Vĩnh biệt nghệ sĩ Giang Còi: Thân phiêu bồng, tiếng cười còn ở lại

(Thethaovanhoa.vn) - Tôi đọc trên trang cá nhân của đạo diễn Lê Hiếu - trưởng nam nghệ sĩ Lê Hồng Giang - thông báo hung tin “Ba Lê Hồng Giang - nghệ danh Giang Còi đã ra đi vào hồi 22 giờ 45 phút ngày 4/8/2021 (ngày 26/6 năm Tân Sửu). Thế là ba không còn mệt mỏi, đau đớn và từ nay an yên trong vòng tay ấm áp yêu thương của gia đình…”.

Nghệ sĩ Giang 'còi' và niềm đam mê lớn nhất cuộc đời

Nghệ sĩ Giang "còi" ghi dấu ấn đậm nét với khán giả truyền hình khi tạo nên tên tuổi bằng những vai hài đóng cặp với nghệ sĩ Quang "tèo" và  cố nghệ sĩ Văn Hiệp.

Vậy là nghệ sĩ Giang Còi đã gửi lại dương thế tuổi 60 (tính tuổi mụ) trong bao tiếc thương của công chúng.

Chỉ ít phút sau, trên các trang cá nhân, các văn nghệ sĩ, đồng nghiệp, công chúng đã gửi lời tiễn biệt xúc động danh hài Giang Còi. NSND Khải Hưng nhớ lại kỷ niệm: “Một anh nông dân với cái mũ nan, tay cầm cái sào, ngọn sào buộc miếng vải đang lùa vịt... đó là Giang Còi. Trưởng thôn đã đi xa. Hôm nay, Giang Còi lên gặp Văn Hiệp. Anh đã gọi tôi là thầy. Vĩnh biệt trò Giang - người luôn tạo nên tiếng cười lạc quan cho cuộc đời”.

NSƯT Chiều Xuân gửi lời tiễn biệt người anh, lớp trưởng Lớp diễn viên kịch - điện ảnh Khóa 3: “Mong nếu có kiếp sau sẽ lại được học cùng lớp với anh Giang Còi và anh vẫn giữ cương vị lớp trưởng hay đàn hát. Nhớ anh xưa thỉnh thoảng có quát nạt, quạu cọ một chút nhưng trên hết vẫn là yêu thương, bao bọc, lo lắng cho các em”.

NSND Trung Hiếu chia sẻ: “Anh Giang Còi là hình mẫu nghệ sĩ giỏi nghề, say nghề và đầy tự trọng”...

Lê Hồng Giang sinh năm 1962 tại Hải Phòng. Từ nhỏ, anh đã bộc lộ thiên hướng nghệ thuật, đặc biệt là chất hài. Năm 1985, anh quyết tâm thi vào lớp diễn viên kịch - điện ảnh khóa 3 Trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội cùng các nghệ sĩ Chiều Xuân, Bùi Thạc Chuyên, Lê Tú Anh (diễn viên đóng vai mẹ Bích trong phim Hương vị tình thân)...

Sống là dâng hiến

Nghe tin anh đi xa, NSƯT Phạm Thanh Hà - một đồng nghiệp của tôi ở Trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội - nhớ lại: “Năm 1985, tôi ở lớp quay phim chuẩn bị đi học nước ngoài. Tôi rất ấn tượng với Giang Còi trong kỳ thi tuyển diễn viên kịch - điện ảnh. Hội đồng Ban giám khảo có cô Trà Giang, thầy Hoàng Sự và một số thành viên khác. Bài diễn tình huống của Giang Còi đúng như ngoại hình của hắn: Cao 1m59, không đủ điều kiện tuyển diễn viên điện ảnh và Giang trong vai năn nỉ, cãi cùn Ban giám khảo. Tiểu phẩm thật ấn tượng, độc đáo, được các thành viên Ban giám khảo và người dự vỗ tay tán thưởng”.

Cô giáo Nguyễn Thị Kim Anh - đồng hương Hải Phòng, học cùng khóa 3 (1985-1990) Trường Đại học Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội, hiện đang định cư ở Pháp - nhớ lại bao kỷ niệm: “Anh Giang vào Trường Sân khấu - Điện ảnh Hà Nội cùng khóa của em, cùng là người Hải Phòng và cùng ở ký túc xá suốt thời sinh viên. Từ khi ra trường, ít gặp nhau, nhưng chưa khi nào hết quý mến nhau. Anh Giang là em ruột chị Lê Thúy Hạnh biên kịch sân khấu điện ảnh. Là lớp trưởng, lớn tuổi nhất lớp, anh ấy năng nổ tham gia mọi công tác đoàn thể. Thời đó khó khăn, nên sinh viên tự nấu ăn trong KTX. Anh Giang đảm đang lắm. Với nghề diễn, anh ấy yêu đến mê muội. Em chưa từng chứng kiến ai có niềm đam mê diễn xuất như thế. Ngày nào cũng thấy anh ấy lên sân thượng ký túc xá để luyện đài từ và tiểu phẩm. Tính tính thẳng thắn, thường hay bênh vực đàn em, dù chả oánh được ai…”.

Tốt nghiệp lớp diễn viên, nghệ sĩ Giang Còi không thuộc biên chế một đơn vị nghệ thuật nào. Anh tâm niệm đã làm nghề thì phải hết mình. Đã là người dấn thân cho nghệ thuật thì không có ranh giới nghệ sĩ tự do, hay nghệ trong biên chế nhà hát, hãng phim. Ai cũng cần phải nâng cao tính chuyên nghiệp. Trong quá trình làm nghề, anh luôn có ý thức cầu thị, “hổng” đâu phải “bù” đấy.

Không tự bằng lòng với mình, để nâng cao trình độ chuyên môn, anh theo học lớp đạo diễn. Vì thế, không lạ khi “Một mình Giang Còi sắm hơn 3 vai chèo”, đảm nhận nhiều vị trí: Diễn viên, biên kịch, đạo diễn, nhà sản xuất…

Là nghệ sĩ tự do, chất hài của anh đã “lọt mắt xanh” nhiều đạo diễn. Anh có duyên với nghệ thuật. Đầu quân cho phim điện ảnh, truyền hình, Giang Còi có lối diễn ngẫu hứng, chân thực, gần gũi, tưng tửng… Anh luôn biết lợi dụng “bất lợi chiều cao” để làm lợi thế cho nhiều vai diễn mang thương hiệu Giang Còi. Anh đã để lại dấu ấn trong một số bộ phim, như: Cựu chiến binh, Khi đàn chim trở về, Chuyện vặt gia đình, Cảnh sát hình sự, Chuyện đời thường, Giọt nước mắt giữa hai thế kỷ, Cung đường trắng…

Khán giả yêu mến nghệ sĩ qua các vai hài trong chùm tiểu phẩm Gặp nhau cuối tuần phát sóng trên VTV3 thứ Bảy hàng tuần. Chương trình do do đạo diễn Khải Hưng khai sinh, kéo dài nhiều năm, lấy tên thật của diễn viên. Diễn viên Văn Hiệp (Nguyễn Văn Hiệp) là “Trưởng thôn”, nghệ sĩ Quang Tèo (Nguyễn Tiến Quang) là anh chăn lợn, còn Giang Còi (Lê Hồng Giang) là anh nông dân chăn vịt… 2 nghệ sĩ Quang Tèo, Giang Còi đã thành cặp đôi tạo nên dấu ấn riêng cho sân khấu hài kịch. Về quê là một trong những tiểu phẩm hài thành công nhờ vai diễn khá độc đáo của nghệ sĩ của Giang Còi. Chùm tiểu phẩm đã tạo nên màu sắc riêng cho những người yêu nghệ thuật và truyền hình.

Niềm vui khi “làm việc quá sức mình”

Nghệ sĩ Giang Còi tự lập công ty sản xuất phim hài. Với cương vị Giám đốc Công ty tư nhân Hãng phim Hà Nội, nghệ sĩ Giang Còi đã tự định hướng độc lập, đi theo con đường riêng của mình. Anh sản xuất nhiều tiểu phẩm hài về những vấn đề xã hội. Mỗi khi Tết đến Xuân về, anh sản xuất những đĩa hài Tết, hài Xuân do anh sắm nhiều vai: Diễn viên, đạo diễn, nhà sản xuất.

Với trái tim nghệ sĩ cực kỳ nhạy cảm, trăn trở trước mọi biến động xã hội, anh đã tự viết kịch bản, đạo diễn thực hiện series phim Những quỷ sứ học đường (500 tập). Bộ phim là những vấn nạn trong đời sống học đường, được chuyển tải bằng phim đầy cảm xúc, có ý nghĩa giáo dục.

Vở Bạn nhậu được đánh giá là một trong tiểu phẩm hài hay nhất năm 2021, phát hành trên mạng Youtube đã có hơn 1 triệu lượt xem.

Vở hài "Bạn nhậu" trước khi Giang Còi mắc bệnh:

Anh đau đáu thời gian không cho phép thực hiện được những dự án tâm huyết đó. Điều tiếc nuối với anh không phải sống dài hay ngắn, mà điều quan trọng thiếu quỹ thời gian thực hiện dự án còn dang dở.

“Một trong những công việc còn đang ngổn ngang mà mình mong làm cho xong đó là series Những quỷ sứ học đường và Dạ xoa kỳ án. Đặc biệt 10 tập tiếp theo của Dạ xoa kỳ án đã tiền trạm xong, chuẩn bị bắt tay vào đợt 15 ngày tiền kỳ trong TP.HCM”.

60 năm tuổi đời với gần 40 năm làm nghề, anh đã dâng hiến hết mình cho nghệ thuật. Anh tâm niệm: “Tôi làm nghề bằng cái tâm, tôi kiếm tiền để làm nghề chứ không làm nghề để kiếm tiền. Thế nên có bao giờ tôi quảng cáo cho bất cứ ai không. Tôi kiếm tiền để cho các con tri thức chứ không phải sự giàu có. Tôi cho các con kỹ năng sống và đạo đức làm nghề. Tôi luôn dậy từ 4h sáng và làm việc hết mình. Tôi vẫn nói vui so với những người dậy muộn là tôi đã sống hơn họ mấy tiếng trong một ngày của cuộc đời rồi. Miễn là được làm nghề thì sự tồn tại của tôi mới gọi là sống được Tôi không có gì phải hối hận cả. Nếu có thể làm lại cuộc đời một lần nữa, mình cũng chẳng làm khác đi được”.

Tinh thần làm việc của anh thật đáng nể “Làm việc quá sức mình luôn mang lại nhiều niềm vui hơn làm việc chưa đến sức”.

• Bạn bè lưu giữ nhiều hình ảnh đáng nhớ của nghệ sĩ Giang 'còi'
• Nghệ sĩ Giang 'còi' và niềm đam mê lớn nhất cuộc đời
• Nghệ sĩ Giang 'còi' qua đời, khán giả xót xa

Người cha yêu con

Người cha 4 con dẫu cuộc đời lận đận, truân chuyên, nhiều năm sống cảnh “gà trống nuôi con” vất vả, gian nan, nhưng anh không thở than, kể lể. Chuyện gia đình, anh là người kín tiếng và luôn có cách ứng xử nhân văn. Anh thấm hiểu câu nói “cái gì hợp lý thì tồn tại”. Tự mình phải an nhiên với chính mình và truyền năng lượng tích cực cho các con.

Nhân sinh nhật con gái Ngọc Anh, anh viết bài thơ tặng con chân thành, cảm động: “Hôm nay ngày Chín tháng Tư/ Sinh nhật con gái tâm tư đôi điều/ Mười bẩy tuổi không người yêu/ Cũng chẳng son phấn ra điều hại da/ Tan học cũng chẳng la cà/ Qua chợ rau cá về nhà nấu cơm/ Canh cua nóng, gạo tám thơm/ Quáng quàng một bát như bơm dạ dày/ Rửa xong bát, đến trường ngay/ Vẫn bị ba mắng: Loại mày cún yêu”…

Người cha không một chút yếu mềm, ủy mị đã truyền năng lượng tích cực cho các con. Anh từng nói rất hài lòng cuộc sống, không ân hận gì mà chỉ tiếc nuối không có thêm thời gian được ở bên gia đình, thương các con cần được chăm sóc, chia sẻ. Điều quan trọng không phải là sống dài hay ngắn về thời gian mà quan trọng là mình đã sống một cuộc đời có ý nghĩa không, có mang đến niềm vui cho ai không, có mang đế tiếng cười cho công chúng không…

Bên cha, cô con gái “rượu” Ngọc Anh xinh đẹp đã được tiếp thêm bản lĩnh. Lời mong ước với cha thật cảm động: “Giông bão sẽ sớm qua đi và trời sẽ lại tươi xanh. Hãy là cái đầu lạnh với tinh thần thép và mọi chuyện rồi sẽ ổn”.

PGS-TS Lê Thị Bích Hồng