Giấc mơ về những khúc tráng ca trong sử Việt

(Thethaovanhoa.vn) - Hiếm hoi, người ta mới thấy cảnh giới trẻ xếp hàng để mua… sách sử từ một tác giả mà, đáng ngạc nhiên, cũng chỉ mới chắp bút. Đó là trường hợp Sử Việt – 12 khúc tráng ca của Dũng Phan.

• 'Lịch sử Việt Nam, từ nguồn gốc đến giữa thế kỷ XX' - Cuốn sử Việt mà người Việt nên đọc
• 'Tiểu thuyết quốc gia' về lịch sử Việt Nam

Vừa ra mắt tại Hà Nội, cuốn sách gồm 12 khúc, tương ứng với 12 câu chuyện (6 chuyện dựng nước và 6 chuyện giữ nước) thời phong kiến. Ở đó, hàng loạt sự kiện, nhân vật và cả những nghi vấn đã được tác giả đưa ra dưới hình thức chuyện kể.

Khúc tráng ca của tiền nhân

Không chỉ đưa người đọc đến với những anh hùng nổi tiếng như Lý Thường Kiệt, Trần Hưng Đạo… cuốn sách còn giới thiệu những nhân vật quan trọng chưa được đánh giá đúng mực (Khúc Hạo), hay những địa danh bị bụi phủ mờ (thành Bình Lỗ, đầm Thị Nại). Hoặc, không chỉ là những chiến thắng đặc biệt như trận Bạch Đằng hay chiến dịch Xuân Kỷ Dậu của Quang Trung, sách còn thử đưa ra những giải đáp về kĩ thuật đóng cọc trên sông, hay lý do của việc Quang Trung có thể đưa quân thần tốc từ Phú Xuân ra Bắc.

Theo Dũng Phan, 12 nhân vật trong sách đã được anh chọn lọc kĩ và đều là những người tiêu biểu nhất. Họ có thể thất bại (ví như trường hợp của Hồ Quý Ly), có thể đại thắng (như Lý Thường Kiệt, Quang Trung) nhưng họ là đại diện cho trí tuệ Việt Nam. 

Để hoàn thành cuốn sách này, tác giả Dũng Phan đã phải nghiên cứu rất kĩ các tài liệu lịch sử chính thống như Đại Nam thực lục, Đại Việt sử ký toàn thư, Đại Việt thông sử, Hoàng Lê nhất thống chí, Lam Sơn thực lục,…  nhằm đưa đến những kiến thức chính xác và chân thực nhất, xen kẽ với những tâm tư và nhận định của chính anh.

"Tôi không có cơ hội tiếp xúc nhiều lắm với các 'tiền bối' là những chuyên gia nghiên cứu lịch sử, chủ yếu là do sự khác biệt về khoảng cách giữa 2 thế hệ. Hơn nữa, cách viết sử của tôi và những người trẻ như tôi có phần khác so với cách viết sử của các bác" - Dũng Phan lý giải khi được hỏi về việc tham vấn các nhà sử học - " Các chuyên gia đưa ra những tài liệu chuyên khảo nghiên cứu, còn tôi thì muốn cho thấy rằng lịch sử không phải những biên niên sử khô khan hay con số thống kê".

 Có lẽ chính vì cái cách "tự xử" theo suy nghĩ riêng của mình như thế, nên khi đọc Sử Việt – 12 khúc tráng ca, người đọc không "vấp" phải sự cứng nhắc, thống kê con số. Lịch sử qua ngòi bút của tác giả là những câu chuyện về bài học của tiền nhân, giúp người đọc dễ tiếp thu một câu chuyện kể hơn là những trang kiến thức khô khan. Điểm đặc biệt của cuốn sách nằm ở đó.

... đến hi vọng về "khúc tráng ca" mới cho dân tộc

Dũng Phan tên thật là Phan Trần Việt Dũng, sinh năm 1988 tại Quảng Bình. Anh tốt nghiệp đại học Bách Khoa Đà Nẵng và theo đuổi công việc của một kỹ sư xây dựng. Tuy nhiên Dũng Phan lại nổi danh trong cộng đồng với cái “nghiệp” liên quan đến lịch sử.

Tiếp xúc với lịch sử qua các cuốn sách của mẹ từ thuở nhỏ và vẫn tiếp tục giữ đam mê ấy cho đến khi lớn lên, Dũng Phan được ví như là "một người tìm 'ngọc trong sử' và tặng lại những viên ngọc ấy cho bạn đọc'. Bằng chứng, bên Sử Việt – 12 khúc tráng ca, hiện nay anh đang quản lý một fanpage mang tên The X File Of History (120.000 người theo dõi) với mong muốn truyền sự hứng thú và những kiến thức anh thu nhặt được đến với công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ. Thế hệ ấy, theo lời Dũng Phan sẽ tiếp tục viết nên những “khúc tráng ca” mới cho dân tộc, tuy nhiên lại còn khá “hời hợt” với lịch sử nước nhà.

'Tiểu thuyết quốc gia' về lịch sử Việt Nam

Liệu một chuyên khảo hàn lâm về lịch sử Việt Nam có thể trở thành một tiểu thuyết không? Điều này có thể nhận thấy trong Lịch sử Việt Nam, từ nguồn gốc đến giữa thế kỷ XX (NXB Thế giới, Nhã Nam, 2014) của Lê Thành Khôi.

"Trong phần về Lý Thường Kiệt tôi có nói, tất cả những gì chúng ta có hôm nay chính là do các bậc tiền nhân đi trước đã gây dựng nên. Hãy nhìn lại thực tế xem chúng ta đã xứng đáng với hàng ngàn năm văn hiến đó chưa" – anh chia sẻ. " Tôi nghĩ mỗi người nên tự có câu trả lời. Chính các bạn trẻ sẽ là người viết nên các khúc ca mới cho Việt Nam trong tương lai".

Phạm Hà My
Thể thao & Văn hóa