Hai đêm Hòa nhạc Toyota 2022 tại Nhà hát Thành phố Hồ Chí Minh và Nhà hát Lớn Hà Nội vừa khép lại với “những âm thanh đến từ Thế giới Mới”, mang lại nhiều cung bậc cảm xúc cho những người yêu nhạc cổ điển Việt Nam.
Hơn ai hết, nhạc trưởng Tetsuji Honna, người tự nhận là “người Việt Nam nói tiếng Nhật”, Giám đốc âm nhạc của Dàn nhạc giao hưởng Việt Nam từ năm 2009 đến nay, hiểu công chúng chờ đợi gì ở lần trở lại của Hòa nhạc Toyota sau 2 năm bị gián đoạn vì dịch Covid-19. Ông đã lựa chọn một thực đơn cổ điển tinh tuyền với âm nhạc Antonin Dvorak cùng hai trong số những tác phẩm vĩ đại nhất và được biểu diễn nhiều nhất của nhân loại: Bản concerto 3 chương cung Si thứ dành cho cello và bản Symphony số 9 cung Mi thứ thường được biết đến với tên gọi “Giao hưởng Thế giới Mới”.
Nếu như giao hưởng “Từ Thế giới Mới” với cấu trúc độc đáo, một hoà trộn chưa từng có trước đó giữa chất cổ điển phương Tây và màu sắc âm nhạc dân gian của người da đen được Dvorak viết bằng cảm xúc mới mẻ trong thời gian đầu tiên ông tới nước Mỹ, thì bản concerto cung Si thứ viết cho cello 2 năm sau đó, là một “Thế giới Mới” khác không đến từ bên ngoài mà từ chính bên trong Dvorak. Lần đầu tiên ông hào hứng với việc viết cho một nhạc cụ độc tấu với dàn nhạc. Một bản concerto khác biệt với tất cả những gì Dvorak viết trước đó trong thời kỳ ở Mỹ.
“Đó không phải là thứ âm nhạc được viết dưới ảnh hưởng lớn của môi trường mới xung quanh như bản giao hưởng “Từ Thế giới Mới”, cũng không phải sự biểu lộ niềm hạnh phúc và sự thoả mãn như trong Tứ tấu đàn dây số 12 “American”. Tông màu chính của tác phẩm là u buồn nhưng không hề có chút cam chịu nào trong vô vọng. Đây là một trong những tác phẩm sâu sắc và nhiều tâm tư nhất của Dvořák, một tác phẩm mang tính chiêm nghiệm thâm thuý nhưng lại có tính biểu đạt đồ sộ và không thiếu sự phóng khoáng” (amnhaccodien.info).
Ở tuổi 32, cây cellist trẻ tài năng Phan Đỗ Phúc (từng giành nhiều giải thưởng quốc tế: Giải nhất cuộc thi hòa tấu thính phòng tại Ý năm 2008, Giải nhất cuộc thi Concert Competition tại Đại học Luther, Mỹ năm 2012, Giải nhất cuộc thi hòa tấu thính phòng tại New York năm 2017) là người được chọn biểu diễn cùng Dàn nhạc Giao hưởng Việt Nam - một trong những concerto cello tuyệt diệu nhất mà bất kỳ người đam mê âm nhạc cổ điển nào cũng biết rõ này. Những trải nghiệm khi nghe trực tiếp tại khán phòng Nhà hát Lớn Hà Nội rất khác với việc thưởng thức trên nền tảng số như Youtube, Spotify. Một thử thách lớn, song Phan Đỗ Phúc đã chinh phục được những khán giả cổ điển khó tính.
Và với những khán giả trẻ thì màn trình diễn bản Symphony số 9 ở phần 2 của đêm hoà nhạc thật sự cuốn hút họ vào một “thế giới mới” của những giai điệu tự nhiên và cuốn hút, tiết tấu sôi nổi và mới lạ, một thế giới của âm nhạc cổ điển gần gũi và cũng thách thức khám phá.
Một hành trình hơn 20 năm (buổi Hòa nhạc Toyota đầu tiên được tổ chức vào năm 1998) kiên trì và bền bỉ mang âm nhạc cổ điển với những giá trị tinh túy của văn minh nhân loại đến gần hơn với công chúng Việt Nam, đồng thời cũng mang đến cho các nghệ sĩ Việt Nam thêm cơ hội trau dồi kỹ năng biểu diễn với những tác phẩm lớn. Điều đặc biệt thú vị là toàn bộ số tiền bán vé của các đêm hoà nhạc được Toyota Việt Nam trao tặng cho các sinh viên chuyên ngành âm nhạc trong khuôn khổ “Học bổng Toyota hỗ trợ tài năng trẻ âm nhạc Việt Nam” nhằm tạo điều kiện cho các sinh viên theo đuổi đam mê âm nhạc cổ điển trên khắp cả nước. Tới nay, chương trình đã trao hơn 1.000 suất học bổng và một số tài năng trẻ từng nhận học bổng của chương trình này sau đó lại có cơ hội biểu diễn trên chính sân khấu của Toyota Concert!
Hòa nhạc Toyota đã trở lại và sẽ không dừng lại. Như khẳng định của ông Ueda Hiroyuki, Tổng giám đốc Toyota Việt Nam, tại chương trình: “Cam kết lâu dài của chúng tôi là đóng góp vào sự phát triển bền vững của xã hội Việt Nam. Định hướng này không thay đổi dù bị ảnh hưởng của dịch Covid-19. Chúng tôi sẽ tiếp tục nỗ lực duy trì và đẩy mạnh các hoạt động đóng góp cho cộng đồng”.
PTTT