Giữa năm 2022, đội tuyển U23 Việt Nam có màn trình diễn rất thành công ở VCK U23 châu Á, nhưng các tuyển thủ trẻ này gần như không có chút cơ hội nào lên độituyển quốc gia khi ông Park vẫn tin dùng bộ khung mà ông xây dựng. Tân HLV Philippe Troussier đã từng dẫn dắt U19 Việt Nam có lẽ sẽ tạo ra một cuộc chuyển giao.
Năm 2017, khi ông Park Hang Seo có mặt ở Hà Nội để ký hợp đồng và sau đó ra sân Mỹ Đình để xem trận đội tuyển Việt Nam đá với Afghanistan ở vòng loại Asian Cup 2019, bầu không khí khá trầm lắng.
Còn bây giờ, là háo hức, kỳ vọng và nhiều mơ mộng dù ông Troussier còn chưa đến Việt Nam để ký hợp đồng. Khi HLV Nguyễn Hữu Thắng từ chức hồi giữa năm 2017, ghế HLV trưởng đội tuyển Việt Nam để trống hơn 3 tháng vì không kịp tìm người. Mọi thứ ngổn ngang kể cả khi thời điểm đó, bóng đá Việt Nam có đến 2 lứa U19 rất chất lượng, bao gồm đội đã đá U20 World Cup.
Nhưng trong bối cảnh ấy, HLV Park Hang Seo cũng có điều kiện thoải mái khi khởi đầu với bóng đá trẻ. Hay nói đúng hơn, chẳng còn chọn lựa nào khác, và ông Park đã thành công gần như tuyệt đối với phương án của mình.
Ngược lại hoàn toàn, ông Troussier rõ ràng là phải cân nhắc. Đội tuyển Việt Nam hiện nay có độ tuổi trung bình không cao, nếu không nói là đang ở thời điểm đẹp nhất sự nghiệp.
Hơn nữa, đó là một di sản quá lớn mà HLV Park Hang Seo để lại. Làm mới như thế nào, cải tổ đến đâu, là bài khoán khó. Nhưng như vậy thì mới cần đến một HLV có đẳng cấp như ông Troussier. Vì thực tế, đến chính HLV Park Hang Seo cũng đã bế tắc trong việc nâng cấp đội tuyểnViệt Nam.
Chỉ có một điều chắc chắn: Cần phải tạo cơ hội thêm cho cầu thủ trẻ, mà HLV Troussier thì giỏi trong chuyện này. Bóng đá Việt Nam có quá ít sân chơi cho bóng đá trẻ. Số trận đấu mà các đội tuyển U thi đấu mỗi năm thậm chí còn nhiều gấp đôi so với các đội trẻ ở cấp CLB.
Ở hệ thống giải chuyên nghiệp, chúng ta đang tồn tại mô hình tháp lộn ngược, và ở giải trẻ cũng thế. Việc trẻ hóa đội tuyển quốc gia hiện đang là giải pháp duy nhất để các cầu thủ trẻ có cơ hội thể hiện mình trong bối cảnh các CLB dùng cầu thủ trẻ khá hạn chế, còn những giải trẻ thì quá ít thời gian thi đấu.
HLV Troussier được kỳ vọng sẽ đem tới sức sống mới tươi trẻ hơn cho đội tuyển Việt Nam. Ảnh: Kim Như
Chiến thắng của U20 dù là trong trận giao hữu trước Saudi Arabia, vừa là tin vui, vừa để lại nhiều trăn trở. Đội tuyển Việt Nam phải mất gần 30 năm mới từ hạng 30-35 châu lục để vào đến Top 20, nhưng tại các sân chơi tuổi U, thì chúng ta lại đang có những kết quả rất khả quan.
Một phần do đặc thù của các giải quốc tế tuổi U thường không tập hợp được các đội tuyển mạnh, nhưng phần quan trọng hơn đó là khoảng cách trình độ đã được rút ngắn rất nhiều.
Cách đây 6 năm, U20 Việt Nam cũng từng thành công lớn khi đoạt vé dự World Cup, với cùng một HLV là ông Hoàng Anh Tuấn. Chi tiết này cho thấy, khả năng sản sinh tài năng luôn có sẵn ở bóng đá Việt Nam.
Nhưng đừng ngạc nhiên khi cầu thủ trẻ chúng ta tốt, nhưng lên đến cấp độ đội tuyểnquốc gia thì thi đấu không bằng những quốc gia phát triển. Chúng ta có thể chơi ngang ngửa Nhật Bản, Hàn Quốc hay Saudi Arabia ở tuổi U23, nhưng sau đó, khi cầu thủ trẻ không có đất để phát triển, khi V-League không có cùng chất lượng như J-League hay K-League thì cũng không thể đạt đến đẳng cấp cao hơn được. Vấn đề này không giải quyết được trong thời gian ngắn, vì đó là chuyện vĩ mô. Nhưng cái mà bóng đá Việt Nam có thể làm chính là tạo thêm cơ hội cho cầu thủ trẻ.
HLV Park Hang Seo đã từng tạo ra sự thay đổi lớn từ lứa U23, thì nếu ông Troussier cũng tạo ra một thành công tương tự, bóng đá Việt Nam sẽ xác định được công thức để tính chuyện đầu tư trong tương lai.
Nhưng như đã nói, vấn đề của ông Troussier là khi tiếp nhận đội tuyểnViệt Nam, ông vẫn có một thế hệ xuất sắc, không thể không dùng. Làm sao vẫn đưa được các nhân tố trẻ lên độituyển? Làm sao thay đổi được tư duy chơi bóng của những tuyển thủ quốc gia hiện tại để tận dụng kinh nghiệm và đẳng cấp của họ? Câu trả lời nằm ở phương pháp và kinh nghiệm của chính HLV Troussier.
Có cầu thủ trẻ giỏi thì luôn tốt cho bất kỳ nền bóng đá nào, nhưng điều đó chưa bao giờ đồng nghĩa là nền bóng đá đó sẽ phát triển rực rõ nếu không có cách làm hay chọn lựa đúng đắn trong đầu tư.