Diễn đàn văn hóa: Lễ hội của hoa sen

Một thông tin thú vị: Lễ hội Sen Hà Nội lần thứ nhất năm 2024 sẽ chuẩn bị diễn ra vào 12/7 tới đây và kéo dài trong suốt 5 ngày tại Không gian văn hóa sáng tạo Tây Hồ (phố Lạc Long Quân, Hà Nội).

Đây là sự kiện do Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phối hợp với quận Tây Hồ tổ chức, đồng thời cũng là cột mốc đánh dấu lần đầu tiên Hà Nội có một lễ hội gắn với hoa sen.

Và đúng như tên gọi, theo những gì được giới thiệu, hoa sen chính là tâm điểm của lễ hội này. Ở đó, người xem sẽ được chiêm ngưỡng những phần trình diễn nghệ thuật lấy cảm hứng từ sen, được giới thiệu những sản phẩm văn hóa về sen (không chỉ có hoa tươi mà còn là tranh, ảnh, vải; sơn mài), được chia sẻ những câu chuyện về giá trị của hoa sen trong đời sống văn hóa Việt Nam - và tất nhiên, thưởng thức những món trà sen, chè sen, xôi sen, ngó sen… đầy hấp dẫn.

***

Sen từ lâu vẫn được mặc định là một trong những loại hoa mang tính biểu trưng cho văn hóa Hà Nội - cả về mùi hương, vẻ đẹp lẫn những giá trị đi kèm.Và, khi mùa sen khá ngắn (thường chỉ kéo dài từ tháng 6 tới cuối tháng 9 Âm lịch), người dân nội đô vẫn thường dồn về Hồ Tây - nơi trồng loại hoa này nhiều nhất - trong dịp này để thưởng thức sen với đầy đủ hương - sắc - vị.

Theo góc nhìn ấy, việc tổ chức một lễ hội sen tại Hồ Tây vào dịp này đương nhiên là sự lựa chọn hợp lý và thức thời. Nhưng câu chuyện không dừng ở đó.

Cần nhìn lại một thực tế: Dù vẫn tổ chức những "lễ hội hoa" có quy mô lớn trong vài năm qua, Hà Nội vẫn không có nhiều những lễ hội mang tính "chuyên đề", gắn với một thương hiệu hoa cụ thể. Nếu lựa chọn, có lẽ chúng ta cũng chỉ có thể nhắc tới một số lễ hội hoa đào - quất cảnh tổ chức vào dịp Tết, hoặc lễ hội hoa anh đào - vốn chủ yếu mang tính chất của một sự kiện giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và Nhật Bản.

Trong khi đó, nhiều địa phương tại Việt Nam cũng đã bước đầu tạo dựng những lễ hội hoa gắn với bản sắc của mình, như các trường hợp lễ hội Hoa phượng đỏ (Hải Phòng), lễ hội Hoa ban (Điện Biên), lễ hội Tam giác mạch (Hà Giang) và Lễ hội sen của Đồng Tháp.

Còn bây giờ, với sự xuất hiện của một lễ hội sen, rõ ràng Hà Nội đã có một tín hiệu vui của Hà Nội trong việc tận dụng bản sắc và tài nguyên của mình để tổ chức một lễ hội hiện đại.

Đó không chỉ là một hướng tiếp cận tích cực về du lịch và thương mại, trong bối cảnh việc phát triển công nghiệp văn hóa đang được khuyến khích như hiện tại, mà còn là một "cú hích" quan trong cho việc tạo dựng không gian văn hóa tại Hồ Tây, vốn luôn được trông chờ trở thành một trung tâm mới của Hà Nội.

Sẽ có rất nhiều điều để đánh giá về chất lượng, cũng như để một lễ hội hiện đại trở nên hoàn thiện và tạo thành bản sắc mới của một đô thị. Nhưng chúng ta hãy cứ đặt hy vọng vào bước khởi đầu ấy.