Có những ca khúc cần mưa dầm thấm lâu, không phải là hit ngay khi mới nghe nhưng lại để lại dư vị khiến lúc nào đó chúng ta phải quay lại với nó. Đó là điều xảy ra với Tiny Dancer, ca khúc không đình đám dù phát hành trong album vô cùng thành công Madman Across the Water năm 1972 của Elton John.
Trồi sụt trong nhiều thập kỷ, dần dần Tiny Dancer thậm chí được coi là ca khúc hay nhất của Elton John, vượt qua cả những giai điệu quen thuộc như Your Song hay Can You Feel the Love Tonight.
Sự diệu kỳ trong âm nhạc
Khi được phát hành dưới dạng đĩa đơn ở Mỹ năm 1972, bản soft rock Tiny Dancer thậm chí chẳng lọt BXH Anh. Tại Billboard Hot 100 của Mỹ, ca khúc cũng chỉ leo tới vị trí No.41 (trong khi album mẹ lọt Top 10 Billboard 200).
Một phần có thể do ca khúc dài tới sáu phút và các đài phát thanh thường không phát gì dài hơn ba phút, thế nên, Tiny Dancer đã bị cắt bớt, làm hỏng sự kỳ diệu của bố cục chung (thậm chí có đài cấm ca khúc vì có ca từ nhạy cảm tôn giáo).
Ở phiên bản đầy đủ, Tiny Dancer thật sự là một kiệt tác với cả giai điệu và ca từ đều làm tốt tới mức dù đoạn cao trào - ở điệp khúc - phải ba phút sau mới xuất hiện, nhưng vẫn khiến người nghe bị cuốn theo, không muốn rời đi. Không màu mè, lôi kéo, Elton John, ngay từ khi nhìn thấy từ “vũ công” trong ca từ, đã quyết định giai điệu phải thật dịu dàng và chậm rãi. Tất cả, như số phận sau này của Tiny Dancer, giống một dòng nước ngầm tươi mát bền bỉ đi sâu vào lòng người.
Bên cạnh giai điệu tuyệt đẹp của John, vũ khí bí mật trong âm thanh của Tiny Dancer nằm ở chiếc guitar bàn đạp thép của B.J. Cole - mang tới những khao khát bâng khuâng - và đặc biệt là phần chuyển soạn dàn nhạc của Paul Buckmaster - tiến vào ca khúc ở điệp khúc đầu và âm thầm trầm bổng suốt quãng đường còn lại.
Buckmaster - người chuyển soạn dàn dây cho nhiều ca khúc của John cũng như The Rolling Stones, Train và Leonard Cohen - được ca ngợi là đã nắm được xương tủy của Tiny Dancer, rồi trong hành trình lang thang một mình, đã thêm vào đó nét chấm phá cuối cùng. Bởi trong một bản rock, phần chuyển soạn gần như luôn nằm ở giai đoạn cuối và do đó, đóng vai trò như cú chạm cuối để làm bừng lên cả tác phẩm. Thậm chí, dàn nhạc như có câu chuyện riêng của mình. Bản thân Buckmaster lại rất khiêm tốn nói rằng nguyên tắc của ông là giữ lại càng nhiều càng tốt, cho ca khúc tự phát triển, lớn dần lên, rồi sau đó mới thêm vào các yếu tố mới.
Với giai điệu mang tinh thần vấn vương man mác như vậy, càng thêm lý do để Tiny Dancer không thể là hit ngay khi mới ra mắt.
MV “Tiny Dancer” từng được công chiếu tại LHP Cannes:
Danh tính cô vũ công tí hon
Một yếu cũng quan trọng không kém để gây nên nỗi nhớ thương trong người nghe ở Tiny Dancer là ca từ thần thoại, đẹp như tranh của những họa sĩ Ấn tượng với chỉ vài nét cọ có thể vẽ ra cả Los Angeles náo nhiệt của thập niên 1970. Đó là cô thợ may mắt xanh, nụ cười cướp biển; cô vũ công nhỏ bé mặc jean xanh rồi sẽ cưới người đàn ông của âm nhạc; nàng vũ công tí hon khiêu vũ trên cát giờ trong vòng tay ta. Và phía kia, người đàn ông chơi dương cầm trong khán phòng. Và sau cả ngày dài bận rộn, họ sẽ nằm trên giường, đếm những chiếc đèn pha trên đường cao tốc.
Ai là người viết ra những ca từ này? Không thể là ai khác ngoài Bernie Taupin - người bạn đồng hành không thể tách rời trong âm nhạc của Elton John.
Trong những năm dài bên nhau, Taupin vẫn nguồn ca từ dạt dào để trên đó, John sẽ viết nhạc. Tiny Dancer khi đó đang nằm trong một loạt những tờ văn thơ nhưng được John đặc biệt muốn viết nhạc trước, đơn giản vì ông biết người bạn thân sẽ muốn ông làm vậy, “bởi nó là về bạn gái của cậu ấy”.
Quả vậy, cuối năm 1970, Taupin và John cùng tới Los Angeles. Choáng ngợp trước sự náo nhiệt và khác biệt của thành phố nước Mỹ, Taupin cũng nhanh chóng phải lòng nàng Maxine Feibelman. Cuộc gặp gỡ của họ không thể tình cờ hơn: Khi tay trống Nigel Olsson cần một cái máy sấy tóc! Một người bạn đã mang máy sấy tới khách sạn và dẫn theo cả Maxine. Quan hệ của Taupin và Maxine đã nảy nở ngay từ lần gặp đầu tiên đó.
Maxine sau đó làm thợ may cho ban nhạc của John khi họ tới Mỹ lưu diễn. Cô làm việc rất siêng năng nhưng mỗi khi có thời gian, họ sẽ cùng nhau ra biển hay đi dạo dọc đại lộ Sunset. Tất cả được miêu tả trong Tiny Dancer. Chỉ một năm sau, cô trở thành người vợ đầu tiên của Taupin.
- Ca khúc 'Cold Heart' của Elton John & Dua Lipa: Tương lai đôi khi lại nằm trong quá khứ
- Danh ca Elton John hoãn chuyến lưu diễn châu Âu và Mỹ
- Elton John lên kế hoạch lưu diễn thế giới và ra mắt album mới
Trong ghi chú lót của album Madman Across the Water, Tiny Dancer được ghi dành tặng Maxine Feibelman. Trong buổi phỏng vấn với Rolling Stone năm 1973, Taupin cũng thừa nhận cô là nàng thơ của ca khúc.
Maxine nhớ lần đầu nghe Tiny Dancer là tại phòng thu Trident ở London năm 1971 và đó là khoảnh khắc cô không bao giờ quên. Cô nổi da gà bởi biết rõ: “Đó là về tôi. Tôi từng học ballet hồi bé và đã khâu những miếng hình vào áo và quần jean của Elton”. Hơn thế, “Elton đứng một bên tôi còn Bernie đứng bên kia. Ca khúc giống như món quà tuyệt vời nhất bạn có thể nhận từ những người bạn tuyệt vời nhất”.
Tuy nhiên, sau khi ly dị Maxine vào năm 1976, Taupin bắt đầu phủ nhận rằng cô là nàng thơ của Tiny Dancer, nói rằng đó là về các cô gái California nói chung.
Đúng là dư vị đắng khi tình yêu qua đi!
Lớn dần theo thời gian Sự hồi sinh của Tiny Dancer phải cảm ơn bộ phim đình đám Almost Famous, ra đời gần 30 năm sau đó, vào năm 2000. Trong phim Tiny Dancer được dùng ở cảnh biểu tượng, bước ngoặt, khi những diễn viên chính – một ban nhạc – ngao ngán trên xe buýt lên đường tới buổi diễn tiếp theo. Khi đó, một người trong họ đã hát vang Tiny Dancer và rồi, từng người một, từ buồn thành vui hòa theo, vực lại tinh thần và gắn kết họ với nhau một lần nữa. Tiny Dancer nhanh chóng trở thành một trong những ca khúc phổ biến nhất nhất của Elton John, được đón nhận cả ở những nơi từng lãnh cảm với nó. Tại Mỹ, ca khúc đạt chứng nhận bạch kim năm 2005 rồi ba lần bạch kim năm 2018. Ở Anh, ca khúc đạt chứng chỉ vàng năm 2018 với doanh số 400.000 bản, chứng chỉ bạch kim năm 2019 với 600.000 bản và hai lần bạch kim năm 2021, dù chưa bao giờ phát hành dạng đĩa đơn ở đây. Elton John biểu diễn Tiny Dancer cùng Miley Cyrus tại Grammy 2018, là khoảnh khắc đặc biệt nhất của lễ trao giải năm đó. Trước đó bốn ngày, ông công bố chuyến lưu diễn chia tay của mình. Rolling Stone xếp Tiny Dancer đứng thứ 47 trong danh sách 500 Ca khúc vĩ đại nhất mọi thời đại, là tác phẩm có thứ hạng cao nhất của Elton John trên danh sách. |
Thư Vĩ (tổng hợp)
Tags