(TT&VH Cuối tuần) - Chuyến đi đưa tin đại hội đảng Cộng hòa của Mỹ ở Tampa, Florida mới đây đã vô tình đưa tôi khám phá nhà thờ của thứ đạo mà nhiều người xếp vào hàng "tà", Scientology (Khoa Luận giáo).
Đạo cũng quảng cáo
Bên dòng xe qua lại như mắc cửi trên đường cao tốc 275 chạy qua Tampa, tấm biển quảng cáo đạo Scientology nằm xen lẫn với biển quảng cáo xe hơi, đồ uống, nhưng đủ lớn và cao để dẫn đường cho những ai đang loay hoay tìm đường tới nhà thờ.
Một tòa nhà trên diện tích hơn 8.000m2, tường gạch đỏ cổ kính khó làm cho người ta đoán được đây là một nhà thờ nếu không có tấm biển lớn trước lối vào giống như cái cách người ta quảng cáo một nhà hàng và một cây thập tự biến hóa với 8 hướng tượng trưng cho 8 phương pháp rèn luyện tâm hồn mang tính cốt lõi của giáo phái.
Bảng quảng cáo đạo Scientology bắt mắt như quảng cáo hàng hóa
Lời đồn quả không sai, Scientology chiếm cứ những mảnh đất vàng ở hầu hết các thành phố mà nó đã thâm nhập. Nhà thờ ở Tampa nằm ở quảng trường Ybor (thành phố Ybor), kế bên là một khu phố du lịch, bên tuyến xe điện chạy qua và cửa hàng san sát. Cách đó chỉ 20 phút chạy xe, trụ sở chính của Scientology - một tòa nhà nguy nga, từng là một khách sạn nhìn ra vịnh Tampa.
Nhà thờ Scientology ở Tampa nằm trên đất khởi nguồn của ngành công nghiệp sản xuất xì-gà ở Florida từ năm 1886. Tòa nhà ấy còn là nơi nhà hoạt động cách mạng lẫy lừng của Cuba, Jose Marti, từng tới đó năm 1893 diễn thuyết trước 1.200 công nhân Cuba và hàng ngàn người khác chuẩn bị cho cuộc cách mạng giải phóng Cuba dưới chế độ thực dân Tây Ban Nha.
Một lịch sử tranh cãi
Scientology được diễn giải là Khoa Luận giáo, tức là học cách hiểu biết, nghiên cứu và khám phá chính bản thân mình. Người sáng lập là Ron Hubbard (1911 - 1986), một người đa tài, được miêu tả là "biết tuốt" từ việc lái du thuyền, máy bay, viết văn, làm thơ, chữa bệnh... |
Jose Caracas, chàng sinh viên tôi gặp ở cổng trường cao đẳng cộng đồng Hillsborough đối diện nhà thờ, kể rằng hơn một năm trước, anh đã chứng kiến lễ khánh thành nhà thờ ở đây, với hàng ngàn người thuộc giáo phái tham gia và có hàng trăm người phản đối, sợ rằng nó sẽ là một cuộc thôn tính cả khu vực. Chính cha anh, người gốc Cuba, đã tham gia trong cuộc biểu tình dai dẳng đấu tranh chống lại cái mà họ gọi là “cuộc xâm chiếm” của Scientology đối với thành phố du lịch Clearwater (Tampa) trong những năm 1970.
Năm 1975, những người đứng đầu Scientology núp sau Liên minh các nhà thờ Florida (United Churches of Florida) bí mật mua lại khách sạn Fort Harrison ở thành phố Clearwater. Khi vụ mua bán kết thúc, họ mới lộ diện. Thậm chí, đằng sau Scientology còn là một kế hoạch mang tên “Dự án Normandy” muốn thôn tính hẳn thành phố Clearwater, biến nơi đây thành một vương quốc riêng.
Những cuộc biểu tình rầm rộ. Những cuộc kiện tụng kéo dài liên miên. Nhưng chẳng ai làm được gì Scientology. Scientology đủ khả năng để đi theo tới cùng các vụ kiện tụng, và sẵn sàng kiện lại những người ngáng đường. Cựu Thị trưởng thành phố Clearwater, người đứng đầu phong trào chống lại vụ mua bán đất đai đó, bị các “Scientologist” kiện vì hai tội xâm phạm tình dục và đâm xe bỏ chạy.
Hai giáo sĩ của nhà thờ Scientology |
Cảnh giác
Những gì đọc được về Scientology và câu chuyện của Jose Caracas làm tôi trở nên thận trọng khi tiếp cận với nhà thờ ấy. 9h15 sáng, cửa chính nhà thờ đóng im ỉm. Một thanh niên mặc quần ngắn áo phông chỉ vòng ra lối cửa hông. Ánh mắt dò xét chiếc ba lô to tướng tôi đeo ở lưng và cái máy ảnh trong tay dường như đã cho anh ta một nhận định đây có lẽ là một “thằng” phóng viên chăng, rồi anh ta biến mất.
Hóa ra là anh ta đã đi trước để nói với chức sắc nhà thờ về cái sự khả nghi của mình. Kết quả, đón tôi là người bảo vệ với một cái danh thiếp: “Anh email liên lạc đi, cô ấy phụ trách truyền thông”. Không thể được, nếu email và chờ phúc đáp, có lẽ họ sẽ dắt díu tôi vào một câu chuyện nào đó. Tôi quyết định chỉ đi thăm như một khách du lịch khác. “Thế thì anh hãy trở lại sau nửa tiếng nữa. Nhà thờ họp sớm rồi sẽ mở cửa”, anh chàng bảo vệ tên Lazlo, có nước da trắng bủng của một người có lẽ chẳng bao giờ ra biển Florida phơi nắng, bảo.
Tôi quyết định ngồi đó, để hình dung ra xem giới chóp bu của nhà thờ là những ai. Tất cả đều mặc đồng phục như những nhân viên công sở áo trắng quần đen. Những ai có sắc tước của nhà thờ mặc thêm trang phục (áo gile hay cà vạt) cải thêm màu vàng lấp lánh, Số lượng sinh viên tới học tôi nhẩm tính còn ít hơn cả giáo viên. Họ nhìn như những con mọt sách và nhiều người có đôi mắt đờ đẫn như thể đã nghiên cứu lâu ngày nhưng chưa khám phá được hết con người mình, tâm hồn mình.
Rebecca, người phụ nữ chừng 45 tuổi dẫn tôi bắt đầu chuyến thăm bên trong nhà thờ. Cả tiền sảnh của nhà thờ làm nơi trưng bày, giới thiệu về Scientology với cả những chiến tích là nó đã lan sang bao nhiêu nước và đóng góp được những gì cho xã hội như những hoạt động nhân đạo, cứu trợ như thể chứng tỏ rằng “đạo này không xấu xa”. Dẫn qua một cái máy cồng kềnh từng để ép lá thuốc xì gà, Rebecca chỉ cho tôi một căn phòng với chừng 300 ghế làm thánh đường của nhà thờ: “Mọi người tới đây ngày Chủ nhật, nhưng không cầu nguyện, vì người sáng lập ra đạo không phải là Chúa. Ron Hubbard là người có thật. Mọi người chỉ cùng nhau học về ông, những chỉ dẫn mà ông để lại”.
Chỉ cho tôi một căn phòng sắp xếp ngăn nắp, mọi thứ ngay ngắn, nhiều gam màu đỏ như để cố gắng sưởi cho ấm cái cảm giác lạnh lẽo ở đây, Rebbeca bảo Scientology mở cửa cho bất cứ ai, và “những đứa trẻ có thể tới đây ngay khi chúng biết đọc”. Suri, con gái của Tom Cruise và Katie Holmes, có lẽ cũng từng ngồi học trong một căn phòng như thế ở nhà thờ Sicentology ở Los Angeles, trước khi cô bé 6 tuổi được giải cứu bởi người mẹ. “Đó chỉ là một sự trùng lặp”, Rebecca nói khi tôi hỏi về chuyện Tom Cruise được cho là quá cuồng đạo nên bị Katie đâm đơn ly dị và giành lấy quyền nuôi con. “Họ ly dị vào đúng lúc này, nên báo chí đồn thổi”. Lời giải thích ấy cũng giống như Lazlo, anh bảo vệ tôi gặp lúc đầu bộc bạch: “Tôi chẳng cần biết người ta nói gì về Scientology. Tôi chỉ biết với tôi, nó tốt. Tôi người Hungary, đến Mỹ 20 năm rồi, làm bảo vệ cho nhà thờ, nuôi vợ con”.
Vụ Tom Cruise có lẽ đã phủ một bóng mây đen lên hình ảnh của Scientology với hơn nửa thập kỷ tồn tại nhưng đầy những tranh cãi, kiện tụng và bị tẩy chay. Hơn một tiếng thăm nhà thờ tôi không thấy người khách thứ hai dù cho Tampa những ngày ấy đón tới 50 ngàn người từ khắp nơi đổ về cho đại hội Đảng Cộng hòa Mỹ và hàng chục ngàn khách du lịch mà thành phố này đón tiếp.
Trung tâm thành phố lại thấy thêm tấm biển quảng cáo Scientology nằm vị trí đắc địa nữa nhưng nó như lạc lõng giữa một thành phố phảng phất mùi thơm của xì gà và những giai điệu Mỹ Latin...
Phạm Tấn (Pv TTXVN tại Mỹ)