Câu chuyện về người tiên phong 'từ bỏ thân xác đàn ông'

(Thethaovanhoa.vn) - Bộ phim The Danish Girl (Cô gái Đan Mạch) khiến khán giả vỗ tay 10 phút để tán thưởng đạo diễn và dàn diễn viên sau buổi chiếu tại LHP Venice cuối tuần qua. Lili Elbe, nguyên mẫu của nhân vật chính do tài tử Eddie Redmayne thủ diễn, đã được tôn vinh theo cách không thể đẹp đẽ hơn.

Cuộc đời của Elbe, người chuyển giới đầu tiên của thế giới, có đủ chất liệu làm nên một phim điện ảnh ấn tượng.

Trong khi giới phê bình ca ngợi tài năng của nam diễn viên Eddie Redmayne (từng đoạt giải Oscar với vai diễn tiểu sử nhà khoa học Stephen Hawking) và đạo diễn Tom Hooper, hãy cũng Thể thao & Văn hóa nhìn lại cuộc đời đặc biệt của Elbe, người phụ nữ dũng cảm từ bỏ thân xác đàn ông để sống thật với chính mình khi chưa một ai trên thế giới dám làm điều đó.

Người chồng hóa phụ nữ trong tranh chân dung của vợ

Bài viết trên trang Advocate của David Ebershoff, tác giả cuốn tiểu thuyết The Danish Girl - nguyên tác của bộ phim đang gây sốt, được đăng tải một tuần trước khi phim được trình chiếu tại LHP Venice.

Năm 1930, Lili ElbeWegener (lúc này đang trong quá trình chuyển giới từ nhân dạng đàn ông là Einar Wegener) thực hiện chuyến đi định mệnh từ Paris, nơi ông sống ở một phòng tranh cùng người vợ Gerda Wegener, để tới Đức thực hiện một loạt cuộc phẫu thuật cuối cùng tại Bệnh viện Phụ nữ Thành phố Dresden.

Ánh mắt ám ảnh người xem của Eddie Redmaynetrong vai Lili Elbe trên áp phích phim The Danish Girl

Ở Dresden, ông có sở thích ngồi bên bờ sông Elbe rực nắng, suy tư về cuộc đời của Einar Wegenertrong quá khứ và tương lai. Tên của dòng sông Elbe về sau được ông lấy làm tên đệm của mình, (bà) Lili Elbe Wegener, rồi rút gọn thành Lili Elbe như một cách từ bỏ quá khứ.

Nay, vai diễn của Eddie Redmayne trong The Danish Girl một lần nữa công nhận vai trò của Elbe là người chuyển giới tiên phong trên thế giới.

David Ebershoff lần đầu đọc về Elbe cách đây 20 năm, khi ông còn là một nhà văn trẻ. Nhiều yếu tố trong cuộc đời bà khiến ông đồng cảm: lòng can đảm đi tìm chính mình, chuyển giới khi đang sống trong một cuộc hôn nhân, hoàn cảnh sống ở châu Âu qua hai cuộc Thế Chiến, vị trí quan trọng của bà trong cộng đồng đồng tính, song tính và chuyển giới.

Một chi tiết đặc biệt hơn cả trong cuộc đời bà khiến trí tưởng tượng của Ebershoff thăng hoa: Gerda, vợ của Elbe và cũng là một họa sĩ, đã vẽ một vài bức chân dung của chồng mình, trong đó Elbe hóa trang thành một phụ nữ duyên dáng với đôi mắt to đen và đôi môi gợi tình. Gerda vẽ Elbe nằm trên đi văng, tay gối sau đầu, hay ngồi chơi bài với một chân đặt lên ghế, hay quay lưng lại và hướng mắt nhìn qua bờ vai với ánh mắt biết nói.

Những bức chân dung này đã trở thành một hiện tượng trong giới nghệ thuật ở Copenhagen và Paristhời đó. Người xem bị hút vào ánh mắt của một phụ nữ bí ẩn không kém gì nụ cười Mona Lisa. Đó cũnglà khởi nguồn cho hành trình khám phá bản thân của Elbe, đồng thời trở thành hình ảnh công khai đầu tiên của Elbe dưới hình hài phụ nữ, có giá trị tương tự những bức ảnh Vanity Fair đã chụp cho Caitlyn Jenner.

Tranh vẽ Lili Elbe của người vợ Gerda Wegener

Không là chính mình, cuộc đời không còn gì ý nghĩa

Bản thân nhân vật Elbe có ý nghĩa khác nhau với những người khác nhau. Điều đó càng khiến ảnh hưởng và di sản của bà càng thêm phong phú và gợi cảm hứng. Đối với Ebershoff, càng nghĩ về Elbe, ông càng thấy cuộc đời bà giống như một câu chuyện của nghệ thuật, tình yêu và sự nhận diện chính mình.

Một nghệ sĩ thường nhìn thấy những thứ mà người bình thường không thể thấy. Họ tưởng tượng ra một tương lai những người khác không thể thấu hiểu. Một nghệ sĩ diễn giải thực tế theo cách của họ, khiến nó rõ ràng và lâu bền hơn. Câu chuyện của Lili Elbe chính là một câu chuyện của nghệ thuật, sáng tạo và tưởng tượng. Nó kể về những người nghệ sĩ diễn giải thế giới và chính bản thân mình qua nghệ thuật.

Điều kỳ lạ là, dù là họa sĩ thành danh nhưng Elbe thường từ chối nhận mình là một nghệ sĩ, bởi đó là sự nghiệp bà xây dựng được trước khi chuyển giới. Bà thường nói, những bức tranh đó thuộc về Einar Wegener, một phần đời đã qua của bà. Ebershoff nhớ đến sự phủ nhận này khi ông ngồi trong văn phòng của mình, bên cạnh một bức tranh lâu đài Pháp ký tên Einar Wegener.

Nhưng Ebershoff không đồng ý với thái độ phủ nhận đó. Elbe là một nghệ sĩ tài năng với tác phẩm lớn nhất là chính bản thân bà. Bà đã tưởng tượng ra một cuộc đời tương lai và làm tất cả những gì có thể để biến nó thành sự thật.

Những bức tranh Gerda vẽ Elbe, đó không chỉ là sự mô tả đơn thuần về một phụ nữ. Đó là những hình ảnh biểu tượng, sống động bởi màu sắc, rất nhiều màu hồng, xanh và vàng. Chúng đã ghi lại được bản chất và tinh thần của Elbe khiến người xem rung động hơn mọi bức ảnh chụp Elbe sau này. Thế giới lần đầu gặp Elbe qua tranh của Gerda, không chỉ diện mạo, mà còn cả tâm hồn.

Chuyện đời Elbe tràn ngập tình yêu. Tình yêu của Gerda dành cho Elbe. Công chúng sau này hiểu Elbe nhờ một phần quan trọng là những bức tranh của Gerda. Qua cuộc hôn nhân của mình, họ đã dựng nên góc nhỏ riêng tư nơi tình yêu vừa mạnh mẽ vừa mong manh.

Điểm thú vị về cuôc đời Elbe là Gerda đã chấp nhận chồng mình chuyển giới như thế nào. Người vợ đã đón chào Elbe bằng tình yêu và sự hy sinh, hay Gerda còn có động cơ phức tạp hơn? Elbe trong hình hài phụ nữ đã trở thành nàng thơ quan trọng nhất của Gerda trong nghệ thuật, tạo nên những bức tranh trị giá hàng trăm, hàng nghìn USD - khá lớn ở thời đó. Với người phụ nữ Elbe, sự nghiệp của Gerda được trọn vẹn.

Câu chuyện của Elbe khiến cả thế giới xúc động vì bà là minh chứng của một thông điệp sống mạnh mẽ: Ta là ai? Ta muốn trở thành ai? Ta hiểu bản thân mình ra sao? Ta muốn mọi người hiểu ta ra sao? Những câu hỏi khó trên hành trình đi tìm chính mình, càng giải đáp được, con người càng tự do.

Trailer phim The Danish Girl:

Hạ Huyền (theo Advocate)
Thể thao & Văn hóa