(Thethaovanhoa.vn) - Hai tuần sau khi Olympic Tokyo 2020 bế mạc, Paralympic 2020 dành cho các vận động viên khuyết tật chuẩn bị diễn ra vào ngày 24/8 này. Và dưới đây là những điều cần biết về Paralympic 2020.
Paralympic là gì?
Tiền thân của Paralympic hiện đại được tạo ra bởi Ludwig Guttmann, một nhà thần kinh học người Đức gốc Do thái, người đã trốn sang Anh trước khi Thế chiến thứ hai bắt đầu. Năm 1948, ông thành lập Thế vận hội Stoke Mandeville, một sự kiện thể thao dành cho các cựu chiến binh Anh bị chấn thương tủy sống, cũng là năm Thế vận hội mùa Hè London diễn ra. Đến năm 1952, các cựu chiến binh Hà Lan tham gia sự kiện này, đánh dấu cuộc thi quốc tế đầu tiên. Và Paralympic như chúng ta biết hiện nay đã bắt đầu tại Rome vào năm 1960, 6 ngày sau khi kết thúc Olympic. Ngày nay, Thế vận hội Paralympic - bao gồm cả mùa hè và mùa đông - được xếp là sự kiện thể thao lớn thứ 2 trên thế giới và Thế vận hội năm nay sẽ chào đón gần 4.400 vận động viên đến từ khoảng 170 quốc gia.
Paralympic sẽ được tổ chức khi nào và ở đâu?
Kể từ Thế vận hội Seoul năm 1988, Olympic và Paralympic đều diễn ra ở một thành phố đăng cai. Sự kiện năm nay đánh dấu lần thứ hai Tokyo tổ chức Paralympic - sau năm 1964 - với 539 nội dung ở 22 môn thể thao sẽ diễn ra từ ngày 24/8 đến ngày 5/9. Giống như những Olympic trước đó, Paralympic sẽ sử dụng thương hiệu và biểu tượng năm 2020, mặc dù đã bị hoãn lại một năm do đại dịch Covid-19.
Những ai đủ điều kiện tham gia Paralympic?
Các vận động viên phải thuộc một trong 10 loại khuyết tật: Suy giảm sức mạnh cơ bắp (có thể do tình trạng như nứt đốt sống hoặc loạn dưỡng cơ), suy giảm phạm vi vận động thụ động, khuyết tật chân tay (có thể do bệnh bẩm sinh hoặc cắt cụt), chiều dài chân khác biệt, tầm vóc thấp, tăng trương lực (tăng căng cơ do tổn thương hệ thần kinh trung ương), mất điều hòa (cử động không phối hợp gây ra do tổn thương hệ thần kinh trung ương), bệnh teo cơ (cử động chậm liên tục không tự chủ), suy giảm thị lực và suy giảm trí tuệ. Các vận động sau đó phải trải qua một quá trình gọi là “đánh giá vận động viên”, trong đó họ được phân nhóm theo mức độ khuyết tật để đảm bảo tính công bằng; Ủy ban Paralympic quốc tế so sánh quá trình này để phân nhóm các vận động viên theo độ tuổi, giới tính hoặc trọng lượng.
Có môn thể thao mới nào được đưa vào Thế vận hội năm nay không?
Cầu lông và taekwondo sẽ lần đầu tiên có mặt tại Paralympic, thay thế môn đua thuyền và bóng đá 7 người. 90 vận động viên đến từ 28 quốc gia sẽ thi đấu trong 14 nội dung cầu lông, trong khi 72 vận động viên sẽ tranh tài ở 6 nội dung taekwondo.
Còn về các quốc gia mới?
Bhutan và Guyana sẽ là những nước lần đầu tiên có vận động viên tham dự.
Có phải tất cả các môn thể thao Paralympic đều có các môn thi đấu tương ứng với Olympic không?
Không, có hai môn thể thao chỉ có ở Paralympic: boccia và goalball. Ban đầu được thiết kế cho những người bị bại não nặng, boccia tương tự như boccie và dành cho những người sử dụng xe lăn và bị suy giảm khả năng vận động của họ. Mặt khác, goalball là môn thể thao đồng đội dành cho các vận động viên khiếm thị liên quan đến việc cố gắng ném một quả bóng có gắn chuông vào khung thành của đối phương. Người chơi được bịt mắt để những người chơi bị mù một phần và hoàn toàn có thể thi đấu trên một sân chơi bình đẳng.
Ngoài bịt mắt trong bóng ném, có bất kì sửa đổi hoặc quy tắc thú vị nào khác hay không?
Nếu bạn xem một số môn thể thao nhất định có vận động viên khiếm thị, bạn sẽ ngay lập tức nhận thấy rằng vận động viên Paralympic được xếp cặp với hướng dẫn viên có khả năng nhìn (hoặc "phi công" trong trường hợp xe đạp para-cycling). Kể từ Thế vận hội 2012 ở London, những hướng dẫn viên này cũng đủ điều kiện nhận huy chương, vì họ là một phần không thể thiếu trong quá trình huấn luyện. Trong khi đó, bơi lội đòi hỏi một sự thích nghi độc đáo khác dành cho các vận động viên khiếm thị: Một người nào đó được gọi là “thợ câu” sử dụng một cây sào dài để cảnh báo vận động viên bơi lội khi họ cần quay đầu ở cuối hồ bơi! Và nếu bạn theo dõi các sự kiện nhất định và nhận thấy rằng đám đông im lặng đến chết người, đừng cho rằng khán giả đang thô lỗ hoặc không ủng hộ. Đối với các môn thể thao đòi hỏi người chơi phải dựa vào âm thanh, chẳng hạn như bóng bàn và bóng đá 5 người, khán giả phải giữ im lặng.
Có vận động viên Paralympic nào trên 50 tuổi không?
Có rất nhiều! Trong số 240 thành viên của đội tuyển Mỹ, có những vận động viên Paralympic hơn 50 tuổi cực kì ấn tượng như cung thủ Lia Coryell (56 tuổi) và Andre Shelby (52 tuổi); các vận động viên đua xe đạp Alicia Dana (52), Freddie De Los Santos (51), Aaron Keith (50), Monica Sereda (54), Jill Walsh (58) và Joe Berenyi (52); tay chèo Russell Gernaat (55 tuổi); vận động viên bóng bàn Michael Godfrey (57); vận động viên ném rổ Scot Severn (53); và tay đua xe lăn Terry Hayes (63 tuổi). Ở đầu kia của danh sách, đội tuyển Mỹ có 9 vận động viên dưới 18 tuổi, trong đó có 2 người 16 tuổi: Vận động viên bơi lội Keegan Knott và vận động viên điền kinh Ezra Frech.
Tại Paralympic 2016, Trung Quốc giành vị trí nhất toàn đoàn với 107 HCV, 81 HCB, và 51 HCĐ. Tiếp theo là Vương quốc Anh (64, 39, 44), Ukraine (41, 37, 39), Mỹ (40, 44, 31), và Úc (22, 30, 29). Tại Đông Nam Á, đoàn thể thao người khuyết tật Thái Lan đạt thành tích cao nhất với 6 HCV, 6 HCB, và 6 HCĐ – xếp thứ 23 trên bảng tổng sắp huy chương. Tiếp theo là Malaysia ở thứ hạng 36 (3 HCV, 1 HCĐ), Singapore hạng 46 (2 HCV, 1 HCĐ), và Việt Nam (1 HCV, 1 HCB, 2 HCĐ). Ngoài ra, Indonesia và Philippines giành được 1 HCĐ mỗi đoàn. Đoàn thể thao người khuyết tật Việt Nam sẽ tham dự với 15 thành viên Trong số này có 3 huấn luyện viên; 5 cán bộ, phiên dịch, bác sĩ và 7 vận động viên tranh tài ở 3 môn là cử tạ, bơi và điền kinh. Cụ thể, các vận động viên tham gia tranh tài tại Paralympic Tokyo 2020 gồm: Châu Hoàng Tuyết Loan, Lê Văn Công môn cử tạ; Võ Thanh Tùng, Trịnh Thị Bích Như, Đỗ Thanh Hải môn bơi; Cao Ngọc Hùng, Nguyễn Thị Hải môn điền kinh. Đoàn Việt Nam sẽ tham dự lễ khai mạc Paralympic Tokyo 2020 vào tối 24/8 với tối đa 2 vận động viên và 1 huấn luyện viên cho mỗi môn thể thao. Sau đó, ngày 25/8, các thành viên đội tuyển bơi sẽ bước vào thi đấu. Các vận động viên môn cử tạ sẽ thi đấu vào ngày 26/8 và cuối cùng là môn điền kinh ngày 27/8. |
Mạnh Hào