Vì sao, trò 'cướp phết' tại hội Hiền Quan phải hủy bỏ?

(Thethaovanhoa.vn) - Là diễn xướng quan trọng nhất của hội phết Hiền Quan (Tam Nông, Phú Thọ), vậy nhưng trò “cướp phết” năm nay phải hủy bỏ ngay trước khi chính hội bắt đầu.

CHÙM ẢNH: Tranh cướp, ngất xỉu tại lễ hội cướp phết ở Hiền Quan

Có nhiều đội tham gia cướp phết, mỗi đội gồm hàng chục thanh niên trai tráng cùng hỗ trợ nhau. Thời tiết khô hanh, hàng trăm người cùng lao vào khiến bụi mù cả một khu vực. Có người bị ngạt khí ngất tại chỗ

Cụ thể, theo quyết định của phía tổ chức, phần chính hội diễn ra vào ngày 17/2 (13 âm lịch) tại đây sẽ chỉ còn các nghi thức hành lễ và một số trò chơi dân gian khác. Trước đó, vào chiều 16/2 (12 âm lịch), trò cướp phết cũng đang phải dừng lại bất ngờ sau màn tranh cướp của đám đông.

Cần nhắc lại, theo truyền thống, diễn xướng “cướp phết” diễn ra trong cả 2 ngày 12 và 13 âm lịch. Theo đó, trong ngày 12, 3 quả phết sẽ được mang từ đình ra để phục vụ diễn xướng này. Sang ngày chính hội, 3 quả phết và 3 quả chúi (có kích thước nhỏ hơn phết) cũng sẽ tiếp tục được tung ra để tranh cướp khi rước lễ.

Chú thích ảnh — Nhiều người đã vượt rào vào tranh cướp phết tại hội Hiền Quan
gây hỗn loạn trong chiều 15/2

Về bản chất, trò cướp phết đã tồn tại từ rất lâu, và gắn với những truyền thuyết về nữ tướng Thiều Hoa luyện quân đánh giặc thời Hai Bà Trưng. Tuy nhiên, trong vài năm gần đây, diễn xướng này thường xuyên diễn ra trong cảnh xô đẩy, giẫm đạp mất trật tự - thậm chí là sử dụng bạo lực – khi thu hút một lượng rất đông người tranh cướp.

Do vậy, trước mùa lễ hội 2019, hội cướp phết Hiền Quan là một trong những “điểm nóng” được dư luận và ngành quản lý đặc biệt quan tâm. Và, trong cuộc họp với ngành quản lý về vấn đề tổ chức lễ hội xuân 2019 vào cuối tháng 1, đại diện BTC cũng đã trình bày đề án đổi mới tổ chức hội phết.

Theo đó, hội phết chỉ giới hạn người chơi trong phạm vi 100 thanh niên bản địa, có thân nhân và sức khỏe tốt, cam kết chấp hành quy định của BTC. Đồng thời, ngoài biện pháp tuyên truyền BTC sẽ lắp đặt thêm các hàng rào, căng thêm dây và bố trí lực lượng công an xen kẽ để hạn chế những người ngoài danh sách ùa vào tranh cướp như mọi năm.

Tuy nhiên, tại cuộc họp này, BTC hội phết Hiền Quan cũng cho biết: trong trường hợp không kiểm soát được người chơi và để xảy ra nguy cơ mất an toàn, diễn xướng này sẽ lập tức được ngừng lại để tránh sự cố. Và như vậy, việc BTC cho ngừng diễn xướng cướp phết vào chiều 12/2 – khi một lượng lớn khán giả tràn vào sân chơi – là điều đã nằm trong “kịch bản xấu nhất” này.

Được biết, song song với việc tiếp tục báo cáo và xin ý kiến chỉ đạo từ các cấp, Cục Văn hóa cơ sở bước đầu đánh giá cao sự nghiêm túc và quyết liệt của ngành văn hóa Phú Thọ và xã Hiền Quan trong việc dừng diễn xướng cướp phết để đảm bảo an toàn cho lễ hội.

Trước hội phết Hiền Quan, một hội phết tương tự tại xã Bàn Giản (Lập Thạch, Vĩnh Phúc) cũng đã thay đổi diễn xướng cướp phết từ đầu năm 2017, sau một số lần tái diễn cảnh tranh cướp bạo lực. Từ năm 2017, quả phết tại hội phết Bàn Giản (mùng 7 tháng Giêng) sau khi rước đã được mang vào đình, để du khách và người dân cùng chiêm ngưỡng.

Sơn Tùng

Chia sẻ