Diễn đàn văn hóa: 'Trời không mưa anh cũng lạy trời mưa'

Châu Á đang hứng chịu một đợt nắng nóng kỷ lục. Những ngày qua, với nhiều người dân Việt Nam, "nắng cháy da" không còn là một cách nói quá. Năm ngoái, Anh và Pháp cũng trải qua những ngày khô hạn nhất trong lịch sử, kể từ năm 1959.

Tình cờ, 1959 cũng là năm Nguyên Sa viết bài thơ Tháng Sáu trời mưa nổi tiếng, được nhạc sĩ Ngô Thụy Miên và Hoàng Thanh Tâm phổ nhạc thành 2 ca khúc khác nhau. "Tháng Sáu trời mưa, trời mưa không ngớt/ Trời không mưa anh cũng lạy trời mưa". Trong khi chờ "tháng Sáu trời mưa", suốt tháng 5 nóng bỏng này, chúng ta vẫn phải nương nhờ những cứu tinh như quạt máy và máy lạnh.

Những ngày này không gì sung sướng bằng sau khoảng thời gian trần mình đi qua "hỏa ngục" ngoài trời được bước vào căn phòng, cửa hàng, quán xá có điều hòa mát lạnh. Những quán cà phê dường như cũng đông đúc khách hơn. Người làm việc cũng nán lại chỗ làm muộn hơn để chờ trời tắt hẳn nắng rồi mới về nhà.

Áp lực lên những chiếc quạt máy, điều hòa vào mùa này không nhỏ. Trải qua tháng 4 nắng nóng, đầu tháng 5, nhiều gia đình hẳn giật mình khi cầm trong tay tờ hóa đơn tiền điện. Tâm sự với nhau, nhiều chủ hộ chìa tờ hóa đơn ra "để làm bằng" khi nói về số tiền điện "khủng" mà mình vừa thanh toán.

Đương nhiên, mùa nắng nóng nào thì hóa đơn tiền điện cũng "tăng nhiệt" dần lên. Càng nóng hơn, khi năm nay, từ ngày 4/5/2023, ngành điện đã điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân là 1.920,3732 đồng/kWh (chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng). Mức điều chỉnh này tương đương mức tăng 3% so với giá điện bán lẻ bình quân hiện hành.

Nhiều ý kiến cho rằng, mức tăng này tác động tới doanh nghiệp và người dân là không đáng kể. Nhưng điều đáng lo ngại là nhiều sản phẩm, loại hình dịch vụ sẽ "vin" vào đó để tăng giá, té nước theo mưa. Do đó các cơ quan quản lý cần phải có chính sách tổng thể để bình ổn mặt bằng giá.

Điện chỉ là một phần trong bức tranh toàn cảnh. Kèm theo tờ hóa đơn điện, người bạn tôi nhắc ở trên còn đưa ra ảnh chụp tờ hóa đơn nước cũng "leo thang" không kém.

Điện nước là những nhu cầu tối thiểu trong cuộc sống hiện đại, với tình trạng sử dụng như hiện nay, khó tránh các hộ gia đình cảm thấy mệt mỏi trước gánh nặng chi phí sinh hoạt. Đó là còn chưa kể nắng nóng làm nguy cơ căng thẳng thần kinh, dễ sinh các bệnh tâm lý như trầm cảm. Việc thay đổi nhiệt độ đột ngột cũng rất dễ tăng nguy cơ đột quỵ, ngay cả với những người trẻ.

Những ngày này, đi khắp thành phố, lại biết trân trọng bóng mát những hàng cây, mới thấy tầm quan trọng của việc trồng cây xanh trong thành phố, nhất là trong tương lai, rất có thể còn những đợt nắng nóng xô đổ mọi kỷ lục trước đây và kéo dài nhiều ngày nhiều tháng hơn nữa.

Nắng mưa là chuyện của trời, trước khi chờ đợi những chính sách hỗ trợ "chia nhiệt" cùng hộ gia đình lẫn doanh nghiệp trong thời điểm khó khăn hiện nay, thì mỗi người chúng ta cần có những cách ứng phó lâu dài, trong đó có việc thay đổi thói quen sử dụng thiết bị điện và nâng cao ý thức tiết kiệm điện.