Cá mặt quỷ là loài cá có hình dáng lạ, còn được gọi là cá đá vì bề ngoài thô ráp xù xì. Tuy nhiên, cá mặt quỷ lại là một món ngon khiến thực khách không thể chối từ.
Loài cá độc đáo
Cá mặt quỷ (Stonefish) là loài cá còn lạ với nhiều người dân Việt Nam. Loài cá này có khả năng ngụy trang tuyệt vời, thường trông giống như một tảng đá hoặc khối san hô xù xì. Cá mặt quỷ phân bố rộng rãi khắp các vùng biển nhiệt đới của Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương và được mệnh danh là "chúa tể nọc độc" do cấu tạo cơ thể đặc thù của nó.
Những ngư dân từng tận mắt trông thấy cá mặt quỷ dưới nước cho biết rất khó để tìm thấy loài cá này bởi chúng thường có màu nâu hoặc xám, đôi lúc xen lẫn các mảng màu vàng, cam hoặc đỏ. Vẻ ngoài xù xì, thô ráp khiến chúng dễ hòa mình vào môi trường tự nhiên, đặc biệt gần như không phân biệt được khi chúng nằm xen lẫn giữa các rặng san hô dưới nước hay vùi mình trong cát.
Cá mặt quỷ ăn cá nhỏ và các loài giáp xác. Nó thường đợi con mồi bơi qua rồi ra đòn với tốc độ chớp nhoáng. Tới nay có rất ít người ghi lại được cảnh cá mặt quỷ săn mồi. Loài này ngụy trang rất tốt và sẽ không bơi đi khi bị quấy rầy mà dựng lên những chiếc gai vây lưng chứa độc. Dù vậy, những thứ này vẫn là không đủ để bảo vệ chúng trước kẻ thù trong tự nhiên, có thể kể đến các loài cá mập lớn, rắn biển và con người.
Tuy nhiên, vẫn cần lưu ý rằng cá mặt quỷ là một trong những loài cá độc nhất thế giới. Nó có mười ba gai cứng ở vây lưng có thể tiêm nọc độc cực độc, gây đau đớn dữ dội và được cho là đã khiến nhiều thổ dân đảo Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương thiệt mạng do bất cẩn.
Điều khiến cá mặt quỷ nguy hiểm là độc tố không biến mất trong vài ngày sau khi cá mặt quỷ chết. Nọc độc chết người từ loài cá này có thể gây suy tim, dẫn đến tử vong chỉ sau vài giờ.
Dù vậy, những điều này không ngăn được các thực khách tìm đến loài cá này. Dưới bàn tay điêu luyện của các đầu bếp chuyên nghiệp, cá có thể được loại bỏ nọc độc và trở thành "thượng phẩm" với hương vị tuyệt vời, là một trong những món hải sản đắt tiền, cao cấp mà không phải ai cũng có cơ hội thưởng thức. Bằng chiếc dao sắc nhọn, đầu bếp sẽ nhẹ nhàng lách mũi dao để tách phần da xù xì và lớp vây tia có độc. Dần dần, phần thịt cá mềm mại dần lộ ra, khiến thực khách "xiêu lòng" bởi vẻ đẹp hiếm thấy.
Giá trị của thịt cá
Được biết, thịt cá mặt quỷ khá dai, giòn. Theo một số chuyên gia ẩm thực, thịt cá mặt quỷ chứa rất nhiều chất dinh dưỡng có lợi. Nổi bật nhất là Omega-3, không chỉ có công dụng làm giảm nguy cơ ung thư và các bệnh tim mạch mà còn giúp da đẹp hơn.
Những thực khách đã nếm qua thịt cá mặt quỷ cho biết thịt có vị "lai" giữa gà và tôm hùm. Khi được chế biến, thịt lại càng có hương vị đậm đà, dai chắc, thơm ngon, phù hợp làm các món hấp, nướng muối ớt hay lẩu chua, cà ri...
Chưa kể, thịt cá còn là ứng viên sáng giá để ăn sống như một món sashimi thượng hạng. Khách hàng có thể ăn cá cùng lá tía tô, gừng ngọt và mù tạt để tăng độ ngon miệng.
Tại Việt Nam, cá mặt quỷ đã xuất hiện tại những vùng ven biển Duyên hải Nam Trung Bộ như đảo Lý Sơn, Quảng Ngãi, Nha Trang, Bình Thuận,... Vì là loài hiếm gặp nên giá của cá cũng khá đắt và không phải ai cũng có điều kiện thưởng thức.
Để bắt được cá mặt quỷ, ngư dân phải lặn tìm và bắt tận tay. Vừa bắt xong, ngư dân sẽ cho cá vào khoang kín chứa nước biển và bơm oxy để giữ cho cá sống. Giá tại biển sẽ mềm hơn do không chịu chi phí vận chuyển, nhưng nếu mua tại các thành phố lớn như Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, giá sẽ khá đắt.
Mức giá được rao bán tại một số đại lý thủy sản là khoảng 1 triệu đồng/kg cho cá nặng từ 1 - 2kg và khoảng 1,4 triệu đồng cho cá nặng từ 2kg trở lên. Với những con cá mặt quỷ lớn ở mức 4 - 5kg, thực khách sẽ phải bỏ ra cả chục triệu đồng mới có thể sở hữu một con.
Tuy nhiên, nhiều người vẫn sẵn sàng chấp nhận bỏ ra số tiền lớn để trải nghiệm loài cá độc đáo "có một không hai" này.