Người Mỹ gốc Việt quyết "lấy lại công bằng" cho cà phê Việt ở Mỹ

Cảm thấy cà phê Việt Nam ở Mỹ bị quảng cáo sai sự thật và không được thể hiện chính xác hương vị, Sahra Nguyễn đang thực hiện sứ mệnh thay đổi ngành cà phê với Nguyen Coffee Supply, doanh nghiệp bán cà phê robusta của Việt Nam đầu tiên tại Mỹ.

Những người trồng cà phê Việt Nam đang bị bỏ qua

Nguyen Coffee Supply được Sahra Nguyễn thành lập sau khi nhận thấy rằng mặc dù "cộng đồng cà phê đặc sản" hướng đến sự minh bạch, nhưng giá trị đó không được áp dụng cho nông dân trồng cà phê Việt Nam.

Trên thực tế, Nguyễn nhận thấy rằng khi cô thấy các cửa hàng cà phê quảng cáo "Cà phê đá Việt Nam" thì họ không sử dụng hạt cà phê Việt Nam.

Thay vào đó, Nguyen nói, họ thay thế bằng đậu Châu Phi hoặc Nam Mỹ và thêm sữa đặc.

Sahra Nguyễn cho rằng điều này thực sự không công bằng đối với những người sản xuất hạt cà phê thực sự, vì họ gần như bị bỏ qua.

"Tôi cũng thấy không công bằng khi các doanh nghiệp muốn tận dụng dấu ấn văn hóa của Cà phê đá Việt Nam thời thượng nhưng lại không sử dụng hạt cà phê thực sự của Việt Nam, điều đó có nghĩa là các nhà sản xuất cà phê Việt Nam và văn hóa cà phê Việt Nam không được hưởng lợi từ giao dịch này", cô nói thêm.

Ngoài ra, các quán cà phê, bằng cách quảng cáo sai sự thật rằng họ bán đồ uống cà phê Việt Nam, đã thể hiện không chính xác hương vị của nó.

Việt Nam là nước sản xuất hạt cà phê Robusta (còn gọi là cà phê vối) lớn nhất thế giới và là nước xuất khẩu cà phê lớn thứ hai toàn cầu, chỉ sau Brazil. Tuy nhiên, cà phê Robusta được đánh giá thấp hơn cà phê Arabica (cà phê chè) và thường có giá chỉ bằng một nửa hạt Arabica.

Được biết đến với hương vị đậm đà, vị đậm, đắng và hàm lượng caffein cao, hạt cà phê Robusta thường được sử dụng để sản xuất các sản phẩm giá rẻ dành cho thị trường đại chúng, bao gồm cà phê hòa tan.

Sahra Nguyễn, người sáng lập Nguyen Coffee Supply, doanh nghiệp bán cà phê Robusta Việt Nam ở Mỹ, không chấp nhận điều này. 

Sahra cho biết, doanh nghiệp của cô đã phải đối mặt với rất nhiều sự kỳ thị trong cộng đồng liên quan đến cà phê Robusta.

"Nói cà phê Arabica tốt nhất còn Robusta thứ cấp là cảm tính. Điều đó là không đúng. Loại cà phê này chứa lượng caffein gấp hai lần, chất chống oxy hóa gấp hai lần, ít đường hơn 60% và ít chất béo hơn 60% so với cà phê Arabica", Sahra nói.

"Điều này không có nghĩa là cái này tốt hơn cái kia, cà phê không tồn tại theo thứ bậc mà nó chỉ ra thực tế rằng tất cả chúng ta đều xứng đáng được hưởng sự đa dạng trong dịch vụ, sản phẩm…", nhà sáng lập Nguyen Coffee Supply cho hay.

Mục tiêu của cô là chia sẻ cà phê Việt Nam và văn hóa cà phê tại Mỹ đồng thời tôn vinh những người "đằng sau hạt cà phê" và các cách thức pha chế.

Gần đây, Sahra đã thêm Grit – một sản phẩm 100% cà phê robusta – vào dòng sản phẩm của mình và đã tiến hành các thử nghiệm, trong đó khách hàng nếm thử Grit cùng với hai loại cà phê khác là Loyalty (được làm từ 50% cà phê robusta và 50% cà phê arabica) và Courage (được làm 100% arabica) mà không cho biết thành phần. Nhìn chung, hơn 3/4 số người thử nghiệm ưa thích Grit. 

Khởi nghiệp bán cà phê rang xay Việt Nam tại Mỹ khi 33 tuổi, ý tưởng đến Sahra Nguyễn vào năm 2016. Đó là khi cô về Hà Nội thăm họ hàng, chia sẻ ý tưởng và được em gái của bố giới thiệu một đồng nghiệp là chủ một vườn cà phê ở Đà Lạt.

Sahra lên thăm vườn cà phê, giữ liên lạc với chủ vườn. Đến đầu năm 2018, Sahra bắt đầu hiện thực hóa ý tưởng. Lấy toàn bộ 5.000 USD tiết kiệm, cộng thêm tiền từ thẻ tín dụng, Sahra có tổng cộng 20.000 USD để khởi nghiệp. Cô đặt mua 360kg từ Việt Nam. 

"Tôi bắt đầu mà không biết gì. Chuyện gì cũng phải tự học, tự làm, từ nhập khẩu, rang sao," Sahra kể.

Độ đậm đặc của cà phê robusta không hợp với khẩu vị người Mỹ. Sahra phải giới thiệu từ từ, chậm rãi bằng những ly cà phê rang vừa để không quá đậm, đắng.

Gần một năm rang xay thử nghiệm, tháng 11/2018, Sahra mới có mẻ cà phê đầu tiên đạt yêu cầu. Sản phẩm sau đó ra mắt trên mạng. 

1.496 túi cà phê rang xay, mỗi túi 340 gram lần lượt bán qua kênh online, đến nhiều bang của Mỹ. "COVID-19 giúp Nguyen Coffee Supply lớn nhanh khi người người mua cà phê trong những ngày lockdown phải làm việc tại nhà", Sahra nói.

"Văn hóa của bạn lan truyền là một điều tuyệt vời"

Gần đây, Café du Monde, một quán cà phê nổi tiếng ở New Orleans, Mỹ đã có một đối thủ cạnh tranh mới đến từ Philly's Càphê Roasters, một nhà rang xay bán buôn nhỏ của Thu Pham, người bày tỏ lòng kính trọng đối với cội nguồn Việt Nam của gia đình bằng cách đi thẳng đến châu Á để tìm nguồn cung ứng hạt cà phê. 

Thay vì có vị béo ngậy, sẫm, đậm đặc và hơn hết là "nặng", được pha phin, cà phê Việt Nam rang nhẹ có vị chua nhẹ và hương trái cây đã thống trị làn sóng cà phê thứ 3 ở Mỹ. (Làn sóng cà phê thứ ba - Third wave of coffee - là phong trào sản xuất cà phê chất lượng cao)

Thu Pham, người đồng sáng lập Càphê Roasters ở Philadelphia, gần như cùng lúc với Nguyen’s roastery ở New York. Hạt cà phê của Pham được sử dụng tại các quán cà phê và nhà hàng từ D.C. đến Denver, và thường xuyên bán hết hàng tại các địa điểm của Federal Donuts ở Philadelphia.

Đứng trong quán cà phê ở Kensington, Philadelphia, Pham đã chuẩn bị một chiếc túi lọc phin tỉ mỉ gồm những hạt robusta mà cô lấy từ một trang trại ở Tây Nguyên của Việt Nam. Cô rót nước nóng vào cà phê đã xay, chờ bọt khí sủi bọt, dấu hiệu cho thấy đây là hạt cà phê mới rang.

Cà phê tại quán Càphê tròn và đậm đà và thơm, với một cường độ của hương vị sô-cô-la đáng nể. Khi pha espresso, tách cà phê không đắng hơn cà phê Ý đậm, ít vị chua hơn và có lượng caffeine mạnh mẽ.

Kể từ khi Phạm và Nguyên bắt đầu kinh doanh cà phê đặc sản vào cuối năm 2018, cà phê đặc sản Việt Nam đã lan rộng trong một chuỗi liên kết trên khắp cả nước.

Nguyen và Pham nhấn mạnh rằng họ không coi làn sóng đột ngột của các nhà rang xay Việt Nam là sự cạnh tranh. Thay vào đó, họ là những đối tác trong việc thay đổi nhận thức về cà phê Việt Nam ở Mỹ, và mang lại nhiều giá trị hơn cho cây trồng của nông dân Việt Nam.

Các nhà rang xay từ Việt Nam cũng đang thâm nhập vào thị trường Mỹ. Tại Anaheim, quán cà phê đầu tiên King Coffee ở Mỹ đã được khai trương. Còn hạt cà phê của Tong's Phin Coffee Club, hiện được bán ở mọi địa điểm ở Texas.

Tại quán cà phê Pittsburgh Ineffable Cà Phê, Phat Nguyen bán hạt cà phê của Caphe Roasters cùng với cà phê thủ công kiểu Mỹ. Tại đây, cà phê đá được làm từ hạt robusta của Caphe Roasters là thức uống phổ biến nhất, ngay cả ở một thành phố không có nhiều người Việt Nam.

"Thành thật mà nói, thật ngạc nhiên khi mọi người biết phở là gì, bánh mì là gì, hay cà phê sữa đá. Văn hóa của bạn được lan truyền sang người khác là một cảm giác tuyệt vời", Phat Nguyen nói.