Eyes Wide Shut của Stanley Kubrick ra mắt tháng 7/1999, do Tom Cruise và Nicole Kidman (khi đó là vợ chồng), thủ các vai chính, cũng là một cặp vợ chồng trong phim. Tới nay là tròn 15 năm Eyes Wide Shut ra đời, nhưng phim vẫn không ngừng khiến người ta phải bàn tán về nó.
400 ngày quay ròng rã
Sách Kỷ lục Guinness đã công nhận đây là bộ phim được quay liên tiếp lâu nhất, dài hơn 15 năm. Bản hợp đồng của Cruise và Kidman là hợp đồng mở, nghĩa là họ sẽ diễn cho đến khi nào Kubrick hài lòng và cho đóng máy, với thời gian dài bao lâu tùy ở đạo diễn.
Nói thế cũng đủ hình dung cảm giác của cặp tài tử minh tinh trong quá trình quay phim này, đó là sự mệt mỏi. Khi bay đến London vào mùa Thu năm 1996, đôi vợ chồng hy vọng sẽ kịp trở về Hollywood vào mùa Xuân năm sau. 
Nhưng thực tế khác hẳn. Họ ở lại qua cả mùa Hè, mùa Thu và một Giáng Sinh nữa của năm 1997, với tổng cộng 400 ngày không ngừng nghỉ. Đến tận tháng 1/1998 phim mới đóng máy, nhưng tháng 5 năm đó, họ phải quay lại London để thu hình thêm vài cảnh. Tất cả quá trình di chuyển này là để phục vụ Kubrick, vì ông sợ đi máy bay.
Trong phim, Cruise vào vai Bill Harford, một bác sĩ, còn Kidman vào vai Alice, vợ anh. Cả hai đều thấy bất ổn trong hôn nhân, Alice mơ tưởng về người đàn ông khác khi gần gũi chồng còn Bill tìm đến các cuộc trụy lạc tình dục.
Tình dục, hôn nhân và chủ nghĩa biểu tượng – dường như chỉ Kubrick mới pha trộn được những yếu tố này nhuần nhuyễn đến thế trong một tác phẩm điện ảnh.
Ngay từ đầu phim đã có cảnh nhân vật của Nicole Kidman khỏa thân. Về sau còn nhiều cảnh bạo hơn nữa. “Nhưng tôi thực sự thấy an toàn. Tôi chưa bao giờ thấy bị lợi dụng” – Kidman nói vào năm 2012.
Còn Tom Cruise nói với nhà phê bình Roger Ebert năm 1999: “Tình dục không phải là thứ Stanley (Kubrick) quan tâm nhất. Bộ phim nói về rất nhiều thứ, đặc biệt là một mối quan hệ bị ảnh hưởng bởi những nỗi ám ảnh và ghen tuông. Về những việc nhỏ nhặt trong đời nhưng có thể khiến người ta yếu lòng quỵ ngã”.
Khi đóng phim là đánh cược hôn nhân
Để có được diễn xuất chân thực nhất, trong quá trình quay, Cruise và Kidman sống y như nhân vật của họ, kể cả khi máy quay đã tắt. Nhà phê bình điện ảnh Amy Nicholson của Los Angeles Times tiết lộ: “Họ ngủ trong phòng ngủ của nhân vật, được tự chọn màu rèm cửa, ném quần áo trên sàn và để tiền lẻ trên bàn, bên cạnh giường ngủ như Cruise vẫn làm ở nhà”.
Kubrick còn thảo luận với 2 diễn viên chính về những nỗi bất an trong cuộc sống hôn nhân của chính họ, trong các cuộc trò chuyện riêng tư, để họ có thể nắm bắt cảm xúc tốt nhất khi quay phim.
Thậm chí, các vấn đề của đôi vợ chồng ngoài đời còn được chuyển hóa thành nội dung phim. Những gì đã nói trong các cuộc trò chuyện này, cả 3 phải trịnh trọng thề không bao giờ tiết lộ.“Tom sẽ phải nghe những điều anh ấy không muốn nghe” – Kidman nói. “Điều đó chân thực một cách nghiệt ngã”.
Trong phim, Kidman phải tham gia một cảnh nóng không có Cruise. Đó là cảnh quay quan hệ tình dục ở 50 tư thế khác nhau với một người mẫu nam. Để tăng cảm giác lo âu cho Cruise, Kubrick yêu cầu Kidman thảo luận về cảnh quay này trong các cuộc trao đổi riêng giữa cả 3. Bởi vậy, Kidman từng gọi bộ phim là một cuộc “phản điều trị”, một cuộc thử nghiệm tâm lý đầy mạo hiểm cho đôi vợ chồng như họ.
Kubrick là người theo chủ nghĩa hoàn hảo, nói như vậy là còn quá nhẹ so với cung cách làm việc của ông. Không chỉ đòi hỏi hoàn hảo, vị đạo diễn bắt các diễn viên quay hàng chục, hàng trăm lần một cảnh còn vì mục đích khác: ông muốn diễn viên mệt phờ đến nỗi hoàn toàn quên đi máy quay mà diễn cho thật tự nhiên. Điển hình là cảnh Cruise bước xuống cầu thang được quay 95 lần.
“Tôi không thích đóng vai bác sĩ Bill. Tôi không thích anh ta. Quá trình hóa thân thành anh ta thật không hề thoải mái” – Cruise chia sẻ như vậy 1 năm sau khi phim ra mắt. Nhưng anh vẫn phải thừa nhận vai diễn này là vô cùng quý giá và sẽ thật ngu ngốc nếu bỏ lỡ - “Tôi hẳn sẽ đá vào chính mình nếu không nhận vai này”. 15 năm sau khi ra đời, bộ phim vẫn chia rẽ khán giả. Một phía cho nó là rác rưởi, một phía cho nó là bộ phim đỉnh cao. Phản ứng này kể cũng lạ, nhưng không quá hiếm trong lịch sử điện ảnh, nhất là lại từ tác phẩm của một quái kiệt như Kubrick.
Vị đạo diễn đã ấp ủ ý định chuyển thể tiểu thuyết ngắn Dream Story (1926) của Arthur Schnitzler trong suốt 30 năm, và hiện thực hóa nó với Eyes Wide Shut. Kubrick luôn cho rằng đây là một chủ đề quan trọng với bất cứ ai có một mối quan hệ tình cảm hoặc một thứ gì đó cần niềm xác tín.
Nhưng Kubrick đã không sống đến khi bộ phim ra mắt. Ông qua đời tháng 3/1999, chỉ 6 ngày sau khi nộp bản dựng cuối cùng cho hãng phim Warner Brothers.
Mi Ly
Thể thao & Văn hóa
Tags