'Luôn yêu đời' - Đen quay lại với rap

Vị trí số 1 bảng xếp hạng Billboard Vietnam top Vietnamese Songs tuần 8 (từ 17 đến 23/2) thuộc về Luôn yêu đời. Trong khi, bài rap này chỉ sau 6 giờ phát hành (từ ngày 9/2) trên kênh YouTube Đen Vâu Official với 4,67 triệu subscribers đã lọt Top Trending for music.

Nhiều ngày liên tiếp đứng ở vị trí số 2 Trending for music, cuối tuần qua Luôn yêu đời giữ vị trí số 3 và tới đầu tuần này (27/2) đang đứng ở vị trí số 4. Đồng thời, tính đến thời điểm này, sau gần 3 tuần phát hành, MV Luôn yêu đời thu hút lượt xem MV lên tới hơn 6 triệu views.

Sau "cuộc chơi lớn" với dàn nhạc giao hưởng trong album dongvui harmony hồi cuối năm ngoái, khán giả đang hào hứng đón nhận MV Luôn yêu đời của Đen. 

Vài điểm mới

Việc kết hợp với nghệ sĩ khách mời trongcác sản phẩm âm nhạc không phải là điều gì mới mẻ. Nhưng Luôn yêu đời của Đen gây chú ý ở chỗ, nghệ sĩ khách mời của anh là một cái tên rất mới trong con mắt của rất nhiều người: Cheng.

Cheng tên thật là Nguyễn Quang Anh, là người thể hiện đoạn hook của Luôn yêu đời. Đồng thời, anh cũng chính là người đã sáng tác giai điệu cho đoạn nhạc này. Thực tế, Cheng không xa lạ với Đen Vâu vì từng tham gia một số sản phẩm như album dongvui harmony hay Trốn tìm... trong vai trò sản xuất âm nhạc, đôi khi hát bè.

Nhưng điểm khiến khán giả khá bất ngờ là mở đầu bài rap Luôn yêu đời không phải giọng hát của Đen Vâu, càng không phải đoạn rap như thông thường, mà vào thẳng ngay đoạn hook do Cheng thể hiện. Đoạn hook khá "bắt tai": "Làm một ngọn cây vươn lên không trung/ Là làn mây đang trôi ung dung..." và ca từ hướng đến sự tích cực trong cuộc sống: "Đã từng bị vây trong cơn u mê/ Từng được nghe câu "nó không làm được đâu"/ Sáng nay thức giấc chợt nghe thấy lòng bồi hồi từ trong ra/ Thấy được cuộc đời này còn yêu ta vô cùng/ Tốt nhất là nên yêu đời".

Có một chi tiết quen nhưng vẫn gây chú ý trong MV Luôn yêu đời, đó là bài rap này được khai thác từ nhạc trap - loại nhạc khá "hút" các rapper Việt Nam. Sau sự "phiêu lãng" với dàn nhạc giao hưởng, Đen trở lại với những màu sắc quen thuộc của rap, lại mang một không khí hứng khởi hơn so với một vài bản rap ra mắt gần đây.

Quay lại với rap

Thông qua Luôn yêu đời Đen "quay lại với cái chất rap, quay lại chính mình" - bạn tôi, một nhà sản xuất âm nhạc, nhận xét. Theo anh, việc kết hợp với dàn nhạc acoustic trong sản phẩm trước "không bắt tai với người quen nghe rap; hơn thế, với những tín đồ của loại nhạc này thì nó cũng không thuần là một bản rap nữa", và "lần này đã làm đúng chất của nhạc rap rồi". Cụ thể, MV đã "sử dụng style nhạc trap vốn rất phổ biến ở Mỹ trong cộng đồng người Mỹ gốc Phi".

"Chất rap" ở đây còn thể hiện trong bản beat làm sạch sẽ, khai thác các âm thanh điện tử đặc trưng của trap. Đặc biệt, tiếng bass 808, một loại bass vốn không thể thiếu trong rap trap, đã được khai thác vào bản beat Luôn yêu đời tạo hiệu quả rất "hút" và "cháy".

Những âm thanh điện tử của nhạc cụ gõ vốn rất quan trọng cũng được sử dụng hiệu quả ở beat này. Chẳng hạn như kick là một loại trống điện tử, được sử dụng trong Luôn yêu đời là kick 808 tạo cho một độ búng rất giật cho bài beat.

Cũng là âm thanh điện tử thể hiện nhạc khí thuộc bộ gõ, hihat biểu hiện cho nhạc khí màu sắc kim loại. Đây là một âm thanh điện tử rất quan trọng trong rap trap. Trong Luôn yêu đời, âm thanh hihat khai thác hiệu quả, tạo tính nhịp điệu cao cho bản beat.

Bên cạnh đó, phần melody (giai điệu) chủ đạo của bản beat Luôn yêu đời đã tạo nên một màu rất dark, một màu sắc ma mị nằm trong bóng tối vốn là một trong những màu sắc đặc trưng của rap trap.

Có thể nói, ở góc độ âm nhạc, về tổng thể Luôn yêu đời là một bài rap có chất lượng, vừa ma mị cuốn hút, vừa nhịp điệu và rất đời. Trong khi phần thu âm giọng hát của Đen và khách mời Cheng cũng rất sạch và rõ ràng. Bài rap này rất đúng với chất cũ của Đen, mọi thứ đều tròn trịa.

Thế mạnh ca từ

Rap dễ tiếp cận và lan tỏa trong cộng đồng người Việt bởi có nhiều điểm tương đồng trong đặc điểm văn hóa người Việt như tính cộng đồng cao, tinh thần giản dị, bình dân, ca từ đơn giản dễ hiểu nhưng trong đó có chứa thông điệp.

Đồng thời, một trong những kỹ thuật cơ bản và tối thiểu nhất của rap trong cách xây dựng ca từ là kỹ thuật gieo vần, lái vần. Điều này cũng rất tương đồng với cách nói truyền thống của các cụ ta, thể hiện rõ nhất trong loại thơ lục bát bình dân và phổ biến nhất của dân tộc. 

Tuy nhiên, nếu gieo vần trong truyền thống của người Việt nằm trong thơ, thì gieo vần của rap nằm trong văn xuôi khi xây dựng ca từ. Việc khai thác thủ pháp này sẽ giúp cho rap có sự liên kết về ca từ, một trong những thành tố của âm nhạc. Điều này đặc biệt có ý nghĩa - khi mà trong một bản rap, tính giai điệu, vốn là đặc trưng quan trọng nhất của một sản phẩm âm nhạc đại chúng, lại không cao.

Đen Vâu là rapper phát huy được thế mạnh ca từ. Trong Luôn yêu đời, dễ dàng nhìn thấy những đoạn gieo vần đôi liên tiếp: "Ta thường tự ngẫm điều cũ kỹ/ Rốt cuộc bao nhiêu là đủ nhỉ/ Nhảy nhót giữa đời như lũ khỉ/ Ngày thì kiếm cơm đêm ngủ kỹ/ Lắng nghe cuộc đời đang thủ thỉ/ Và luôn giữ kĩ..." hay "Khi nó còn là vô bổ/ Mấy thằng điên và thô lỗ/ Rap tới khi mà khô cổ/ Với đám bạn làm show lỗ/ Có mấy thằng bị xô đổ/ Bị cơm áo về gô cổ...".

Ngoài ra, trong bài Luôn yêu đời còn nhiều chỗ gieo vần 3 như: "Cuộc đời mình/ thuộc lời mình" hay "là vô bổ/ và thô lỗ/ mà khô cổ" hoặc "lá trổ bông/ vá chỗ không/ đá tổ ong"...

Tất nhiên, nắm vững cách gieo vần để xây dựng ca từ là yếu tố quan trọng nhưng cũng chỉ là những kỹ thuật cơ bản bất kỳ rapper nào cũng cần phải có. "Đắt" nhất trong ca từ của Đen Vâu là ngữ nghĩa. Mỗi bài đều mang những ý nghĩa riêng chứa đựng những giá trị và lan tỏa điều đó ra cộng đồng.

Đáng được lan tỏa

Ý nghĩa tích cực trong rap của Đen thể hiện ở ngay tiêu đề của bài: Luôn yêu đời. Chỉ cái tên thôi, không cần giải thích gì thì ai cũng hiểu nội dung bài rap sẽ hướng đến.

Trong phần bình luận của MV Luôn yêu đời, Đen Vâu, cũng không dài dòng, chỉ nhấn mạnh thêm theo đúng kiểu văn phong bình dân của rap: "Tội gì mà không yêu lấy cuộc đời mình".

Phần hình ảnh MV không phức tạp mà được quay đơn giản nhưng khá đẹp mắt với bối cảnh khoáng đạt của núi rừng, đồng cỏ, cũng bổ sung thêm những năng lượng tích cực cho người xem.

Trong khi đó, nhiều khán giả đang bị chinh phục bởi ý nghĩa của ca từ. Tài khoản @hoadu6373 thích câu: "Xem mình ngày mai là đồng minh và xem mình hôm qua là đối thủ!" và để lại nhận xét "lời hát hay như thơ và hơn triết lý". Tài khoản @hongquankimoanh9860 lại thích câu: "Cúi thấp đầu hơn thấp đầu hơn thấp đầu hơn...".

Không để lại trong phần bình luận một đoạn ca từ ấn tượng với bản thân, tài khoản @luatsulevanbinh lại đồng quan điểm với tiêu đề cùng nội dung bài hát và cho rằng: "Yêu đời là cách ta sinh tồn".

Dẫu đang chiếm được cảm tình và lượng khán giả quan tâm đến Luôn yêu đời ngày càng tăng, dẫu nhiều câu hát trong bài rap này đã tạo được ấn tượng khiến người nghe phải nhớ, nhưng cho tới thời điểm này, Luôn yêu đời vẫn chưa tạo được sức mạnh lan tỏa rộng khắp trên mạng xã hội, lan tỏa vào đời sống một cách mạnh mẽ như một số bài rap trước đây Đen đã làm được.

Trên thực tế, một sản phẩm ra đời là nỗ lực của ê-kíp, có thể có những tính toán để sản phẩm sau khi ra đời lan tỏa rộng nhất. Song, việc có lan tỏa được hay không, lan tỏa ở mức độ như thế nào nhiều khi còn phụ thuộc vào khán giả với rất nhiều yếu tố khác nhau.

Luôn yêu đời có phần âm nhạc chỉn chu, được ê-kíp với những người có tài thực hiện một cách tâm huyết. Bài rap mang ý nghĩa tích cực. Nó là một tác phẩm tốt và xứng đáng được lan tỏa trong cuộc sống hôm nay, nhất là trong giới trẻ.