Thư robot: 'Trả lại tên cho em'

Sophia thân mến, giả sử ai đó nhờ trí tuệ nhân tạo của Sophia định vị một số nhà nào đó trên đường Nguyễn Bỉnh Khiêm ở TP. HCM. Đố Sophia có thể định vị ra chính xác kết quả từ lần đầu mà không cần phải đưa ra hai chọn lựa để xác nhận lại là người đó muốn đến quận 1 hay quận Bình Thạnh.

Đó là một trong những điểm bất cập mà nhiều năm nay những tên đường phố ở TP.HCM đang phải mang theo. Tên đường trùng lặp đã đành, cùng tên một danh nhân mà được đặt tên đường ở nhiều quận, trong khi nhiều danh nhân chưa được đặt tên đường. Chưa kể những cái tên nghe rất buồn cười như Trần Hưng Đạo B mà nếu Sophia dùng công nghệ để tra lại toàn bộ sử sách thì cũng không ra ông "Đạo B" này là ông nào.

Chưa kể nhiều tên đường bị đặt tên sai, như Kha Vạng Cân từng là Bộ trưởng Công nghiệp nhẹ của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Nhưng nhiều năm nên tên ông ở Thủ Đức luôn được viết là "Kha Vạn Cân", ai rành lịch sử thì không nói, ai không rõ lịch sử, hay trẻ con, học sinh lớn lên ở con đường đó, đi lại sinh hoạt trên còn đường đó, cứ mặc định tên ông là "Kha Vạn Cân" vậy.

Kể ra tên đường đặt sai ở TP.HCM không khó. "Trần Khắc Chân", "Nghĩa Thục", "Hà Tôn Quyền"… Thiết nghĩ, đặt tên đường là để tôn vinh danh nhân, tiền hiền. Vậy mà tên đường bị đặt sai, gọi sai suốt. Nếu hậu nhân của các vị ấy hay được, liệu có chút chạnh lòng không?

Sophia biết đó, đặt tên đường phố là một việc quan trọng, mỗi lần đường thay tên ảnh hưởng đến đời sống, đến các giấy tờ hành chính… và mất ít lâu mới trở về quỹ đạo bình thường được.

Việc đặt lại tên đường mới đây lại được đem ra thảo luận. Nhưng cũng không ít băn khoăn và làm sao để mỗi con đường sau khi định danh, sẽ tồn tại lâu dài với thành phố, gắn với lịch sử, chứ không phải thay đổi, rồi trở về như với trường hợp đường Lê Văn Duyệt.

Nhưng Sophia biết đó, dù khó đến đâu, việc đặt tên đường ở TP.HCM phải giải quyết cho thấu đáo, rốt ráo. Nhất là với những tên đường bị đặt sai thì nhất quyết phải sửa lại cho đúng, không thể cái sai tiếp diễn rồi in hằn trong đời sống của người dân được.

Không biết Sophia đã xem phim "Biệt động Sài Gòn", tôi nhớ tên một tập trong loạt phim ấy là "Trả lại tên cho em". Tên đường ở TP. HCM hiện nay cũng thế, đến lúc phải có sự chuẩn xác, khoa học ở tên những con đường, trả lại tên đúng cho những danh nhân, tiền hiền.

Tạm biệt Sophia, hẹn gặp thư sau!