Đội tuyển Việt Nam và khoảng trống 'người hùng'

Có một điểm rất dễ nhận thấy ở đội tuyển Việt Nam dưới thời HLV Kim Sang Sik, đó là khó xác định đâu sẽ là những cầu thủ giữ các vai trò "thủ lĩnh" hay "chìa khóa lối chơi". Thậm chí, vị thế "ngôi sao" dường như cũng chẳng dành cho ai cả. Đó có thể xem là điểm mạnh nhất của đội tuyển Việt Nam trong chiến dịch ASEAN Cup 2024.

Thật ra, ngay từ lúc HLV Philippe Troussier còn tại vị, thì đội tuyển Việt Nam đã không còn những cầu thủ thuộc dạng "không thể thay thế" như người tiền nhiệm Park Hang Seo.

Nhưng ông Troussier làm điều đó theo cách cực đoan nhất có thể, là việc loại họ ra khỏi các đợt tập trung hoặc gọi lên mà lại không dùng đến. Mặc dù đó là quyền của HLV trưởng, nhưng trong một vài trường hợp cụ thể, thì trông giống một "hình phạt" hơn là một phần của sự cải tổ sức mạnh đội tuyển. Việc ông Troussier phải ra đi sớm, ít nhiều cũng có nguyên nhân từ cách sử dụng con người gây tranh cãi này.

Với HLV Kim Sang Sik thì hoàn toàn ngược lại. Ngay trận đầu tiên cầm quân, ông gần như gọi lại những cựu binh từ thời người đồng hương Park Hang Seo. Nhưng mọi thứ được chuyển đổi một cách chậm rãi.

Chậm đến mức, khi các cựu đội trưởng Quế Ngọc Hải, Đỗ Hùng Dũng hay dàn cầu thủ được yêu thích Công Phượng, Tuấn Anh... không được gọi cho ASEAN Cup thì phản ứng từ dư luận cũng khá… dễ chịu.

Một cuộc "trẻ hóa" đội tuyển đã được thực hiện nhưng theo cách của một HLV Hàn Quốc, người tự nhận mình đang học quốc ca Việt Nam để "hòa nhịp" cùng các cầu thủ.

Ngoài việc HLV Kim hiểu rõ học trò, thì có thể điểm nhấn lớn nhất đến từ cách tiếp cận trận đấu của đội tuyển Việt Nam. Như trong trận đấu với Lào, số lượng các đường chuyền dài từ tuyến sau, không qua trạm trung chuyển giữa sân, là rất nhiều.

Cách thức để đưa bóng đến gần cầu môn đối thủ nhanh nhất có thể ấy vẫn chưa hiệu quả trong phần lớn hiệp một, nhưng cũng từ một đường chuyền vượt tuyến như vậy ở hiệp 2, Bùi Tiến Dũng đã kiến tạo cho Hai Long mở tỷ số khai thông thế bế tắc.

Cú sút bóng sống rất chắc chân của Hai Long, hay những tình huống xử lý dứt khoát ở các bàn thắng sau đó, cũng là tiêu biểu cho triết lý tổ chức trận đấu của HLV Kim Sang Sik. Dường như các cầu thủ được trao nhiều "quyền hạn" hơn trong việc xử lý bóng, nhất là trước khung thành đối phương.

Họ nghĩ ít hơn, chơi bóng đơn giản hơn, cũng có nghĩa là họ không bị gò vào một khuôn khổ nào đó trong việc đưa bóng vào lưới đối phương. Điều này phù hợp với lối chơi ít chạm mà đội tuyển đã thể hiện trong trận ra quân. Ở góc độ nào đó, đội tuyển dần không còn phụ thuộc vào 1-2 cá nhân cụ thể nào.

Chỉ với một trận thắng trước đối thủ không mạnh thì chỉ là một bản mẫu nhỏ, chưa đủ để nói lên khả năng thành công sau cùng của HLV Kim Sang Sik. Nhưng chuyện ông điều tiết nhân sự thông qua việc thay đổi cái cách mà đội tuyển vận hành cũng khiến chúng ta hình dung về một đội bóng đề cao giá trị tập thể.

Nếu phải đưa ra so sánh, thì đây là cách mà HLV Henrique Calisto từng áp dụng tại AFF Cup 2008, thời điểm mà đội tuyển Việt Nam cũng đang cần đến những nỗ lực tập thể hơn là sự tỏa sáng của một ngôi sao.

Cho đến thời điểm này, HLV Kim Sang sik đang có 4 chiến thắng liên tiếp nếu tính cả 3 trận giao hữu tập huấn ở Hàn Quốc. Mạch trận thành công này chắc chắn sẽ tác động rất lớn đến tinh thần của đội tuyển bởi đã rất lâu rồi, đội tuyển mới có mạch trận hoan hỉ đến vậy, cho dù đây chưa phải là những trận đấu khó nhất mà họ phải đối diện.

Điều quan trọng là ông Kim Sang Sik đã phải khởi đầu công việc với rất nhiều khó khăn, việc thay đổi của ông ngay cũng chẳng suôn sẻ từ đầu, nhưng qua thời gian, những gì mà đội tuyển thể hiện trong trận thắng Lào đã cho thấy ông Kim đang đi đúng hướng với các tính toán của mình.

Nhưng điều thú vị dường như vẫn còn ở phía trước. Chúng ta đã thấy một Quang Hải sắc sảo trở lại với các pha bật bóng nhanh khi vào sân trong hiệp 2. Anh cùng một với một cầu thủ quan trọng khác vẫn đang chờ đến lượt mình tỏa sáng ở các trận đấu khó hơn sắp đến.

Và hãy nhớ, đội tuyển vẫn còn Nguyễn Xuân Son, chân sút thượng hạng từ V-League đang chờ đến lượt mình… Họ có thể là những người mang đến khoảnh khắc quyết định trong một lối chơi tập thể.