Hà Anh Tuấn không can dự vào phim làm về chính mình

Ca sĩ Việt Nam làm phim về chính mình không nhiều. Trước giờ chỉ có vài thí dụ ít ỏi là Sơn Tùng M-TP, Hồ Ngọc Hà, Mỹ Tâm… Và mới nhất, những ngày cuối năm, danh sách được bổ sung thêm Hà Anh Tuấn.

Ca sĩ Hà Anh Tuấn có phim mới Những vết thương lành đang được phát hành trên Netflix. Hoặc nói như thế này cũng không sai: Bộ phim của nữ đạo diễn Lan Nguyên làm về Hà Anh Tuấn. Trùng tên với live show cá nhân của Hà Anh Tuấn đã được trình diễn vào tháng 8/2022, nhưng phim Những vết thương lành của Lan Nguyên có đời sống độc lập, điều mà khán giả không xem hoặc thậm chí không biết đến live show vẫn hoàn toàn có thể cảm nhận được nội dung ý nghĩa mà phim mang lại.

Khi Hà Anh Tuấn từ chối …

Các bộ phim tài liệu âm nhạc (music documentary) vốn thường tập trung vào các nghệ sĩ, thể loại, hoặc sự kiện liên quan đến âm nhạc. Vốn ở đó, nhân vật chính – ca sĩ, nhạc sĩ - thường được tôn vinh với những hình ảnh âm thanh lôi cuốn, bắt mắt bắt tai, khuấy lại sự sôi động hấp dẫn từ các đêm nhạc đã diễn ra.

Không nói đâu xa, xem các phim tài liệu âm nhạc của Sơn Tùng M-TP, Hồ Ngọc Hà, Mỹ Tâm…, mỗi người một cách thể hiện, chọn chủ đề khác nhau, nhưng đều phản ánh đậm nét các đêm diễn của mình.

Sơn Tùng M-TP phát hành phim Sky Tour ghi lại hậu trường chuyến lưu diễn cùng tên, với những khó khăn thử thách cũng như nghe lại những ca khúc đình đám. Với Hồ Ngọc Hà, Rồi một ngày Hà nói về tình yêu là phim tư liệu về cuộc sống của cô, bên những bài ăn khách, nằm trong dự án Love Songs 2020 của Hồ Ngọc Hà. Người giữ thời gian của Mỹ Tâm thì như những trang nhật ký được cô đọng đầy cảm xúc lại bằng âm nhạc và hình ảnh trong suốt thời gian 2 năm Mỹ Tâm và ê-kíp thực hiện 2 đêm nhạc Tri âm ở TP.HCM và Hà Nội.

Nhìn lại phim âm nhạc của các ngôi sao để thấy Những vết thương lành khiến người ta khá bất ngờ vì cái cách Hà Anh Tuấn xuất hiện. Anh đã để đạo diễn Lan Nguyên thoải mái nhìn nhận về mình, vì thế, phim hơi khác so với nội dung thường gặp ở thể loại này.

Lan Nguyên dùng 3 đêm diễn của Hà Anh Tuấn như một cái phông để tôn câu chuyện của các nhân vật được nhắc đến trong phim, dùng Hà Anh Tuấn như là người kể chuyện. Tất cả lời nói trên phim đều trích từ lời của chính Hà Anh Tuấn đã nói trực tiếp trên sân khấu các đêm diễn trước đó.

Mà người kể chuyện này lại từ chối nói thêm bất cứ một chút gì, dù đạo diễn nhiều lần đề nghị. Lý do Hà Anh Tuấn đưa ra là: "Những gì cần nói, cần hát, mình đã thể hiện trên sân khấu. Khôn ở đó mà dại cũng ở đó, không còn gì để nói thêm".

Người kể chuyện cũng từ chối đặc quyền được xem trước, để đến khi phim chính thức được giới thiệu cùng giới truyền thông, mới cùng xem. Người kể chuyện cho biết, rất sợ nhìn thấy mình trên màn hình, khi bản thân cũng không nhớ mình đã nói gì trong 3 đêm nhạc ấy. Người kể chuyện cũng không có một động thái can thiệp nào về quá trình thực hiện phim.

Đó cũng là nguyên tắc sống của anh: "Những gì mình làm xong rồi thì không cố gắng can dự để thay đổi. Thứ nhất là chuyện ấy chỉ làm chính mình và những người liên quan khổ sở. Thứ hai là mình không làm được. Thế nên chọn cách ngược lại, đó là nhìn đâu cũng thấy đẹp, nhìn đâu cũng thấy mình hát hay".

"Bước lùi" ý nhị của Hà Anh Tuấn

Người kể chuyện cho biết, không bao giờ nghĩ mình sẽ chỉ đạo người ta quay về mình thế này thế nọ. Đó là vẻ đẹp giả và như vậy, mình sẽ không thấy được mình thật như thế nào trong mắt đạo diễn.

Đạo diễn đã không cho Hà Anh Tuấn xuất hiện cùng lúc với các nhân vật khác trong phim, điều này khiến người kể chuyện có điểm nhấn riêng, đồng thời tránh được độ chênh dễ có giữa ca sĩ và các nhân vật. Bởi chính bản thân các nhân vật đó, vốn đã có những cuộc đời độc đáo và rực rỡ, từng gây ấn tượng mạnh mẽ với công chúng, được truyền thông nhắc đến nhiều trong từng lĩnh vực mà họ tham gia hoạt động. Như chính Hà Anh Tuấn thừa nhận, những vết thương của mình không là gì cả so với họ, cũng như nhận thấy mình may mắn khi được đồng hành với câu chuyện của 5 nhân vật.

"Họ là những người mạnh mẽ hơn, những vết thương của họ lớn hơn Hà Anh Tuấn rất nhiều. Và vì vậy, họ sống cuộc đời đáng sống hơn, theo chủ quan của Hà Anh Tuấn" - anh nói.

Tôn vinh họ, cũng là cách để cho thấy Hà Anh Tuấn - người kể chuyện - có sự am hiểu, có tri thức và có giọng hát, có đời sống sâu sắc. Công chúng hẳn sẽ dành thêm nhiều tình cảm hơn với nam ca sĩ được tiếng trí thức này. Cũng như sẽ trông đợi hơn những chương trình sắp tới của Hà Anh Tuấn, vốn đang được xây dựng khá chỉn chu về nội dung ý nghĩa và thông điệp rõ nét.

Tiếp nối những vết thương lành

Tháng 2 tới, Hà Anh Tuấn sẽ có hai đêm nhạc chủ đề Người giữ mùa Xuân, vào hai đêm 24 và 25/2 tại Trung tâm Hội nghị quốc gia, Hà Nội.

"Đời âm nhạc của mình rất đẹp và may mắn, nhưng không phải là không có những vết thương khiến cho mình nhìn lại rưng rưng. Hát bằng nỗi đau mà nhìn thấy nụ cười thanh thản, nhẹ nhàng của các nhân vật trong phim khi đi xem mình hát" - Hà Anh Tuấn nói cảm thấy hài lòng vì âm nhạc của mình cũng đã làm được phần nào đấy trong việc vỗ về, ôm ấp những vết thương lòng.

Anh cũng cảm thấy tự tin hơn trên lối đi âm nhạc đang định hình những năm gần đây, đặc biệt là sau đại dịch Covid-19.

Hà Anh Tuấn không muốn nói nhiều về những điều mình đang ấp ủ, nhưng có lẽ, "sắp tới Tuấn muốn hát về những gì đau đớn nhất trong cuộc đời hiện tại. Trước khi hát, Tuấn luôn tự hỏi mình đang đau nhất là chuyện gì. Vì khi vui người ta không thể hát hay, cảm xúc không thật. Thì, đau nhất là thiếu niềm tin. Bây giờ làm sao để có thể có niềm tin như thời tuổi 20, trong sáng, mạnh mẽ, không bao giờ lùi bước, sợ hãi.

Bây giờ, nhìn đâu cũng thấy người ta thiếu niềm tin. Vì vậy, hôm nay, Tuấn nhìn thấy nguồn cảm hứng cho chính mình, tin như những gì mình đã tin. Xã hội hay cuộc đời có thể thử thách mình với bất cứ hình thái nào, nhưng khi mình còn niềm tin, thì ta không sợ gì hết. 

Giống như nhân vật Nguyễn Thị Vân trong phim, chị nói "nếu mình là viên ngọc sống trong vỏ bọc, hãy phá vỏ bọc ấy ra, sống kiếp sống của mình, tỏa sáng như ngọc". Tuấn tâm sự, trong quá trình chữa lành cho chính mình, mình đã chữa lành cho người khác, hoặc ngược lại, khi mình đi chữa vết thương cho người khác, là mình đang đi chữa cho chính mình. Tuấn nghĩ, có lẽ đó là gợi ý về cách chúng ta sẽ vận hành, xây dựng cuộc đời trong thời gian sắp tới chăng?