọng nhất thế kỷ 20 của tạp chí Time.
Tất cả điều này xảy ra trong bối cảnh của một cuộc sống tình yêu đầy biến động của Pele. Ông kết hôn với người vợ đầu tiên Rosemeri dos Reis Cholbi vào năm 1966 và họ có hai con gái - Kelly và Jennifer - và một con trai, Edson. Người con trai, được biết đến với cái tên Edinho, đã bị kết án 33 năm tù vì tội rửa tiền và buôn bán ma túy vào năm 2014, được giảm xuống còn 12 năm 10 tháng khi kháng cáo. Pele đã đến thăm con trai mình nhiều lần trong tù và khẳng định khi Edinho bị bắt lần đầu tiên rằng "không có một bằng chứng nào" chống lại con trai ông.
Hai năm trước khi kết hôn, Pele có con rơi với cô phục vụ phòng Anizia Machado và hai người có một cô con gái tên Sandra Regina Machado. Pele ban đầu không nhận con, chỉ thừa nhận sau khi có kết quả xét nghiệm ADN từ tòa án. Sandra sau đó đã giành được quyền sử dụng họ của Pele là Nascimento vào năm 1996 sau một cuộc chiến pháp lý kéo dài 5 năm.
Trong 16 năm hôn nhân với vợ đầu, Pele liên tục ngoại tình. Lenita Kurtz được biết đến là mối tình ngoài hôn nhân đầu tiên của Vua bóng đá khi ông mới cưới Rosemeri. Người tình của Pele là phóng viên thể thao, hai người có một cô con gái tên Flavia sinh năm 1968.
Sau này, Pele có tình cảm với người mẫu Xuxa khi bà mới 17 tuổi. Họ tiếp tục hẹn hò sau khi Pele ly dị vợ đầu năm 1982 nhưng rồi chia tay.
Tháng 4 năm 1994, Pele kết hôn với nhà tâm lý học kiêm ca sĩ phúc âm Assiria Lemos Seixas. Năm 1996, họ chào đón cặp song sinh Joshua và Celeste từ phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm.
Họ ly dị vào năm 2008 và Pele, 75 tuổi, kết hôn lần thứ ba vào tháng 7 năm 2016 với Marcia Aoki, 41 tuổi, một nhà nhập khẩu thiết bị y tế người Brazil gốc Nhật Bản.
Tổng cộng, Pele có 7 người con được thừa nhận với nhiều bà mẹ khác nhau. "Tôi là một thanh niên bình thường và có nhiều cuộc phiêu lưu", Pele từng giải thích trong một cuộc phỏng vấn.
Những năm cuối đời của Pele bị ảnh hưởng bởi các vấn đề sức khỏe và các ca phẫu thuật hông không thành công khiến ông không thể đi lại nếu không có sự hỗ trợ của xe lăn. Vào tháng 9 năm 2021, ông đã trải qua cuộc phẫu thuật để loại bỏ một khối u khỏi ruột kết. Tháng 11/2022, Pele nhập viện để đánh giá lại quá trình điều trị ung thư ruột kết. Ông được chẩn đoán mắc thêm bệnh nhiễm trùng đường hô hấp do nhiễm Covid-19. Kể từ đó, Pele chưa một lần xuất viện và sức khỏe của ông ngày càng yếu đi. Ngày 29/12/2022, Pele qua đời tại bệnh viện Albert Einstein, Sao Paulo, Brazil, ở tuổi 82.
Michel Platini, cựu cầu thủ nổi tiếng, đã ghi nhận sự khác biệt giữa cuộc sống trong và ngoài sân cỏ của Pele. "Có Pele là cầu thủ bóng đá và có Pele là đàn ông, nhưng khi ông ấy chơi bóng, Pele là Chúa".
Tags