Xét xử 7 nguyên cán bộ ngân hàng: Biết không đủ điều kiện nhưng vẫn cho vay

Sáng 15/3, phiên tòa xét xử sơ thẩm 7 bị cáo nguyên là cán bộ Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) cho vay sai quy định, chuyển sang phần tranh luận. 

Đại diện Viện Kiểm sát giữ quyền công tố tại phiên tòa đã trình bày bản luận tội và đề nghị mức án đối với 7 bị cáo về tội “Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng” theo quy định tại Điều 179 - Bộ luật Hình sự năm 1999.

Theo đó, đại diện Viện Kiểm sát đã đề nghị Hội đồng xét xử tuyên phạt 5 bị cáo thuộc BIDV Thành Đô gồm: Đỗ Quốc Hùng (sinh năm 1963, nguyên Giám đốc BIDV Thành Đô) từ 8-9 năm tù; Lưu Thị Bích Thủy (sinh năm 1962, nguyên Phó Giám đốc) từ 7-8 năm tù; Nguyễn Văn Hà (sinh năm 1978, nguyên Phó Trưởng phòng tín dụng) từ 5-6 năm tù; Phạm Anh Tài (sinh năm 1961, nguyên Trưởng phòng tín dụng) và Lại Minh Ngọc (sinh năm 1975, nguyên Trưởng phòng thẩm định) cùng bị đề nghị từ 3 năm 6 tháng tù đến 4 năm 6 tháng tù. Ngoài ra, 2 bị cáo: Lê Vũ Thanh (sinh năm 1948, nguyên Giám đốc BIDV Chi nhánh Tây Nam Quảng Ninh) và Đỗ Xuân Khoan (sinh năm 1973, nguyên Phó Trưởng phòng tín dụng BIDV Chi nhánh Tây Nam Quảng Ninh) cùng bị đề nghị từ 30 đến 36 tháng tù nhưng cho hưởng án treo.

Về trách nhiệm dân sự, Viện Kiểm sát đề nghị Tòa buộc Công ty Kenmark, 7 bị cáo trong vụ án và ông Bùi Văn Bốn (nguyên Giám đốc BIDV Chi nhánh Bắc Kạn) phải liên đới bồi thường, khắc phục hậu quả cho BIDV số tiền dư nợ gốc đến nay là hơn 178 tỷ đồng.

Bản luận tội nêu rõ: Trong thời gian từ ngày 4/12/2007 đến ngày 11/12/2007, tổ thẩm định Dự án Việt Hòa - Kenmark gồm các bị cáo: Đỗ Quốc Hùng, Lưu Thị Bích Thủy, Phạm Anh Tài, Nguyễn Văn Hà, Lại Minh Ngọc, Nguyễn Khắc Cường, Nguyễn Văn Thắng. Nguyễn Thái Quảng, Lê Đức Nam, Lê Anh Tuấn, Lê Vũ Thanh, Đỗ Xuân Khoan, Nguyễn Hữu Tiến, Nguyễn Chí Thành thực hiện thẩm định hồ sơ đề nghị vay vốn đối với Công ty Kenmark đã đánh giá không đúng mức về các yếu tố rủi ro, đề xuất cho Công ty Kenmark vay vốn, trong khi hồ sơ của Công ty Kenmark không đầy đủ tài liệu theo quy định của Luật Xây dựng. Dự án đầu tư, phương án sản xuất, kinh doanh, dịch vụ không hiệu quả, không khả thi, không phù hợp với quy định của pháp luật; Năng lực tài chính không đảm bao khả năng trả nợ trong thời hạn cam kết, nhưng Tổ thẩm định vẫn báo cáo kết quả thẩm định xác định dự án đầu tư của Công ty Kenmark đáp ứng được các điều kiện cho vay theo quy định, phương án đầu tư có hiệu quả, khả thi, hồ sơ pháp lý đầy đủ, dẫn đến giải quyết cho vay 52 triệu USD và hơn 57 tỷ đồng trái quy định, không đúng yêu cầu về hình thức giải ngân 2 bước theo chỉ đạo của BIDV.

Do đó khi Công ty Kenmark dừng hoạt động, đại diện pháp luật xuất cảnh khỏi Việt Nam, các ngân hàng thu nợ và bán đấu giá tài sản đảm bảo của Công ty Kenmark, đối trừ số tiền cho Công ty Kenmark vay tính đến ngày khởi tố vụ án, dư nợ không có khả năng thu hồi của Công ty Kenmark tại ngân hàng BIDV, SHB, HBB là hơn 15,5 triệu USD, tương đương hơn 360 tỷ đồng.

Đến nay, sau khi các bị cáo đã nộp tiền khắc phục thiệt hại, số tiền Công ty Kenmark còn dư nợ không thu hồi được tại 3 Chi nhánh BIDV là hơn 178 tỷ đồng. Trong đó, dư nợ tại BIDV Thành Đô là gần 75 tỷ đồng, tại BIDV Tây Nam Quảng Ninh là gần 73 tỷ  đồng, tại BIDV Bắc Kạn là hơn 30 tỷ đồng.

Công tố viên nhấn mạnh, hành vi phạm tội của các bị cáo là đặc biệt nguy hiểm cho xã hội, đã xâm phạm đến trật tự quản lý kinh tế của Nhà nước trong lĩnh vực cho vay của các tổ chức tín dụng. Để khuyến khích các doanh nghiệp nước ngoài đầu tư tại Việt Nam, Nhà nước đã tạo nhiều điều kiện cũng như tạo hành lang pháp lý giúp cho các doanh nghiệp hoạt động. Tuy nhiên, không phải vì thế mà các tổ chức tín dụng khi được nhà nước trao quyền lại không thận trọng trong triển trai khi thực hiện, không đánh giá đúng các yếu tố, nguy cơ rủi ro, không đánh giá đúng năng lực tài chính; thực hiện không đúng trong việc thẩm định cho vay đối với các dự án nói chung và dự án Kenmark nói riêng dẫn đến thiệt hại cho ngân hàng BIDV là số tiền dư nợ không thu hồi được tại 3 Chi nhánh BIDV là hơn 178 tỷ đồng.

Trong vụ án này, đại diện Viện Kiểm sát xác định bị cáo Đỗ Quốc Hùng (nguyên Giám đốc Chi nhánh BIDV Thành Đô) chịu trách nhiệm chính trong vụ án. Khi kiểm tra lại kết quả thẩm định của Tổ thẩm định chung, bị cáo Hùng đã thấy Công ty Kenmark và chủ sở hữu là Công ty Cheermaster (Samoa) có năng lực tài chính không rõ ràng, chưa có kinh nghiệm thực hiện Dự án tại Việt Nam; bên bảo lãnh là Công ty Kenmark Industrial không có tài sản đảm bảo khoản vay 68.000.000 USD của Công ty Kenmark, Dự án không khả thi, không đảm bảo các điều kiện vay theo quy định của BIDV, nhưng bị cáo Hùng vẫn ký văn bản đề nghị lãnh đạo BIDV phê duyệt cho vay, đồng thời không chỉ đạo thực hiện việc giải ngân 2 bước theo đúng chỉ đạo của hội sở…

Sau khi đại diện Viện Kiểm sát trình bày bản luận tội và đề nghị mức án đối với 7 bị cáo, các luật sư bào chữa và các bị cáo tại phiên tòa đã tham gia tranh luận với đại diện Viện Kiểm sát, trình bày các luận điểm, luận cứ nhằm giảm nhẹ mức độ hành vi phạm tội cho các bị cáo.