Lý do khiến Mỹ hứng chịu 'bom bão tuyết, lốc xoáy, sông khí quyển và các hiện tượng thời tiết cực đoan nhiều nhất thế giới

Mỹ là nơi hứng chịu các hiện tượng thời tiết cực đoan nhiều nhất trên Trái Đất, từ "bom bão tuyết", lốc xoáy, lũ lụt, sông khí quyển, cho tới hạn hán, cháy rừng, bão bụi và những trận giông lốc kinh hoàng.  

Một số chuyên gia cho rằng do vị trí địa lý và địa hình đa dạng khiến Mỹ chịu ảnh hưởng của các hình thái thời tiết cực đoan thường xuyên với thiệt hại nặng nề hơn cả so với các nơi khác trên thế giới. Việc nước Mỹ được bao quanh bởi 2 đại dương gồm Thái Bình Dương và Đại Tây Dương, Vịnh Mexico, dãy núi Rocky, các bán đảo nhô ra như Florida, khiến các cơn bão dễ va chạm với nhau và tạo ra luồng gió xoáy gây nên hiện tượng thời tiết cực đoan.            

Giám đốc Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại Dương (NOAA) của Mỹ, ông Rick Spinrad; nhà khí hậu học Kathie Dello và một số chuyên gia khác nhận định thiên nhiên gây ra nhiều hiện tượng thời tiết cực đoan tại Mỹ, song con người cũng là đối tượng "tiếp tay" khiến thiên tai ngày càng trở nên tồi tệ hơn, tiếp đó là tác động của biến đổi khí hậu. Ngoài ra, các khối không khí va chạm cũng khiến quốc gia này chứng kiến nhiều thiên tai khắc nghiệt. Cho đến nay, Mỹ được xem là nước đứng đầu trong việc hứng chịu các cơn lốc xoáy và các cơn bão nghiêm trọng.

Hàng loạt trận lốc xoáy tấn công các khu vực tập trung đông người tị nạn tại bang Kentucky hồi tháng 12/2021 khiến gần 100 người thiệt mạng là minh chứng cho hiện tượng đặc trưng của Mỹ. Giáo sư khí tượng học Walker Ashley ở Bắc Illinois cho biết với không khí lạnh hơn ở Bắc Cực và không khí ấm hơn ở vùng nhiệt đới trở thành nơi có thời tiết thú vị nhất vì có sự xung khắc nhiệt độ giữa các luồng không khí. 

Giáo sư khí tượng học Marshall Shepherd tại Đại học Georgia, cựu Chủ tịch Hiệp hội Khí tượng Mỹ, cho biết nếu các hiện tượng thời tiết cực đoan tác động đến toàn nước Mỹ, thì khu vực miền Nam chịu ảnh hưởng nghiêm trọng nhất. Tất cả các hình thái thời tiết khắc nghiệt đều tấn công khu vực này theo đúng nghĩa đen, từ bão tuyết, lốc xoáy, lũ lụt, giông lốc cho tới cháy rừng...

Giáo sư khí tượng học tại Northern Illinois, ông Walker Ashley, nhận định miền Nam nước Mỹ có nhiều nhà lắp ghép hơn so với các khu vực khác trên cả nước. Những dạng nhà này dễ chịu ảnh hưởng của mọi hiện tượng thời tiết nguy hiểm. Ngoài ra, thiệt hại tại đây thường lớn do bão đa phần xảy ra vào ban đêm khi người dân khó có khả năng ứng phó kịp thời, tìm nơi tránh trú an toàn, cũng như có thể bỏ lỡ các cảnh báo bão khi đang ngủ. Cũng theo Giáo sư Ashley, thời tiết cực đoan do những yếu tố địa lý, địa hình đa dạng của Mỹ tạo ra nhiều mối nguy hiểm, song con người lại khiến những mối nguy hiểm đó thành thảm họa. 

Về phần mình, Giáo sư Susan Cutter, Giám đốc Viện nghiên cứu Khả năng phục hồi trước những yếu tố cực đoan tại Đại học South Carolina, cho rằng một trong những biện pháp giúp các cộng đồng dân cư có khả năng chống chọi trước các hiện tượng thời tiết cực đoan là không phát triển theo cách dễ gây xảy ra rủi ro nhất. Việc cố xây dựng và phát triển các đảo chắn, đặc biệt là ở khu Bờ Đông và Bờ Vịnh, dù biết cát và bão vẫn ập tới với tần suất nhất định, "dường như gây ra sự lãng phí ngân sách khổng lồ".  

Theo Giáo sư Ashley, các tiêu chuẩn xây dựng công trình chắn bão thường có xu hướng được chi ở mức tối thiểu và các công trình như vậy ít có khả năng chống chịu với thiên tai.   

Cùng chung nhận định, Giáo sư Shepherd đánh giá cơ sở hạ tầng đã xuống cấp hiện nay của nước Mỹ gần như không có khả năng chống chịu trước các đợt thiên tai. Ngoài ra, nghèo đói khiến công tác chuẩn bị và phục hồi sau các thảm họa thiên nhiên trở nên khó khăn hơn, đặc biệt ở khu vực miền Nam.