Đòn giáng mạnh vào đế chế kinh doanh của tỷ phú Elon Musk

Ngày 30/8, thẩm phán Tòa án tối cao Brazil Alexandre de Moraes đã ra lệnh đình chỉ hoàn toàn và ngay lập tức hoạt động của mạng xã hội X (tên cũ là Twitter) tại nước này cho đến khi tất cả các lệnh của tòa án liên quan đến X được tuân thủ, bao gồm việc thanh toán khoản tiền phạt lên tới 3,28 triệu USD và chỉ định một đại diện hợp pháp ở Brazil.

Thẩm phán de Moraes đã lệnh cho Cơ quan Viễn thông quốc gia Brazil Anatel thực hiện lệnh đình chỉ và xác nhận với tòa án trong vòng 24 giờ sau khi hoàn tất, đồng thời tuyên bố sẽ áp dụng mức phạt khoảng 8.900 USD mỗi ngày đối với những người cố gắng truy cập X thông qua mạng riêng ảo (VPN).

Động thái này là diễn biến mới nhất trong cuộc đối đầu kéo dài nhiều tháng giữa thẩm phán Moraes và tỷ phú Elon Musk – ông chủ của mạng xã hội X - về việc kiểm soát thông tin sai lệch trên nền tảng mạng xã hội.

Ông Moraes, 55 tuổi, là một luật sư cứng rắn, từng tham gia mạnh mẽ vào các cuộc chiến chống tội phạm và là người chỉ đạo một cuộc điều tra về tin giả tại Brazil trong các năm qua. Trong cuộc chiến chống lại thông tin sai lệch, thẩm phán Moraes đã ra lệnh cho các mạng xã hội gỡ bỏ các bài đăng của các chính trị gia và người có sức ảnh hưởng mà ông cho là mối đe dọa đối với các thể chế của Brazil. Đây cũng là nguyên nhân dẫn đến cuộc "đụng độ" của ông với nền tảng X của tỷ phú Musk.

Phản ứng với các phán quyết của thẩm phán Moraes, tỷ phú Musk tuyên bố sẽ kích hoạt lại một số tài khoản X nhất định đã bị tòa án yêu cầu chặn. Đáp lại, vào tháng 4/2024, thẩm phán Moraes đã mở một cuộc điều tra đối với “ông chủ” của X vì tội cản trở công lý.

Đến đầu tháng 8/2024, X thông báo sẽ đóng cửa các văn phòng tại Brazil, với lý do mà nền tảng này gọi là "lệnh kiểm duyệt" từ thẩm phán Moraes. Mặc dù vậy X giữ trang mạng (website) của hãng mở cho người dùng Brazil.

Ngày 28/8, thẩm phán Moraes cảnh báo rằng ông sẽ đình chỉ dịch vụ của công ty nếu X không chỉ định một đại diện pháp lý theo yêu cầu của luật pháp Brazil. Một ngày tiếp theo, ông Moraes đã ban hành lệnh chặn các tài khoản ngân hàng địa phương của công ty cung cấp dịch vụ Internet Starlink của tỷ phú Musk.

Brazil là thị trường quan trọng đối với X, nhưng phải chật vật với tình trạng mất khách hàng quảng cáo kể từ khi tỷ phú Musk mua lại Twitter năm 2022. Theo thống kê của công ty nghiên cứu thị trường Emarketer, 40 triệu người Brazil, chiếm 1/5 dân số, truy cập X ít nhất một lần mỗi tháng.

Việc bắt buộc đóng cửa một nền tảng mạng xã hội trực tuyến nước ngoài tại Brazil không phải là điều chưa từng xảy ra. Trước X, các thẩm phán nước này đã từng ra lệnh đóng cửa WhatsApp của Meta, ứng dụng nhắn tin được sử dụng rộng rãi nhất của quốc gia này, nhiều lần vào năm 2015 và 2016 do công ty này từ chối tuân thủ yêu cầu của cảnh sát về dữ liệu người dùng.

Năm 2022, thẩm phán Moraes đã đe dọa đóng cửa ứng dụng nhắn tin Telegram, với lý do ứng dụng này đã nhiều lần phớt lờ yêu cầu của chính quyền Brazil về việc chặn hồ sơ và cung cấp thông tin. Ông Moraes cũng đã ra lệnh cho Telegram chỉ định một đại diện địa phương và nền tảng này đã tuân thủ để có thể tiếp tục hoạt động tại đây.