(Thethaovanhoa.vn) - Nhân dân đồng bằng sông Cửu Long đang oằn mình chống chọi với trận hạn hán, xâm nhập mặn lớn nhất trong một thế kỷ. Hiện tại, 6/13 tỉnh đồng bằng sông Cửu Long công bố thiên tai hạn, mặn. Đó là các tỉnh Tiền Giang, Bến Tre, Kiên Giang, Sóc Trăng, Long An, Cà Mau.
Trong đó, tính về lúa, Cà Mau bị thiệt hại nặng nhất với 49.000 ha bị hạn, mặn. Ở Tiền Giang, địa phương cho biết khoảng 235.000 người dân tại các huyện đang phải sử dụng nước bị nhiễm mặn. Ở Kiên Giang, theo số liệu cuối tháng 2, hơn 1.000 ha lúa chết khô, dân bỏ ruộng tha phương…Từ mạng xã hội tới quán trà đá, người dân đồng bằng sông Cửu Long hoàn toàn bơ vơ khi mọi hỉ nộ ái ố của đồng bào cả nước dành cho chuyện “anh kia cặp với chị này”; chuyện dài kỳ về các công ty đa cấp, chuyện thanh niên bịt mắt lái xe Volkswagen Beetle mui trần giữa lòng Hà Nội…
Cùng lúc, người dân miền Tây phải chống chọi hai cơn hạn: cơn hạn tới từ thiên nhiên và cơn hạn tình người. Những con số “khủng” về thiên tai trên mặt báo không làm lay động dư luận. Hình ảnh “vựa lúa” của cả nước nứt toác với ánh mắt vô vọng của con người không đủ thu hút sự quan tâm. Thông tin người dân bỏ ruộng, tha phương cầu thực khi mùa khô còn quá dài mà cái đói đang tới rất gần không đủ khiến cả nước động lòng.
Có nhiều nguyên do để lý giải cho sự vô tâm này. “Thành kiến đô thị” (urban bias) là thuật ngữ xuất hiện năm 1977. Theo đó, người thành phố sẽ được tính thiên vị hơn so với người nông thôn. Điều này vô hình và hữu ý gây những tác động chính sách và cả sự quan tâm của truyền thông ưu tiên hơn cho người đô thị.
Thiên tai miền Tây đang diễn ra là minh chứng điển hình cho quan niêm “thành kiến đô thị” ở góc độ truyền thông. Dư luận không quan tâm tới đồng bằng sông Cửu Long bởi họ không thấy mình trong đó.
Ngược lại, các “mẹ bỉm sữa” quan tâm tới một cô gái ngoại tình hơn bởi những lo lắng trong quan hệ bản thân. Những người cầm lái quan tâm tới những pha đi xe liều lĩnh vì đó là thứ họ ám ảnh họ khi đi trên đường. Cộng đồng chung lòng “tố” đa cấp để hả hê hơn sau những mất mát của bạn bè. Và, nó cũng giúp họ thấy tự tin khi nghĩ mình đang hơn hàng triệu người tham gia các đa cấp.
Một lý do nữa khiến miền Tây đơn độc chống hạn mặn, đó là tính chất của thiên tai. Người dân cả nước sẵn sàng phát động chiến dịch cứu rét khẩn cấp khi Tây Bắc lạnh kỷ lục. Đồng bào cũng chung lòng đóng góp, hỗ trợ và dấn thân vào tâm bão ở miền Trung để chia sẻ khó khăn với những người đang hứng chịu ngập lụt…
Nhưng, việc hạn mặn không tràn xuống nhanh mạnh như không khí lạnh, không ào ạt như bão lũ khiến người dân cảm thấy “không khẩn thiết”. Nhưng, hạn mặn diễn ra mỗi lúc một khốc liệt khiến đồng bào miền Tây đang phải chịu những nỗi đau thiên tai không kém bất cứ trận lạnh, cơn bão nào.
“Thành kiến đô thị” cần được gọi tên và xóa dần lằn ranh vô hình cản trở sự bình đẳng giữa người với người. Biến đổi khí hậu sẽ tác động tới tất cả nên chúng ta đừng ung dung “chắc nó chừa mình ra”. Hạn mặn đang là bi kịch của hàng triệu đồng bào cần được nhìn nhận như thiên tai bão lũ.
Quên miền Tây, quên dấu chân cha ông mở đất, chúng ta đang lãng quên chính mình!
Phạm Mỹ
Thể thao & Văn hóa Cuối tuần
Tags