Gặp lại John Ramsden, 'cố nhân' của giải Bùi Xuân Phái 2013: Hà Nội thay đổi gấp... 4 lần so với London

(Thethaovanhoa.vn) - Nhân dịp ra mắt cuốn sách Hà Nội một thời, nhà ngoại giao người Anh John Ramsden có dịp trở lại Hà Nội, nơi ông từng thực hiện những bức ảnh đặc biệt vào 35 năm trước.

Và, cũng trong năm 2013, ấy cái tên John Ramsden được xướng lên ở hạng mục Tác phẩm, tại giải thưởng Bùi Xuân Phái – Vì tình yêu Hà Nội 2013, do báo Thể thao & Văn hóa (TTXVN) tổ chức.

Trong buổi ra mắt sách tại Hà Nội sáng 13/10, John Ramsden xúc động nhớ về những kỷ niệm của mình với thành phố này giai đoạn 1980 – 1982. Đó là thời điểm ông làm việc tại Đại sứ quán Anh, với vai trò là Phó Đại sứ. Những khi rảnh rỗi, John vẫn lang thang cùng chiếc máy ảnh để ghi lại những cảnh sinh hoạt đời thường, những gương mặt của người dân Hà Nội, từ đó lưu giữ cho mình những kỷ niệm về mảnh đất này.

Tác giả John Ramsden

"Tôi thấy tự hào vì có dịp được chứng kiến một  Việt Nam trong giai đoạn những năm 1980. Đó là giai đoạn rất khó khăn của các bạn" – ông nói. "Những bức ảnh của tôi thể hiện điều đó. Và xa hơn, thể hiện cả vẻ đẹp riêng của thành phố trong cảnh khó khăn, với sự tháo vát và trung thực về phẩm giá của mỗi con người".

 Theo lời John, khi trở lại Việt Nam vào năm 2013, nhiều người đã "cảnh báo" với ông rằng Hà Nội bây giờ khác hẳn so với những gì ông từng ghi lại trong ảnh. Thế nhưng, khi đặt chân tới đây, sự thay đổi của Hà Nội vẫn làm ông choáng ngợp.

"Đường phố không còn yên tĩnh và chỉ có vài người đi bộ, vài chiếc xe đạp như trước nữa. Lắm lúc, sau khi băng qua đường, tôi tưởng mình ngất xỉu đến nơi" – John nói. "Sự thay đổi của Hà Nội thật sự quá nhanh. Để so sánh, thành phố London nơi tôi sống trong 30 năm qua cũng có nhiều thay đổi. Nhưng khi trở lại, tôi thấy so với London, Hà Nội thay đổi nhanh gấp... 4 lần".

Bìa cuốn "Hà Nội một thời"

2. Nhớ về thời điểm Hà Nội đầu thập niên 1980, John Ramsden kể rằng khó khăn lớn nhất với ông khi ấy là Hà Nội gần như không có hiệu ảnh. 3 tháng một lần, ông phải bay sang Bangkok (Thái Lan) để mua phim chụp ảnh.

Cũng theo lời ông, khi những bức ảnh này được triển lãm 10 ngày ở Hà Nội vào năm 2013, đã có 2 "nhân vật" tới xem triển lãm và vô cùng thú vị vì phát hiện ra... chân dung mình của 30 năm trước đó.

110 tấm ảnh in trong Hà Nội một thời là những tư liệu quý đặc trưng nhất trong hàng ngàn bức ảnh chụp về Hà Nội của John Ramsden.

Nhà sử học Dương Trung Quốc, người viết chú thích cho từng tác phẩm ảnh, nhận xét : “Người ta thường nói đến hiệu ứng thị giác và vẻ đẹp của từng bức ảnh. Nhưng với những người từng sống tại Hà Nội đầu thập niên 1980 như tôi, những bức ảnh ấy còn mang đến một cảm xúc đặc biệt, khi người xem tự cảm nhận được một phần ký ức của chính mình".

"Nếu lịch sử được hiểu là sự nối dài của ký ức cộng đồng thì chính những tấm ảnh của John Ramsden là những sử liệu sống động và chân thực về một thời đã qua của đất nước Việt Nam, của Thủ đô Hà Nội” – ông Dương Trung Quốc nói thêm.

An Như
Thể thao & Văn hóa