Toàn cảnh SEA Games 31: Gian nan đường ra châu lục

SEA Games 31 khép lại với kỷ lục mới về số lượng HCV mà đoàn Thể thao Việt Nam (TTVN) thiết lập ở một kỳ đại hội nhưng trên thực tế, không nhiều thành tích tiệm cận hoặc đủ khả năng tranh chấp ở đấu trường châu lục. Điều này đòi hỏi ngành thể thao cần có tính toán và chiến lược khả thi để TTVN vững bước trong hành trình vươn ra biển lớn.

Tạm biệt SEA Games 31, chào SEA Games 32: Hẹn gặp lại ở Campuchia

Nhịp đập SEA Games 31 đã chính thức khép lại sau Lễ bế mạc ở Cung điền kinh trong nhà Hà Nội tối qua. Nhưng chưa đầy một năm nữa, bầu không khí như thế này sẽ trở lại khi Campuchia lần đầu đăng cai Đại hội thể thao Đông Nam Á.

Từ SEA Games nhìn ra ASIAD và Olympic

Thành tích của đoàn TTVN tại SEA Games 31 là ấn tượng và thể hiện được năng lực cạnh tranh và sự tiến bộ của các tuyển thủ ở nhiều môn thể thao trong chương trình thi đấu Olympic, ASIAD trong cuộc tranh tài với đối thủ ở khu vực. Dù vậy, ngay từ đánh giá của chính những người làm công tác chuyên môn, chiến thắng ở SEA Games mới chỉ là điểm xuất phát của hi vọng vươn ra biển lớn, chứ chưa thể đảm bảo bất cứ điều gì chắc chắn cho giấc mơ giành huy chương châu lục hay thế giới sẽ sớm thành hiện thực.

• Bóng đá nữ Việt Nam: Từ SEA Games đến World Cup

Tại SEA Games 31, ngoại trừ môn lặn, TTVN thiết lập 7 kỷ lục đại hội mới ở các môn điền kinh (2), bơi (4 kỷ lục) và cử tạ (1 kỷ lục) nhưng hầu hết thông số chuyên môn vẫn còn khoảng cách nhất định với thành tích cạnh tranh huy chương ở châu lục. Đơn cử ngay kỷ lục được các nhà chuyên môn đánh giá rất cao tại SEA Games 31 ở nội dung 400m tự do của kình ngư Nguyễn Huy Hoàng 3 phút 48 giây 06 còn thấp hơn thành tích 3 phút 47 giây 20 của Hagino Kosuke (Nhật Bản) từng giành HCĐ tại ASIAD vào năm 2018. Hay như kỷ lục 55m97 ở nội dung ném lao nữ của Lò Thị Hoàng cũng còn cách khá xa thành tích giành HCĐ ASIAD 18 là 56m74.

“Các cuộc thi đấu ở SEA Games 31 vẫn còn khoảng cách nhất định về chuyên môn so với ASIAD và chưa nói lên nhiều điều. Ngay cả với Nguyễn Huy Hoàng, nếu thành tích như hiện tại, rất khó để tranh chấp HCV ở đấu trường châu lục, chứ chưa nói đến chuyện vươn đến Olympic. Thành tích ở những môn thể thao định lượng được (như điền kinh, bơi, bắn súng, cử tạ) hiện mới chỉ đủ để dẫn đầu ở SEA Games và phải rất cố gắng mới đủ khả năng cạnh tranh ở đấu trường ngoài khu vực”, Trưởng đoàn TTVN Trần Đức Phấn nhận định.

Cũng theo đánh giá của ông Trần Đức Phấn, đối với những môn thi đấu đối kháng như nhóm các môn võ Taekwondo, Karate, Vật… sẽ còn khó khăn hơn rất nhiều. “Ở SEA Games các tuyển thủ Việt Nam thi đấu rất tưng bừng nhưng ra châu lục cũng chưa là gì cả và ở Olympic thì lại càng khó khăn hơn. Mặt bằng trình độ, năng lực đối thủ cạnh tranh ở các đấu trường là khác nhau và thành tích ở SEA Games chỉ là bước đệm”.

Một vài ví dụ nêu trên cho thấy, thành tích của đoàn TTVN tại SEA Games 31 dù đáng khen ngợi nhưng nó chưa đủ để mang lại thêm nhiều cơ hội cạnh tranh huy chương ở đấu trường châu lục và xa hơn là thế giới. Việc tìm ra giải pháp nâng cao, cải thiện thành tích cho các tuyển thủ đang được đặt ra rất cấp thiết. “Thực tế, TTVN chỉ có khoảng 30 VĐV có triển vọng và được chuẩn bị để tranh tài tại ASIAD sắp tới với mục tiêu giành từ 3-5 HCV, chứ không có quá nhiều để chọn lọc”, vị Trưởng đoàn TTVN dự SEA Games 31 nhấn mạnh.

Cần sớm khoanh vùng đầu tư

TTVN lần thứ hai giành vị trí số 1 ở SEA Games nhưng điều đó không đồng nghĩa với việc sẽ sớm cất cánh ở ASIAD. Điều này cũng lý giải cho việc, TTVN có vị trí ổn định trong Top 3 đoàn thể thao dẫn đầu khu vực kể từ năm 2003 tới nay song thường đứng dưới Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Singapore hay Philippines khi quy chiếu thành tích từ ASIAD hoặc Olympic. “Chúng ta có ít VĐV ở trình độ châu lục hơn so với các quốc gia này. Ví dụ như Thái Lan hay Singapore, họ tập trung đầu tư nhiều hơn cho các đấu trường lớn và không đặt nặng thành tích ở khu vực từ trước đây rất lâu”, ông Phấn cho biết.

Khó khăn lớn nhất hiện nay của TTVN là gần như toàn bộ tuyển thủ ở ĐTQG các môn đều đổ dồn về trung ương trong bối cảnh nguồn lực đầu tư từ ngân sách nhà nước còn hạn chế. Ông Phấn đặt ra vấn đề, nếu như để giải bài toán thành tích ở SEA Games, chỉ cần các tỉnh, thành phố lớn Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Cần Thơ… đầu tư cho VĐV là hoàn toàn có thể làm được. Như vậy, nguồn ngân sách ở trung ương sẽ tập trung cho mũi nhọn, hướng tới trọng tâm là ASIAD.

“TTVN có thể giành được 10 HCV ASIAD nếu nguồn lực được tập trung cho đấu trường này và làm bài bản, đầy đủ, có trọng tâm theo chuẩn quốc tế. Nhưng hiện nay, chúng ta vẫn chưa khoanh vùng được nên cũng rất khó. Điền kinh, bơi, bắn súng, bắn cung… đều có VĐV triển vọng song nếu không được đầu tư thì không nhiều hi vọng. Tôi có thể dự báo, trong vòng 20 năm nữa, điền kinh hay bơi của TTVN cũng không thể có huy chương Olympic với thực lực hiện nay”.

Những trăn trở của Trưởng đoàn TTVN sau SEA Games 31 báo hiệu nhiều gian nan và thử thách trong hành trình chinh phục đấu trường châu lục và thế giới của TTVN ngay trong tương lai gần. Nếu như muốn có được nhiều hơn các tuyển thủ đủ khả năng thắp sáng hi vọng tranh chấp huy chương ở sân chơi lớn, việc khoanh vùng sàng lọc nhân sự và môn thể thao cần sớm được thực hiện một cách quyết liệt. Vì nó gần như là sự lựa chọn duy nhất trong bối cảnh sự đầu tư từ ngân sách luôn có giới hạn nhất định.

Vũ Lê