Meta chặn người dùng tại Canada truy cập tin tức trên Facebook và Instagram

Ngày 1/8, tập đoàn công nghệ Meta đã chặn người dùng tại Canada truy cập các trang tin tức trên nền tảng Facebook và Instagram nhằm phản ứng với một đạo luật mới áp dụng với các tập đoàn công nghệ lớn, theo đó các tập đoàn như Meta và Google phải trả tiền cho các hãng tin để đăng tải bài viết trên nền tảng của mình. 

Trong tuyên bố, Meta nêu rõ người dùng Facebook và Instagram tại Canada sẽ không truy cập được vào các liên kết tin tức và nội dung do các nhà xuất bản và đài truyền hình trong nước đăng tải. Ngoài ra, người dùng cũng sẽ không thể xem và chia sẻ những tin tức được đăng trên các trang báo nước ngoài trên hai nền tảng nêu trên. Meta lưu ý rằng những thay đổi này bắt đầu từ ngày 1/8 và sẽ được triển khai trong một vài tuần tới.

Đạo luật Tin tức trực tuyến (Luật C-18) của Canada quy định các tập đoàn như Meta và Google phải đàm phán thỏa thuận thương mại và trả tiền để có được những nội dung từ các nhà xuất bản. Quy định này tương tự nội dung đạo luật mang tính đột phá được Australia đưa ra năm 2021. Quốc hội Canada chính thức thông qua luật trên hồi tháng 6 vừa qua, trong bối cảnh ngành truyền thông Canada đang gặp khó khăn khi hàng trăm ấn phẩm phải dừng phát hành trong thập niên qua.

Theo báo cáo được Cơ quan giám sát ngân sách Quốc hội Canada công bố hồi tháng 10/2022, ước tính luật mới sẽ giúp các cơ quan truyền thông Canada thu được khoảng 330 triệu CAD (250 triệu USD)/năm từ các nền tảng số.

Tuy nhiên, Meta cho rằng luật này còn thiếu sót và dựa trên “giả thuyết không chính xác về việc Meta được hưởng lợi không công bằng từ nội dung tin tức được chia sẻ trên nền tảng”. Thay vào đó, các đơn vị báo chí mới là đối tượng được hưởng lợi từ việc chia sẻ tin tức trên Facebook, Instagram nhằm thu hút độc giả, tăng lợi nhuận. Meta nhấn mạnh người dùng không tìm đến họ để truy cập vào tin tức.

Chính giới Canada đã lên tiếng chỉ trích động thái trên của Meta. Bộ trưởng Di sản Canada Pascale St-Onge đánh giá việc chặn người dùng truy cập tin tức là "vô trách nhiệm",  trong khi 80% tổng doanh thu quảng cáo trực tuyến ở Canada đổ về Meta và Google. Trong khi đó, đài truyền hình CBC của Canada cho biết đang kêu gọi Meta "hành xử có trách nhiệm", theo đó khôi phục quyền truy cập tin tức của người dùng ở Canada.

Australia là nước đầu tiên trên thế giới công bố Bộ quy tắc thương lượng truyền thông mới vào năm 2021, buộc Google và Meta trả tiền cho tin tức trên nền tảng. Ban đầu hai tập đoàn này phản đối bộ quy tắc do lo ngại ảnh hưởng đến mô hình kinh doanh, nhưng sau khi được sửa đổi, bộ quy tắc trên đã được Quốc hội Australia thông qua. Điều này tạo khuôn khổ cho các cuộc đàm phán thiện chí giữa các công ty công nghệ và các hãng truyền thông, cũng như một quy trình trọng tài công bằng và cân bằng để giải quyết các tranh chấp.