'Tim vỡ' chứa những gì?

Trong Top 10 bảng xếp hạng nghe nhạc trực tuyến nhac.vn tuần 36 (tính từ 5 đến 11/9) có ca khúc Tim vỡ của Dế Choắt và Uyên Pím. Đây là tuần thứ 3 liên tiếp Tim vỡ xuất hiện trong top 10 của BXH nhac.vn, lần đầu tiên là tuần 34 (từ 22 - 29/8). Và đồng thời, đây cũng là tuần thứ 3 liên tiếp ca khúc này đứng ở vị trí số 5.

Dế Choắt kết hợp nghệ nhân đàn bầu trong MV ‘Em rơi từ đâu xuống đây’

Dế Choắt kể khi mời nghệ nhân đàn bầu kết hợp với MV đầu tay sau “Rap Việt”, người này đã từ chối vì chưa hiểu về rap. Nhưng sau đó, nghệ nhân đàn bầu nói anh nên mở rộng đến xẩm, quan họ… vào rap.

Trên mạng xã hội YouTube, tính đến hôm nay, 13/9, Tim vỡ xuất hiện tròn 1 tháng và đạt số lượt xem gần 350 nghìn. So với mặt bằng chung, với việc giới thiệu sản phẩm âm nhạc mới trên một kênh sở hữu lượt đăng ký lên tới 1,22 triệu subscribers, việc Tim vỡ đạt kết quả ấy sau 1 tháng là hết sức khiêm tốn.

Có gì?

Tim vỡ là sự kết hợp của rapper Dế Choắt và Uyên Pím. Cái tên của nữ ca sĩ kết hợp với Dế Choắt chắc hẳn còn khá lạ. Cô tên thật Nguyễn Hoàng Phương Uyên, là thành viên của nhóm nhạc khá quen với nhiều người: Bệt band. Sở hữu chất giọng có nét riêng, trong Bệt band, Uyên Pím đảm nhận vai trò ca sĩ.

Tim vỡ là một bài rap được sáng tác trong màu sắc âm nhạc chill hop. Tim vỡ sở hữu cái tên khá hay, gợi mở ra nhiều hình ảnh và trạng thái tình cảm gần với tâm trạng của nhiều người trẻ.

Tim vỡ có ca từ gần gũi. Những ca từ diễn tả trạng thái của nỗi buồn khi người yêu xa cách được thể hiện ở ngay phần Intro cũng tạo được sự chú ý cho người nghe: "Thức giấc/ Sau cơn mơ là/ Nỗi nhớ anh như đang gào thét/ Xé nát tim em từng giây...". Vẫn đoạn intro, còn nhiều ca từ "bắt tai" người đang yêu: "Tiếng nói anh sẽ không còn/ Những lúc em chìm vào yếu đuối/ Vì đời lắm lúc mệt nhoài khi nghĩ suy/ Của em ngày sau sẽ không còn nhau...".

Lời 1 có nhiều ca từ ổn: "Anh sẽ khắc tên em vào nỗi nhớ/ Để luôn còn tồn tại những gì là giấc mơ". Tiếp nối là "Vì lỡ một mai đôi chân này là cớ/ Thì hãy tự giải thoát cho nhau một lối mở/ Rằng ký ức mang bao điều ngọt ngào". Và vì: “Những kỷ niệm cất giữ gọn vào tim/ Rồi sau đó hai nơi phương trời nào/ Mất sóng để liên lạc mất cả những thông tin”...

Đoạn hook có cả giai điệu và ca từ khá bắt tai: "Tim vỡ/ Anh mang ánh mắt đi xa thật rồi/ Để tim vỡ/ Còn mình em nơi đây tiếc nuối/ Những tháng ngày dài/ Và con tim lại vỡ tan...". Vẫn đoạn hook, còn nhiều ca từ "bắt tai" người đang yêu: "Anh mang ánh mắt đi xa thật rồi", "Còn mình em nơi đây tiếc nuối ", "Tim vỡ/ Những tháng ngày dài/ Và con tim lại vỡ tan.../ Mình sẽ không bao giờ như lúc đầu".

Tim vỡ có nhiều ca từ gợi tới sự gần gũi, tương đồng với những câu trend hay những nét giai điệu lời ca đã ở đâu đó từ trước: "Anh đã sống như chưa từng được sống/ yêu như chưa từng được yêu". Hay: "Anh chỉ mong em tìm được bến đỗ/ Sẽ là một ai khác không phải anh". Hoặc: "Hãy cất bước cất bước đi thật nhanh/ Bình mình sẽ bên em khi sớm mai", "Tình yêu vốn dĩ đâu có đúng sai”. Và, "Anh xin trả cho em khoảng trời rộng", "Trả cho em những ngày dài xanh biếc", "Nên xin được trả lại giây phút từng cùng nhau", "Đi một nơi thật xa", "Đi về nơi rất xa"...

Có thể nói, về tổng thể, Tim vỡ là bài rap có cả giai điệu và lời ca tương đối gần gũi, không gai góc mà tạo sự bình ổn, không có những mới mẻ mà tạo cảm giác quen và khá dễ chịu cho người nghe. Tim vỡ cũng mang đến những cảm nhận khác nhau cho những khán giả.

MV "Tim vỡ":

Nhiều hơn thế nữa!

"Nghe xong em thấy Tim vỡ cũng đi theo mô-típ như những hit khác hiện hành ở V-pop: Màu nhạc buồn, tâm trạng, chorus ca sĩ giọng đẹp và rap 2 verse" - Rapper Tobby nhận định. Anh cho biết: "Với em, giọng Uyên Pím và melody có lẽ là điểm đáng nghe nhất bài này".

Nam rapper Hà Nội này có thêm nhận xét: "Verse rap của anh Dế lời hay. Cách đi flow em thấy được sự tối giản để hướng tới khán giả đại chúng. Tuy nhiên bài này em cảm giác chất giọng soft hơn một chút hoặc day dứt đau khổ hẳn sẽ hay hơn". Tobby nhận định: "Có lẽ tính cách của anh Dế là như thế nên cách anh ấy truyền tải nó cũng vậy. Nhưng ở góc độ người nghe, em thấy nó sẽ không match (hợp) lắm…".

Trong khi Tobby khen sự xuất hiện của Uyên Pím là 1 trong 2 chi tiết đáng nghe nhất của bài, một nhạc sĩ hòa âm điện tử lại chưa vừa lòng với phần trình bày của nữ ca sĩ này bởi "đoạn melody của ca sĩ nữ viết thì vi phạm luật sáng tác hát bị bẻ chữ vài chỗ", thành ra kết quả biến một từ này thành một từ khác. Chẳng hạn, "thức giấc sau cơn mơ" thì thành "sáu cơn mơ”; hay đoạn ca từ "Xé nát tim em từng giây" thì thành "sẽ nát"; "để rồi" thành "đệ rồi"...

Quả thực, việc "bẻ" giai điệu, lời ca khá phổ biến trong giới trẻ, thành ra việc lời ca là từ này khi hát lên người nghe lại thấy từ khác là điều không phải khó tìm trong âm nhạc của giới trẻ hiện nay. Nhưng với ca hát mang tính nghệ thuật, có hàm chứa học thuật hay kể cả với ca hát dân gian của cha ông ta từ xa xưa, việc hát phải tròn lời, rõ chữ là điều quan trọng nhất. Điều này, các nghệ sĩ âm nhạc trẻ nên học hỏi.

Khi chia sẻ rằng có khán giả nghe Tim vỡ và bình luận rằng như được trở lại cảm giác của 10 năm trước, nam nhạc sĩ hòa âm điện tử như đồng tình: "Nhạc đánh bị cổ, hiệu ứng âm nhạc nó không theo thời đại. Âm nhạc kiểu thời kỳ đầu, mới du nhập Rap Love về Việt Nam", Và, bài làm kiểu chill hop "mà nó chưa ra, nó bị cổ lỗ lắm rồi".

Thực ra, không chỉ khán giả bình luận về “10 năm trước” hay vị nhạc sĩ hòa âm điện tử được nhắc tới có cảm giác như vậy. Nhiều người nghe nhạc cũng có chung tâm trạng này. Nguyên do, có thể bởi phần beat nhạc của bài được làm theo mô-típ quen thuộc đã xuất hiện từ thời kỳ đầu Rap Love xuất hiện ở nước ta: Lối làm theo kiểu "thả" hợp âm vào đầu mỗi tăng, sau đó lặp đi lặp lại và cứ đều đều thế đến hết bài.

Lối quen thành nếp lại là khắc tinh của sự sáng tạo. Cho nên, nhiều người khi tiếp cận một bài theo lối cũ sẽ không có nhiều thiện cảm - hoặc nhẹ hơn là không có ấn tượng gì. Nhưng có thể với giới rap, nó lại là một điều bình thường, khiến người trong cuộc không nhận thấy được những điều gì bất thường. Giống như trường hợp rapper Tobby nhận xét về điều này trong Tim vỡ: "Type beat, cách đi nhạc cụ không hề cũ, rap thì chỉ cần nhịp 4/4 là rap được đủ thể loại".

Đi tiếp thế nào?

Tất nhiên, âm nhạc cũng muôn màu như cuộc sống, và chính điều đó mới tạo nên sự đa dạng. Nhưng có một chân lý bất biến: Những gì theo nếp quen có thể mang lại cảm giác thân thuộc, quen quen thậm chí hay hay. Cũng có thể tạo nên những thành công cho nghệ sĩ theo lối ấy. Nhưng để lột xác, để bật được hẳn lên, để tạo một "cơn dư chấn", một "cơn bão" thì những điều đó chỉ là bước đệm. Phải dứt bỏ được chúng và tạo nên những điều gì đó mới mẻ khác biệt, vừa tiệm cận thời đại vừa mang dấu ấn cá nhân.

An toàn hay bứt phá? Người nghệ sĩ có quyền lựa chọn và mỗi con đường sẽ hướng họ tới những cái đích khác nhau.

Dế Choắt tên thật là Châu Hải Minh, sinh năm 1996 ở Sóc Trăng, sở hữu nhiều bài đạt lượng view đáng kể trên YouTube như Đời lạ lắm à nghen ra mắt năm 2018 hiện đạt hơn 68 triệu lượt xem; Sài Gòn buồn quá em ơi (2018) hiện đạt hơn 12,9 triệu lượt xem; Ngày mai (2019) hiện đạt hơn 4,26 triệu lượt xem; Em rơi từ đâu xuống đây (2021) hiện đạt hơn 2,63 triệu lượt xem; Nói lời hiển nhiên (2021 - kết hợp cùng Suni Hạ Linh và Hoàng Dũng) hiện đạt hơn 5,12 triệu lượt xem; Chờ iu chiu (2022 - kết hợp cùng Tiên Tiên) hiện đạt hơn 7,61 triệu lượt xem...

• Dế Choắt rap về sự cô đơn của người trẻ, Rhymastic và G.Ducky tán thưởng
• ‘Rap Việt’ rục rịch trở lại, Dế Choắt liền tung MV mới
• Dế Choắt kết hợp nghệ nhân đàn bầu trong MV ‘Em rơi từ đâu xuống đây’

Ngoài ra, Dế Choắt còn có bài Cố nhân tình ra mắt năm 2019, được đông đảo khán giả đón nhận và hiện đạt hơn 39 triệu lượt xem. Dế Choắt cũng ra mắt bài Cô Vi đi xa vào thời điểm tháng 7/2021 với mong muốn truyền năng lượng tích cực tới mọi người trong những ngày giãn cách cùng cả nước quyết tâm chống dịch Covid-19.

Với những gì đã làm được, rõ ràng Dế Choắt đang sở hữu đầy đủ những yếu tố mà rất nhiều nghệ sĩ mới bước vào nghề cần phải phấn đấu và nỗ lực. Theo góc nhìn cá nhân của người viết, đường quen đã thành lối, không cần mở chỉ cần bình yên vẫn đạt được như mong muốn, song với những ưu thế đã có, Dế Choắt nên cần có những cuộc bứt phá mới, đầu tư thật kỹ càng cho sản phẩm mới và chăm chút cho những sản phẩm sau đó. Biết đâu nó lại là giai đoạn khác nữa, mang lại nhiều điều cho nam rapper này.

Nguyễn Quang Long