(Thethaovanhoa.vn) - Trong bối cảnh quan hệ Nga-Mỹ xuống dốc kỷ lục với nhiều vấn đề bất đồng sâu sắc, Tổng thống Mỹ Donald Trump và Tổng thống Nga Vladimir Putin hôm nay lần đầu tiên có cuộc gặp chính thức tại thủ đô Helsinki, Phần Lan. Hội nghị đã bắt đầu chậm hơn dự kiến khoảng 1 tiếng do hai nhà lãnh đạo trễ giờ.
- Chuyên gia nhận định về Thượng đỉnh Nga-Mỹ: 'Chiến thắng' của Điện Kremlin
- Lịch trình Tổng thống Donald Trump gặp Tổng thống Vladimir Putin trong Thượng đỉnh Nga-Mỹ
- Thượng đỉnh Trump-Putin: Cơ hội ngăn ngừa cuộc đua hạt nhân nguy hiểm
23h10: Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố Mỹ và Nga phải tìm ra những cách thức để "hợp tác nhằm theo đuổi những giá trị chung" và bày tỏ tin tưởng lãnh đạo hai nước sẽ gặp lại nhau thường xuyên hơn trong tương lai.
Tổng thống Trump cho biết hai bên đã thảo luận về chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo mà Nga và Mỹ đều phải hứng chịu. Hai bên sẽ duy trì kênh liên lạc mở giữa cơ quan an ninh của nhau chống lại hiểm họa toàn cầu này.
Thành viên các hội đồng an ninh quốc gia của Nga và Mỹ sẽ gặp nhau sau các thỏa thuận đạt được tại cuộc hội đàm thượng đỉnh này. Tổng thống Trump khẳng định: "Chúng tôi đã tạo ra những bước đi đầu tiên hướng tới tương lai tươi sáng hơn, dựa trên nền tảng là hợp tác và hòa bình".
Nhà lãnh đạo Mỹ cảm ơn Tổng thống Putin về việc thúc đẩy đối thoại mở giữa hai nước vì "điều tốt đẹp hơn cho tất cả". Tổng thống Trump nói: "Hôm nay là một ngày rất tích cực... Việc tiếp tục cuộc đối thoại này phục vụ lợi ích của hai nước và chúng tôi sẽ gặp lại nhau trong tương lai".
23h05: Cuộc họp báo chung của hai tổng thống Nga-Mỹ đã kết thúc. Hai ông cùng các phóng viên đã rời phòng hợp báo.
23h: Người phóng viên Mỹ tiếp tục đề nghị Putin trả lời cáo buộc Nga can thiệp cuộc bầu cử Mỹ 2016. Putin nói: "Anh lấy đâu ra ý tưởng cho rằng Trump tin tôi, hay tôi tin ông ấy? Chúng ta chỉ nên đi theo những gì là thực tế. Liệu anh có thể nêu cho tôi một thực tế duy nhất có thể chứng minh rõ rệt sự hợp tác (ngầm giữa hai chúng tôi)? Chuyện này thật vớ vẩn."
Tuy nhiên Putin cũng thừa nhận ông muốn Trump thắng cử, vì ông này từng nói tới chuyện bình thường hóa quan hệ với Nga.
Khi được phóng viên AP hỏi về Crimea - vấn đề chưa được cả hai lãnh đạo nhắc tới, Tổng thống Putin cho biết: Ông Trump tiếp tục duy trì quan điểm rằng sáp nhập Crimea là bất hợp pháp. Quan điểm của chúng tôi là khác nhau.
22h55: Một phóng viên Mỹ hỏi Trump về tin nhắn Tweet ông tải lên sáng nay, nói rằng "sự ngu xuẩn và dốt nát" của Mỹ đã gây tổn hại tới quan hệ Nga Mỹ. Trump đáp lại rằng cả Nga và Mỹ đều có trách nhiệm khi để quan hệ song phương xấu đi.
Ông nói thêm rằng ngăn chặn phổ biến vũ khí hạt nhân là vấn đề quan trọng nhất để ông và ông Putin hợp tác giải quyết. Tiếp đó ông chuyển sang cáo buộc Nga can thiệp bầu cử Mỹ và nói rằng không có kết luận nào về chuyện này cả. "Tôi đánh bại bà Hillary Clinton khá dễ dàng," ông nói.
22h53: Một phóng viên từ hãng thông tấn Interfax đặt câu hỏi cho ông Trump về kế hoạch của Đức nhằm xây dựng tuyến đường ống dẫn khí Dòng chảy phương Bắc 2. Trump nói rằng Putin là "một đối thủ cạnh tranh giỏi." Ông cũng cho biết Mỹ và Nga sẽ cạnh tranh về vấn đề đường ống dẫn khí.
22h50: Trump cho biết Mỹ và Nga có thể cứu được hàng trăm ngàn mạng sống ở Syria. "Hôm nay là một ngày rất xây dựng và chúng tôi đã có vài giờ rất xây dựng bên nhau. Tôi chắc chắn rằng chúng tôi sẽ gặp lại trong tương lai, một cách thường xuyên hơn," ông cho biết.
Hai tổng thống kết thúc các nhận xét của họ sau buổi họp và bắt đầu nhận câu hỏi từ báo chí.
22h47: Trump cho biết vấn đề can thiệp vào bầu cử Mỹ đã được ông cùng ông Putin dành nhiều thời gian để thảo luận.
22h40: Putin cho biết ông Trump đã nêu vấn đề Nga can thiệp vào cuộc bầu cử Mỹ trong quá trình đôi bên tiến hành họp chung.
"Tôi phải nhắc lại điều tôi đã nói trước đó, gồm trong các cuộc gặp riêng tư với ngài tổng thống, rằng Nga không bao giờ can thiệp và không có kế hoạch can thiệp vào vấn đề chính trị nội bộ của Mỹ, gồm các cuộc bầu cử."
22h35: Ông Putin nói tiếp về chống khủng bố và an ninh mạng. Ông cũng nói về Syria, cách thức đưa người tị nạn về lại quê hương và việc Mỹ cùng Nga đã tiến hành liên lạc ra sao khi can thiệp quân sự vào đây.
Ông cũng bày tỏ vui mừng khi các vấn đề với Triều Tiên đang bắt đầu được giải quyết.
Đồng thời ông Putin nói rằng lãnh đạo Nga và Mỹ đã đồng tính lập ra một nhóm làm việc cao cấp gồm nhiều doanh nhân Mỹ và Nga.
22h30: Tổng thống Trump phát biểu trong họp báo:
Ông cho biết: "Chúng tôi đã có một cuộc đối thoại trực tiếp, cởi mở và mang tính xây dựng sâu sắc. Cuộc đối thoại diễn ra rất tốt".
Tổng thống Trump đã một lần nữa chúc mừng ông Putin vì tổ chức thành công World Cup và chúc mừng thành tích đội tuyển Nga.
Ông cho biết: "Chúng tôi đã có một cuộc đối thoại trực tiếp, cởi mở và mang tính xây dựng sâu sắc. Cuộc đối thoại diễn ra rất tốt".
Tổng thống Trump đã một lần nữa chúc mừng ông Putin vì tổ chức thành công World Cup và chúc mừng thành tích đội tuyển Nga.
Cũng trong họp báo chung, ông Trump khẳng định: "Bất đồng giữa hai quốc gia chúng ta là điều ai cũng biết và Tổng thống Putin cùng tôi đã thảo luận nhiều về những bất đồng đó ngày hôm nay".
Ông Trump cho rằng để giải quyết các vấn đề thế giới, hai quốc gia sẽ phải hợp tác: "Ngay trong lúc căng thẳng thời Chiến tranh Lạnh, khi thế giới khác nhiều so với bây giờ, Nga và Mỹ đã có thể duy trì đối thoại mạnh mẽ. Quan hệ của chúng ta chưa bao giờ tồi tệ hơn bây giờ. Tuy nhiên, điều đó đã thay đổi. Khoảng 4 giờ trước đây".
22h15: Ông Putin cho biết, trong cuộc hội đàm, họ đã vạch ra "những bước đi đầu tiên nhằm cải thiện mối quan hệ này và khôi phục lòng tin ở mức có thể chấp nhận".
Tổng thống Nga cũng cho hay, hai bên đã thảo luận về vấn đề chống khủng bố, an ninh mạng, cuộc khủng hoảng tại Syria và giải pháp đưa người tị nạn trở về nhà, cũng như cách thức Mỹ và Nga trao đổi với nhau về sự can thiệp của mình tại Syria.
Tổng thống Putin cho biết, ông vui mừng khi các vấn đề liên quan tới Triều Tiên đang bắt đầu được giải quyết.
Tổng thống Putin tuyên bố Nga, Mỹ có thể đóng vai trò tiên phong trong việc giải quyết hòa bình cuộc xung đột Syria.
22h: Cuộc họp báo chung bắt đầu với bài phát biểu của Tổng thống Nga, Putin. "Chiến tranh Lanh đã là chuyện của quá khứ", ông nói, "Hôm nay, cả Nga và Mỹ đối mặt với một loạt thách thức mới".
Ông Putin cho biết, trong cuộc hội đàm, họ đã vạch ra "những bước đi đầu tiên nhằm cải thiện mối quan hệ này và khôi phục lòng tin ở mức có thể chấp nhận".
Tổng thống Nga cũng cho hay, hai bên đã thảo luận về vấn đề chống khủng bố, an ninh mạng, cuộc khủng hoảng tại Syria và giải pháp đưa người tị nạn trở về nhà, cũng như cách thức Mỹ và Nga trao đổi với nhau về sự can thiệp của mình tại Syria.
Tổng thống Putin cho biết, ông vui mừng khi các vấn đề liên quan tới Triều Tiên đang bắt đầu được giải quyết.
Cuộc họp báo chung bắt đầu với bài phát biểu của Tổng thống Nga, Putin. "Chiến tranh Lanh đã là chuyện của quá khứ", ông nói, "Hôm nay, cả Nga và Mỹ đối mặt với một loạt thách thức mới".
Ông Putin cho biết, trong cuộc hội đàm, họ đã vạch ra "những bước đi đầu tiên nhằm cải thiện mối quan hệ này và khôi phục lòng tin ở mức có thể chấp nhận".
21h: Trong một phản ứng mới nhất, Bộ Ngoại giao Nga đã khẳng định "nhất trí" với bình luận của Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra ngày 16/7 trước thềm cuộc gặp với Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Helsinki rằng quan hệ Nga-Mỹ xuống mức thấp chưa từng thấy là do sự "ngu ngốc" của Mỹ.
Liên quan tới đánh giá về quan hệ song phương của Tổng thống Trump, trên tài khoản Twitter, Bộ Ngoại giao Nga đăng dòng tweet "chúng tôi nhất trí".
Chỉ vài giờ trước cuộc gặp thượng đỉnh với nhà lãnh đạo Nga, bình luận trên trang Twitter của mình, Tổng thống Trump viết :"Quan hệ của chúng ta với nước Nga xấu chưa từng thấy do sự ngu ngốc của Mỹ và giờ đây là chiến dịch săn phù thủy gian dối", ám chỉ tới cuộc điều tra của công tố viên đặc biệt Robert Mueller.
Bình luận của Bộ Ngoại giao được đưa ra giữa lúc lãnh đạo hai nước đang tiếp tục cuộc gặp thượng đỉnh tại Helsinki (Phần Lan) với các cố vấn.
Đánh giá về cuộc gặp riêng trước đó, phát biểu tại bữa trưa làm việc, Tổng thống Trump tuyên bố ông đã có được "một sự khởi đầu tốt, một sự khởi đầu rất tốt cho tất cả mọi người".
Trước đó, Nhà Trắng dự kiến cuộc gặp riêng của hai nhà lãnh đạo chỉ trong vỏn vẹn 90 phút, nhưng trên thực tế, cuộc gặp đã kéo dài hơn 2 giờ đồng hồ.
20h55: Sau phần hội đàm kín, Hội nghị Thượng đỉnh Nga-Mỹ đã bước vào phần hội đàm mở rộng. Phía Mỹ có sự tham gia của 5 quan chức nữa gồm: Đại sứ Mỹ tại Nga Jon Huntsman, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, Chánh văn phòng Nhà Trắng John Kelly, Cố vấn An ninh quốc gia John Bolton và Cố vấn của Tổng thống Trump về vấn đề Nga Fiona Hill.
Phái đoàn Nga cũng có thêm 5 quan chức, trong đó có Ngoại trưởng Sergei Lavrov, và Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitri Petrov.
20h50: Cuộc hội đàm đầu tiên giữa ông Trump và ông Putin, với một số ít phụ tá tham gia, đã kéo dài hơn 2 giờ đồng hồ. Theo kế hoạch ban đầu, cuộc gặp này chỉ kéo dài 90 phút.
Trước khi dùng bữa trưa, ông Trum tuyên bố đã có một sự khởi đầu tốt với người đồng cấp Putin.
20h40: Cuộc hội đàm kín kéo dài 2 tiếng 10 phút giữa hai lãnh đạo Nga-Mỹ đã kết thúc.
Ngay sau đó, Hội nghị Thượng đỉnh Nga-Mỹ bước vào phần hội đàm mở rộng.
Theo Đại sứ quán Nga ở Mỹ, ông Trump và ông Putin sẽ bàn về cách thức để "bình thường hóa quan hệ song phương, bên cạnh các vấn đề thời sự quốc tế, chủ yếu là tình hình ở Ukraine, Syria, bán đảo Triều Tiên và cuộc chiến chống khủng bố."
Tuy nhiên những vấn đề này đã không được bàn tới trong bài phát biểu khai mạc hội nghị của ông Trump khi gặp ông Putin.
Theo phóng viên CNN, cuộc hội đàm giữa hai nhà lãnh đạo Nga - Mỹ diễn ra đúng vào ngày nóng nhất ở thủ đô Phần Lan trong nhiều năm qua.
Nhiệt độ tại thành phố lúc này là 30 độ C, vượt qua mức nhiệt nóng nhất trong vài năm trở lại đây, và có thể là ngày nóng nhất kể từ năm 2010. Nhiệt độ trung bình tại Helsinki vào giữa tháng 7 chỉ khoảng 20 độ C.
Phòng họp nơi Tổng thống Trump và Putin có màn chào hỏi và đưa ra những lời phát biểu đầu tiên, được cho là không lắp máy điều hòa không khí.
20h20: Theo nguồn tin từ Nhà Trắng, Tổng thống Trump có người phiên dịch riêng của ông trong phòng họp kín với người đồng cấp Putin. Đó là bà Marina Gross, người trước đây từng làm phiên dịch cho Bộ Ngoại giao Mỹ và cựu Đệ nhất phu nhân Laura Bush.
Bà Gross từng hộ tống cựu đệ nhất phu nhân Laura Bush trong chuyến thăm Sochi, Nga vào năm 2008.
20h15: Toàn văn bài phát biểu của ông Trump khi gặp ông Putin:
"Trước tiên, ngài Tổng thống, tôi muốn chúc mừng ông vì một kỳ World Cup thực sự tuyệt vời. Như một số người nói với tôi thì đây là một trong những kỳ World Cup tuyệt nhất, và đội bóng của nước ông cũng chơi rất tốt.
Tôi có xem vài trận và ở Mỹ chúng tôi có từ riêng cho môn thể thao này. Tôi có xem hết trận chung kết và các trận bán kết. Đó là những trận đấu mãn nhãn và sự kiện đã được tổ chức tốt nên chúc mừng vì điều đó.
Điều quan trọng nhất là chúng ta có rất nhiều điều tốt đẹp để nói với nhau... Chúng ta đã thảo luận trên mọi vấn đề, từ thương mại tới quân sự, từ tên lửa tới hạt nhân, Trung Quốc. Chúng ta sẽ nói chuyện một chút về Trung Quốc, về người bạn chung Chủ tịch Tập Cận Bình.
Tôi nghĩ hai nước chúng ta có nhiều cơ hội với nhau, nhưng thẳng thắn mà nói quan hệ song phương không êm ái trong mấy năm qua. Tôi mới nhậm chức chưa lâu, cũng gần 2 năm, nhưng tôi nghĩ chúng ta sẽ có một mối quan hệ hơn mức bình thường. Tôi đã nói rồi, và chắc chắn rằng ông cũng nghe được sau nhiều năm qua, rằng có quan hệ thân thiện với Nga là điều tốt chứ không xấu.
Tôi thực sự nghĩ rằng thế giới muốn thấy chúng ta thân thiện với nhau. Chúng ta là hai cường quốc hạt nhân. Chúng ta nắm 90% vũ khí hạt nhân và đó không phải là điều hay, mà ngược lại. Tôi nghĩ chúng ta có thể làm gì đó về chuyện này vì đây không phải là điều tích cực. Vì thế, chúng ta sẽ bàn về hạt nhân, bên cạnh các vấn đề khác.
Trong bối cảnh thế giới đang chờ đợi, tôi rất mong được trao đổi trực tiếp với ông và sau đó chúng ta sẽ làm việc cùng cả nhóm. Ông có một số đại diện đi cùng và tôi cũng thế. Chúng ta đều có rất nhiều câu hỏi và hy vọng chúng ta đều sẽ có các câu trả lời. Thật tuyệt khi có mặt ở đây với ông.
Cảm ơn tất cả mọi người."
20h05: Theo phóng viên Sebastian Shukla và Antoine Sanfuentes của kênh truyền hình CNN, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo và người đồng cấp Nga Sergei Lavrov cũng đang hội đàm song song với phiên thảo luận kín giữa hai tổng thống.
Đây được coi là cuộc gặp đầu tiên giữa hai ông kể từ khi ông Pompeo được bổ nhiệm làm Ngoại trưởng Mỹ.
Trong khi đó, dự kiến sau cuộc gặp kín, hai nhà lãnh đạo Nga Mỹ sẽ có cuộc hội đàm mở rộng, với sự có mặt của các cố vấn, trước khi họ tiến hành cuộc họp báo chung.
20h: Nhà Trắng xác nhận ông Putin và ông Trump sẽ có một cuộc họp song phương, với sự tham gia của nhiều thành viên tháp tùng hơn, sau cuộc họp tay đôi giữa họ.
Hai bên cũng sẽ tổ chức một cuộc họp báo chung, vào lúc 4 giờ 50, giờ địa phương. Chuyên gia ngôn ngữ hình thể nói rằng cả ông Putin lẫn ông Trump đều thể hiện sự ngượng ngịu không thoải mái khi mới tiếp xúc. Tuy nhiên ông Trump có nháy mắt với ông Putin một lần.
19h40: Tổng thống Mỹ Donald Trump và người đồng cấp Vladimir Putin đã bắt đầu cuộc gặp thượng đỉnh tại Dinh Tổng thống Phần Lan bằng một cuộc trò chuyện với báo giới.
Phát biểu với báo giới trước khi bắt đầu cuộc gặp riêng, Tổng thống Putin cho rằng đã đến lúc hai bên có những cuộc thảo luận quan trọng về mối quan hệ song phương và nhiều vấn đề cấp bách khác trên thế giới.
Về phần mình, Tổng thống Trump cho rằng việc duy trì mối quan hệ hòa thuận với Nga là một điều tốt đẹp chứ không phải điều xấu, ngoài ra cả thế giới đều mong muốn Nga và Mỹ hòa thuận.
Ông Trump khẳng định sẽ thảo luận về mọi vấn đề từ thương mại, quân sự, vũ khí hạt nhân cho đến quan hệ với Trung Quốc trong cuộc gặp riêng với Tổng thống Putin. Tổng thống Mỹ cũng đánh giá cao việc Nga vừa tổ chức thành công World Cup 2018.
Sau hàng loạt những căng thẳng, quan hệ Nga và Mỹ đang ở mức thấp nhất kể từ Chiến tranh Lạnh. Trong bối cảnh hai bên còn quá nhiều mâu thuẫn và khác biệt, dư luận kỳ vọng cuộc gặp giữa ông chủ Nhà Trắng và người đứng đầu Điện Kremlin sẽ được tận dụng để làm “bàn đạp” giúp quan hệ song phương "tan băng", tạo cơ hội để hai cường quốc thiết lập lại các mối quan hệ và phát triển hợp tác trong nhiều vấn đề quan trọng.
18h30 (giờ Việt Nam) - Vào khoảng 14h (theo giờ địa phương, tức 18h theo giờ Hà Nội), Tổng thống Nga Vladimir Putin và người đồng cấp Mỹ Donald Trump đã bắt đầu cuộc gặp thượng đỉnh tại thủ đô Helsinki của Phần Lan. Đây là hội nghị thượng đỉnh được mong đợi nhất suốt nhiều năm qua trong bối cảnh quan hệ Nga - Mỹ đang rơi xuống mức thấp nhất kể từ thời Chiến tranh Lạnh.
Dự kiến, chương trình nghị sự của cuộc gặp sẽ đề cập đến tình hình Ukraine, Syria và thỏa thuận hạt nhân Iran. Ngoài ra, vấn đề kiểm soát vũ khí và giảm thiểu rủi ro hạt nhân, đặc biệt là tương lai của Hiệp ước cắt giảm vũ khí tấn công chiến lược mới (START mới) sẽ hết hạn vào tháng 2/2021, dự kiến cũng là một nội dung quan trọng của cuộc hội đàm.
Theo lịch trình của Nhà Trắng được công bố trước đó, sau khi kết thúc cuộc hội đàm dự kiến diễn ra trong 1 giờ rưỡi, hai nhà lãnh đạo sẽ tiếp tục với bữa trưa làm việc. Cuộc họp báo chung của hai nhà lãnh đạo sẽ được tổ chức sau đó. Hiện chưa rõ hai bên có ra tuyên bố chung về kết quả cuộc gặp hay không. Cựu Cố vấn về Trung Đông của Tổng thống Trump, ông Walid Phares (Oa-lít Pha-rết) cho biết ông Trump và người đồng cấp Nga Putin có khả năng sẽ nhất trí các nguyên tắc chung về cuộc nội chiến Syria, khi mà cả hai bên đều thấy được sự cấp thiết phải giải quyết vấn đề này.
Sau hàng loạt những căng thẳng, quan hệ Nga và Mỹ đang ở mức thấp nhất kể từ Chiến tranh Lạnh. Chính quyền Tổng thống Trump đã áp đặt trừng phạt một loạt cá nhân và tổ chức của Nga với cáo buộc Moskva can thiệp vào cuộc bầu cử tổng thống Mỹ 2016, song song với các đòn trả đũa ngoại giao qua lại như trục xuất hàng trăm nhân viên ngoại giao của nhau, đóng cửa nhiều cơ sở ngoại giao ở mỗi nước theo kiểu "ăn miếng, trả miếng". Trong khi đó, Mỹ vẫn duy trì các lệnh trừng phạt Nga trong khuôn khổ loạt biện pháp gây sức ép của phương Tây liên quan việc nước này sáp nhập bán đảo Crimea năm 2014, cũng như vai trò của Moskva trong cuộc xung đột ở miền Đông Ukraine.
Trong bối cảnh hai bên còn quá nhiều mâu thuẫn và khác biệt, dư luận kỳ vọng cuộc gặp giữa ông chủ Nhà Trắng và người đứng đầu Điện Kremlin sẽ được tận dụng để làm “bàn đạp” giúp quan hệ song phương "tan băng", tạo cơ hội để hai cường quốc thiết lập lại các mối quan hệ và phát triển hợp tác trong nhiều vấn đề quan trọng.
18h: Máy bay chở ông Putin đã hạ cánh xuống Phần Lan chậm gần 1 giờ so với kết hoạch ban đầu. Sự cố khiến cho Tổng thống Trump cũng phải thay đổi lịch di chuyển tới dinh Tổng thống Phần Lan.
Cuộc gặp thượng đỉnh Nga - Mỹ diễn ra trong bối cảnh quan hệ song phương đang rơi xuống mức thấp nhất kể từ thời Chiến tranh Lạnh. Cuộc gặp sẽ bắt đầu vào lúc 17 giờ 20 phút ngày 16/7 theo giờ Việt Nam tại thủ đô Helsinki của Phần Lan.
TTXVN
Tags