(Thethaovanhoa.vn) - Ngày 3/6, Thông tin từ Ban Quản lý Di sản Văn hóa thế giới Mỹ Sơn (Quảng Nam) cho biết: Hàng trăm hiện vật được tìm thấy trong thời gian qua tại quần thể Di sản Văn hóa thế giới Mỹ Sơn chưa được bảo quản và phát huy giá trị một cách tốt nhất.
Nguyên nhân của tình trạng trên là do việc lưu giữ và trưng bày hiện vật ở 2 nhà D1, D2 (ngay trong lòng tháp D1, D2) từ năm 1990 đến nay chỉ mang tính chất tạm thời, chưa hợp lý.
Cụ thể, để bảo vệ hiện vật không bị thất lạc và chống xuống cấp cho tháp D1, D2, từ năm 1990, các chuyên gia phải sử dụng mái tôn để che cho tháp, đồng thời sử dụng lòng tháp làm kho lưu trữ và nơi trưng bày hiện vật. Do chỉ là giải pháp tình thế nên các điều kiện về độ ẩm, ánh sáng, không gian trưng bày hiện vật trong lòng tháp D1, D2 chưa được nghiên cứu đầy đủ. Mặt khác, nhiều năm qua Di sản Văn hóa thế giới này chưa có kho bảo quản đủ tiêu chuẩn để bảo quản hiện vật lâu dài. Do vậy, mỗi khi được phát hiện, hiện vật mới thường phải đưa vào nhà D1, D2 trong lòng tháp D1, D2 để bảo quản, trưng bày.
Theo các chuyên gia, cách làm này đã dẫn đến việc không gian trong lòng 2 tháp ngày càng chật chội. Kèm theo đó là một số nhược điểm khác: Hiện vật gắn vào tường và bục, dễ bị hư hỏng do hút ẩm; thông tin về nội dung trưng bày chưa có khiến khách tham quan khó hiểu được nội dung hiện vật đang trưng bày... Tất cả các yếu tố trên đều làm ảnh hưởng đến giá trị điêu khắc, nghệ thuật tiêu biểu và bảo đảm an toàn của từng hiện vật, đồng thời làm giảm sự tiếp thu, tìm hiểu giá trị khu Di sản đối với khách tham quan.
Hiện tại, các tháp D1 và D2 thuộc nhóm tháp D tại quần thể Di sản Văn hóa thế giới Mỹ Sơn có nguy cơ sụp đổ trong thời gian tới. Do vậy, Ban Quản lý Di sản đề xuất: Hiện vật cũ ở 2 nhà D1, D2 cần được tháo gỡ khỏi tường để bảo quản, chọn lọc và trưng bày lại trên các bục làm bằng khung sắt, ốp đá sa thạch và có thiết bị bảo vệ bên ngoài; bảo trì, sơn, sửa 2 mái che nhà D1, D2, chống thấm dột; xóa bỏ 2 kho tạm thời trong lòng tháp D1, D2 và làm lại nền sau khi kho tạm được tháo dỡ, trả lại lối đi vào, giảm áp lực cho di tích.
Đoàn Hữu Trung
Tags