Cuốn hồi ký Spare của Vương tử Harry đã chính thức ra mắt. Và sự hiện diện này sẽ tiếp tục khuấy động những cuộc tranh cãi xung quanh Vương thất Anh trong một thời gian nữa.
Harry sẽ "thu bộn" từ hồi ký?
Những ngày vừa qua, dường như cuốn hồi ký của Harry hiện diện trong mọi cuộc trò chuyện về Vương thất Anh. Nó không chỉ là cuốn hồi ký hiếm hoi được tự viết bởi một thành viên Vương thất, mà còn hứa hẹn chứa đựng vô số bí mật riêng tư và chi tiết gây sốc của một trong những gia đình có ảnh hưởng nhất thế giới.
Vậy nên không có gì lạ khi Harry và đội ngũ truyền thông của anh đã chạy "chiến dịch" dài kỳ cho cuốn sách này, tích cực lăng xê trên phim ảnh, truyền hình.
Câu hỏi đầu tiên khiến nhiều người tò mò là liệu cuốn sách của Vương tử Harry sẽ bán được bao nhiêu bản, và anh có thể thu về bao nhiêu?
Nhà xuất bản Penguin Random House đang đặt cược lớn vào cuốn sách này. Họ đã in 2,5 triệu ấn bản bìa cứng chỉ riêng ở Bắc Mỹ. Cuốn hồi ký giữ vị trí hàng đầu theo số đơn đặt trước tại Amazon và nhà sách Barnes & Noble ở Hoa Kỳ.
Sẽ phải chờ thêm khoảng 1 tuần sau khi xuất bản để biết cuốn hồi ký có lọt vào danh sách "bestseller" của tờ New York Times - tiêu chuẩn vàng của ngành sách - hay không.
Nhưng hiện tại, số liệu đang đứng về phía Harry (dù có một số nơi đang bán sách với giá phân nửa). Theo Penguin Random House công bố, chỉ tính đến rạng sáng 11/11 theo giờ Việt Nam, cuốn sách đã bán được 400.000 bản và đang là ấn phẩm bán nhanh nhất của nhà xuất bản này.
Theo đại diện nhà xuất bản, họ không thể ngờ được cuốn sách lại bán được chạy tới mức đó. Ông có nhận xét thú vị rằng các cuốn sách bán chạy hơn lại toàn liên quan đến một Harry khác (Harry Potter - vốn là kỷ lục vàng của doanh thu sách ở Anh).
Còn một nhà phân phối sách tại Mỹ, Barnes and Noble, cho biết những rò rỉ về nội dung cuốn sách còn khiến nó "hot" hơn bao giờ hết và việc nó bán rất chạy khiến họ cực kỳ phấn khích.
Trên thực tế, còn quá sớm để kết luận, nhưng chúng ta có thể dự đoán một cách khá chắc chắn là sách của Harry sẽ không "ế" và anh sẽ thu được những khoản lợi lớn từ nó. Hiện, mỗi cuốn sách được niêm yết giá 34 USD (khoảng 800.000 đồng).
Nỗi đau cá nhân và một quyết định thiếu chín chắn
Trong hàng loạt tuyên bố liên quan đến hồi ký, Harry cho biết anh muốn kể câu chuyện của chính mình, đính chính những thông tin sai lệch, chống lại sự "ức hiếp" của Vương thất và báo lá cải, nhưng đồng thời không muốn làm tổn thương bất cứ thành viên gia đình nào.
Tuy nhiên, sự bất nhất liên tiếp của Harry khiến người theo dõi không khỏi bối rối. Trong loạt phim ra mắt tháng 12/2022 và các cuộc phỏng vấn, Harry chia sẻ rằng cha anh dựng chuyện và không có ý định làm hòa; nhưng đồng thời, trong một cuộc phỏng vấn gần đây, anh bày tỏ niềm cảm thông với cha, khi anh cũng đã làm bố.
Đối với Vương hậu Camilla cũng vậy. Dù Harry nhất mực cho rằng bà là người nguy hiểm, thậm chí là "kẻ xấu" khi làm mọi cách để "tẩy trắng" bản thân, bất chấp sự hy sinh của người khác, anh cũng bày tỏ niềm cảm thông với bà khi phải làm người thứ ba.
Ngay cả với anh trai - người mà anh tấn công và kết tội nhiều nhất cũng thế. Harry vừa "bóc phốt" William, vừa nói xấu ngoại hình của anh trai, nhưng đồng thời thừa nhận nỗi đau cá nhân trong mối quan hệ của họ và có những diễn biến tâm lý rất đúng với quan hệ anh em thông thường: thương nhau, nhưng cũng cạnh tranh gay gắt.
Để cắt nghĩa cho những hành động vừa tiến vừa lùi thiếu nhất quán này, không thể không đi sâu một chút vào nội tâm đầy biến động của Harry. Tất nhiên, đây vẫn chỉ là những suy đoán.
Trong hồi ký hay cả các cuộc phỏng vấn, Harry không tiếc tay "vạch áo cho người xem lưng" cả gia đình và bản thân mình. Nhìn từ góc độ của một người con trai sinh ra trong gia đình đặc biệt, Harry không hoàn toàn vô cảm, chỉ là những tình cảm của anh quá đỗi phức tạp, nhưng cũng vô cùng bình dị và con người.
Đặt mọi drama qua một bên, không khó để thông cảm với Harry vì tình cảm vừa thương vừa giận là một thứ luôn tồn tại trong mỗi mối quan hệ gia đình.
Nói cách khác, Harry có thể làm tổn thương cả bản thân và gia đình, nhưng chúng ta không thể vội vàng kết tội anh làm thế chỉ đơn giản vì tiền bạc, danh tiếng và sẵn sàng máu lạnh cắt đứt với họ.
Những day dứt, quan tâm của Harry cho gia đình mình là thật, chỉ là cách anh thể hiện tình cảm đó trong lúc đấu tranh với các vấn đề cá nhân suốt 3 năm qua khiến nhiều người ngờ vực, mà quên đi một nỗi đau anh luôn giằng xé: phải sống trong một gia đình khác thường.
Trong cuộc phỏng vấn với Anderson Cooper gần đây, Harry nói: "Sau rất nhiều năm tồn tại những lời nói dối về tôi và gia đình, đã đến một thời điểm mà trong mối quan hệ qua lại giữa các thành viên với báo lá cải, có người quyết định 'ngủ với quỷ'", hàm ý cáo buộc nhiều thành viên khác bán thông tin của gia đình để đổi lấy danh tiếng, tiền bạc hay sức ảnh hưởng.
Tuyên bố này được nhấn mạnh thêm bởi cách anh cáo buộc Vương hậu Camilla bất chấp tất cả và đi đêm với báo giới Anh.
Nỗi đau mà Harry đang muốn được hiểu chính là việc truyền thông đã "tàn phá" anh và gia đình như thế nào. Với anh, gia đình vừa là người gây nỗi đau cho anh, nhưng đồng thời là nạn nhân của truyền thông nên họ vừa đáng giận, vừa đáng thương.
Trong bài viết của mình, tác giả Darran Anderson nhận xét rằng tồn tại một "giao ước với quỷ" (Faustian bargain) mà tại đó, Harry phải hy sinh sự yên bình trong tâm hồn, sự chính trực của bản thân hay thậm chí tình cảm gia đình để đổi lấy danh tiếng, tiền bạc.
Dù lý do cho loạt hành động này của anh không thiếu phần chủ động của bản thân, nhưng bi kịch với Harry ở chỗ anh không được chọn "giao ước" này khi mới sinh ra.
Trong một "giao ước với quỷ" theo nghĩa truyền thống, một cá nhân thiên tài hay người nổi tiếng phải hy sinh sự toàn vẹn bản thân của họ cho danh tiếng, tài năng hay sự công nhận, hoàn toàn nhận thức được lợi và hại.
Sinh ra trong Vương thất, giao ước đó được "gán" lên các thành viên Vương thất - kể cả một "người thừa" như Harry từ khi sinh ra, nên nó giống một lời nguyền và gánh nặng hơn là phước lành. Anh không được chọn việc sống một cuộc đời tự do, riêng tư và thoải mái. Con đường của các thành viên Vương thất trước giờ dường như chỉ có một: đó là làm vui lòng báo chí cũng như công chúng.
Hệ quả của việc đi lệch con đường đó tất yếu sẽ khiến anh bị cô lập khỏi những thành viên sẵn sàng tuân theo nó. Nỗi đau của một chàng Vương tử sinh ra ngậm thìa vàng đôi khi thật khó hiểu với đa số chúng ta, nhưng đó là khi ta chưa thấy hình ảnh cậu bé năm nào lầm lũi đi sau quan tài người mẹ đã mất vì paparazzi, tê liệt mọi cảm xúc vì bị hàng triệu người soi vào, nhất cử nhất động đều bị phán xét từ lúc còn ẵm ngửa đến khi có con...
Vấn đề ở chỗ, Harry không còn là cậu bé lạc lối năm nào. Anh là một người đàn ông trưởng thành, người chồng và người cha. Một người đàn ông cần tự giải quyết gánh nặng của mình, không phải đổ lên người khác.
Anh nói rằng mình muốn rời khỏi môi trường độc hại, có quyền nói lên tâm tư của bản thân lần đầu trong đời, nhưng anh không muốn từ bỏ danh tiếng hay tiền bạc đi kèm với nó. Anh thậm chí chẳng có ý định từ bỏ tước hiệu Vương thất (Công tước xứ Sussex).
Harry chọn Meghan, chọn nước Mỹ và tự do khỏi sự độc hại của báo lá cải ở quê hương. Thời điểm anh ra đi, thậm chí còn có nhiều người ủng hộ. Tuy nhiên, tự do nào cũng có cái giá của nó, và thay vì đánh đổi bằng danh tiếng và tiền bạc, Harry chọn "hiến tế" gia đình mình.
Lần này, với tư cách một người đàn ông chứ không phải chàng Vương tôn nhỏ được mẹ bế từ viện ra năm nào, Harry tự tay ký vào "giao ước với quỷ". Để giải tỏa nỗi đau của mình, anh gây tổn thương cho người khác.
Thật khó để biện hộ cho rằng anh đang không làm tất cả vì tiền. Nói đúng hơn, Harry không chỉ làm vì tiền hay danh tiếng, mà còn để chạy trốn khỏi nỗi đau để rồi bị chính nó chi phối.
Dù nỗi đau là thật, nhưng hành động của Harry đã chứng minh một điều: Anh chưa thể trưởng thành khỏi "bóng ma" của quá khứ. Người quan sát Vương thất hẳn vẫn nhìn rõ cái bóng lù lù của cậu Vương tôn năm nào lầm lũi đi sau quan tài mẹ mới chính là người viết hồi ký, không phải người đàn ông râu rậm với ánh nhìn xa xăm.
Có lẽ cuốn hồi ký nên thay ảnh bìa cho phù hợp.
Tags